دموكراتها و جمهوريخواهان اميدي به حل اختلافات بر سر لايحه پيشنهادي دولت ندارند
بسته احياي اقتصادي گروگان اختلافات حزبي
محمدحسين لطفالهي
جلسات استماع امي كني برت، كانديداي معرفي شده از سوي دونالد ترامپ براي حضور در ديوان عالي در حال برگزاري است و جمهوريخواهان اصرار دارند تا پيش از برگزاري انتخابات سوم نوامبر تكليف اين موضوع را معلوم كنند. با اين وجود هنوز مشخص نيست كه سرنوشت لايحه بسته احياي اقتصادي به كجا رسيده و چرا جمهوريخواهان حاضر نيستند بر سر اين موضوع نرمش نشان دهند.
در پي شيوع ويروس كرونا در ايالات متحده، اقتصاد اين كشور كه در فاصله سالهاي 2017 تا 2019 رشد خوبي را تجربه كرده بود با افتي ناگهاني مواجه شد. نرخ بيكاري در امريكا نيز كه با مديريت دولت دونالد ترامپ تا 3.4 درصد كاهش يافته بود در اوايل ماه آوريل با 11 درصد افزايش به 14 درصد رسيد تا تعداد بيكاران در ايالات متحده تا 33 ميليون نفر برسد. هرچند با اقداماتي كه مشتركا از سوي دولت و كنگره صورت گرفت نرخ بيكاري روند كاهشي پيدا كرد اما هنوز بسياري از شهروندان ايالات متحده از تبعات اقتصادي ناشي از شيوع يك بيماري همهگير رنج ميبرند. به نوشته بيزنس اينسايدر، در حال حاضر نرخ بيكاري در امريكا 7.8 درصد بوده كه به معني بيكاري حدود 12 ميليون امريكايي است و در صورتي كه حمايتي از سوي دولت از اقتصاد آسيب ديده اين كشور صورت نگيرد، ايالات متحده در آستانه يك بحران جدي قرار خواهد گرفت.
در ابتداي ماه اكتبر استيون منوچين، وزير خزانهداري و نانسي پلوسي، رييس مجلس نمايندگان در گفتوگويي تلفني توافق كردند تا دور تازهاي از مذاكرات ميان دولت و كنگره را براي تصويب بودجه احياي اقتصادي آغاز كنند. دموكراتها بودجه 2.2 تريليون دلاري را براي احياي اقتصادي پيشنهاد ميدهند كه بر اساس آن دولت اين توانايي را خواهد داشت تا از بيكاران و خانوارهايي كه در پي شيوع ويروس كرونا با مشكلاتي جدي روبرو شدهاند، حمايت كند. جمهوريخواهان اما معتقدند بيشينه مقداري كه ميتواند از سوي دولت براي حمايت از اقتصاد پرداخت شود 1.8 تريليون دلار است. با اين وجود در حالي كه گفته ميشد منوچين و پلوسي به حصول توافق نزديك شدهاند دونالد ترامپ به صورت ناگهاني از خروج دولت از اين مذاكرات خبر داد و اعلام كرد دولت تا زماني كه دموكراتها خواسته خود را تعديل نكنند، مذاكرات را از سر نخواهد گرفت. بر اساس گزارش خبرگزاري رويترز، مارك ميدوس رييس كاركنان كاخ سفيد در همين رابطه گفته بود «ما هنوز تمايل داريم بخشي از مذاكرات باشيم اما خيلي اميدوار نيستم به يك توافق مشترك برسيم». به گفته او، «شايد اگر پلوسي بخواهد كمي از خواستههايش عقب بنشيند بشود يكسري از موارد را به جلو پيش برد».
در ميان اين اختلافات سياسي، باوجود تزريق صدها ميليارد دلار نقدينگي به بازارها هنوز تعادل بهطور كامل برقرار نشده و رييس بانك مركزي اين كشور از نمايندگان كنگره خواسته است مانع تصويب بستههاي حمايتي جديد نشوند. نياز به نقدينگي به ويژه در سطح دولتهاي محلي جدي است و تنها ۱۸۲ هزار نفر در ماه سپتامبر به دليل نبود نقدينگي كافي تعديل شدهاند. لورتا مستر، مدير دفتر منطقهاي فدرال رزرو در كليولند گفت: حتي بدون بستههاي حمايتي بيشتر نيز روند احياي اقتصادي ادامه مييابد اما از سرعت آن بهشدت كاسته خواهد شد. خيلي نااميدكننده است كه هنوز نتوانستهايم بر سر اجرايي شدن يك بسته جديد به توافق برسيم. با اين حال بانك مركزي كارهاي زيادي انجام داده است و نرخ بهره بسيار پايين يك فرصت طلايي را براي تامين نقدينگي مورد نياز كسب و كارها فراهم كرده است. جروم پاول رييس فدرال رزرو امريكا نيز گفته است در صورتي كه بسته حمايتي تصويب نشود، روند احياي اقتصادي بسيار كند خواهد شد.
نااميدي از تصويب بسته حمايتي
هرچند كه دونالد ترامپ روز پنجشنبه هفته گذشته اعلام كرد از نظر خود بازگشته و مذاكرات ميان دولت و كنگره بار ديگر آغاز ميشود اما اميد زيادي به تصويب بسته حمايتي وجود ندارد. ميچ مك كانل رهبر جمهوريخواهان در سناي امريكا در اين باره ميگويد: «تصور نميكنم كنگره و كاخ سفيد بتوانند پيش از انتخابات نوامبر به يك توافق جامع و كامل بر سر بسته كمك مالي ويروس كرونا برسند». به گفته او، اختلافات عميق سياسي مانع از دستيابي كنگره و كاخ سفيد به يك توافق نهايي بر سر بسته ويروس كرونا خواهد شد و بعيد است اين اختلافات و بنبست مذاكرات پيش از انتخابات نوامبر از بين برود. عملكرد دولت فدرال امريكا در مقابله با بحران، در شرايطي كه 215 هزار امريكايي كشته شدند و بيماري همچنان ادامه دارد، چيزي نزديك به فاجعه بوده اما در اين ميان برخي نقاط روشن نيز در عملكرد حاكميت ايالات متحده در اين زمينه وجود دارد. در ماه مارس، استيون منوچين وزير خزانهداري امريكا توانست اعضاي دو حزب دموكرات و جمهوريخواه را راضي كند تا مشتركا بر سر بسته اقتصادي 2.2 تريليون دلاري توافق كنند؛ بستهاي كه در نوع خود بزرگترين بسته اقتصادي حمايتي در تاريخ امريكا به حساب ميآمد. در آن زمان نرخ بيكاري به حدود 14 درصد افزايش پيدا كرده بود و ادامه آن وضعيت ميتوانست اقتصاد امريكا را به آستانه فروپاشي برساند اما با تصويب بسته اقتصادي حمايتي، نرخ اقتصادي سرانجام به زير 10 درصد بازگشت و اين فرصت فراهم شد كه بسياري از كسب وكارها ضررهاي خود را جبران كنند.
پيشنهاد كاخ سفيد بيفايده است
نانسي پلوسي، رييس مجلس نمايندگان امريكا در گفتوگو با شبكه سيانان اعلام كرده دليل اصلي عدم حصول توافق ميان دولت و كنگره در شرايط كنوني اين است كه دولت مسائل مهم و تاثيرگذاري را ناديده ميگيرد. او با بيان اينكه وظيفه اعضاي مجلس نمايندگان حمايت از حقوق شهروندان است به سابقه 30 سال حضور خود در كنگره اشاره كرد و گفت: «من به مردم گوش ميدهم. من ميدانم آنها چه نيازهايي دارند و تلاش دارم تا نيازهاي مردم را رفع كنم. نه اينكه در تقابل سياسي به بستهاي رضايت دهم كه نميتواند كارآمد باشد و مسائل اساسي را پوشش دهد». برخي دموكراتها اعتقاد دارند كه كنگره بايد هر چه سريعتر حتي به بسته حداقلي نيز راي مثبت دهد تا مردم از وضعيت بحراني خارج شوند اما نانسي پلوسي معتقد است اگر بسته حداقلي تصويب شود، ديگر كسي براي كسب وكارهايي كه در بسته اقتصادي دولت ناديده گرفته شدهاند كاري نخواهد كرد. رو خانا، عضو دموكرات مجلس نمايندگان از كاليفرنيا در اين باره ميگويد: مردم نميتوانند تا فوريه آينده و روي كار آمدن دولت جديد در انتظار بسته اقتصادي بمانند. اندرو يانگ ديگر عضو دموكرات مجلس نمايندگان نيز كه در ابتداي سال 2020 ميلادي در رقابتهاي درون حزبي كانديداهاي رياستجمهوري شركت كرد نيز تاكيد دارد در بسته اقتصادي جمهوريخواهان هم برخي نكات مثبت وجود دارد و كشور نبايد معطل اختلافات بماند. نانسي پلوسي اما در پاسخ به اين انتقادات تصريح ميكند اين دو مرد «دوست داشتني» چيز زيادي درباره مسائل اقتصادي نميدانند و تجربه كافي در اين حوزه ندارند. به گفته پلوسي، همين بيتجربگياست كه باعث ميشود آنها اينچنين ساده انديشانه درباره مساله اظهارنظر كنند.