دليل ناكامي بورس در زمستان چيست؟
رتبه بالاي ايران در دخالت در بازارها
بورس هفته اول بهمن ماه را با ريزش پشت سر گذاشت و بسياري از كارشناسان اقتصادي بر اين باورند كه دولت حمايت خود از اين بازار را كم كرده است اما فرهاد دژپسند، وزير امور اقتصادي و دارايي در اين باره اخيرا گفته است، دولت به هيچ عنوان پشت بازار را خالي نكرده است و زماني كه ديديم بازار رو به نزول است. مصوباتي را ابلاغ كرديم تا حقوقي‌ها براي حمايت از بازار اقدام به خريد سهام در بازار كنند تا از اين طريق سهامدار دچار خسارت نشود.
كارشناسان بورسي معتقدند؛ بازار سرمايه در مواردي در اين مدت به‌شدت هيجاني رفتار كرده و به صورت احساسي با اخبار مثبت يا منفي برخورد كرده است. برخي ديگر هم مي‌گويند دولت مي‌تواند از طريق سهامداران حقوقي بورس را مديريت كند تا ارزش سهام‌ها به اين اندازه افت نكند. وضعيت بورس ناشي از برنامه‌ريزي اشتباه و اشتباهات فاحشي است كه در ادامه آن انجام شده و سودجويان در اين مدت با نفوذ سودهاي كلاني بردند و متاسفانه در دولت اعمال نفوذ صورت گرفته كه سراسر اين وضعيت باعث شده كه بورس به سمت نزول حركت كند.
تغيير مديريتي تاثيري در رشد بورس ندارد
پيمان مولوي، عضو انجمن اقتصاددانان معتقد است: جابه‌جا كردن و تغييرات مديريتي و روسا در سازمان‌ها الزاما به رشد آن سازمان منجر نخواهد شد. او در اين رابطه به «اعتماد» گفت: قرار نيست يك مدير به محض ورود در يك سازمان شرايط بحراني را كاملا تغيير دهد، بورس ايران نيازمند رشد اقتصادي است تا زماني كه رشد اقتصادي در كشوري نباشد. بورس هم در اين كشور وابسته به تورم خواهد بود و با تورم رشد پيدا مي‌كند و اين فضا ديگر فضايي نيست كه خيلي از مردم به آن اعتماد كنند و بخواهند نقدينگي زيادي را وارد اين بازار كنند.
مولوي افزود: در اين وضعيت تنها در صورتي كه اخبار مثبتي حاصل از نزديك شدن ايران و ايالات متحده شنيده شود ممكن است در سرمايه‌گذاري‌ها موثر باشد و نكته بعدي اينكه بازگشت رشد اقتصادي و در مدار رشد اقتصادي قرار گرفتن ايران تنها راه چاره است كه مي‌توان با اين اوصاف به آينده بازار سرمايه اميدوار بود آن هم آينده توام با رشد پايدار، نه رشدهاي تورمي و رشدهاي مربوط به نوسانات ارزي.
او ادامه داد: متاسفانه در ايران به جاي اينكه آقايان به اصل ماجرا بپردازند با تغيير افراد به دنبال حل مشكلات هستند همانند تغيير وزير اقتصاد كه باز هم تغيير در اقتصاد ايجاد نخواهد كرد، كجاي دنيا ديده‌ايد كه با تغيير رييس سازمان بورس كل اقتصاد تغيير كند؟
رتبه قابل توجه ايران در دخالت در بازارها
اين اقتصاددان با اشاره به شاخصIntrusion Market گفت: اين شاخص نشان‌دهنده دخالت در بازارها است كه رتبه ايران در اين بخش ۱۶۴ از ۱۷۰ كشور است يعني هيچ موضوعي اقتصادي در كشور قابل پيش‌بيني نيست و آن هم به دليل حضور دولت و دستكاري در قيمت‌هاست و حضور دولت در همه اركان اقتصادي در طول ساليان گذشته بر بازارها باعث ضعيف عمل كردن فعالين پولي و مالي در بازارهاي مختلف شده است و نبايد متعجب بود.
اين اقتصاددان خاطرنشان كرد: بورس ايران اين‌گونه است كه هر قدر پول وارد اين بازار شود اول حقوقي‌ها بالا مي‌روند و بعد حقيقي‌ها وارد بازار مي‌شوند و پس از آن حقوقي‌ها از بازار خارج مي‌شوند و ريزش‌ها شروع مي‌شود و ما اگر فكر كنيم بدون اقتصاد بازار آزاد مي‌توانيم اين روند را به صورت پايدار ادامه دهيم سخت در اشتباه هستيم زيرا مشكل خيلي جدي‌تر و عميق‌تر خواهد بود.
او ادامه داد: معمولا پس از تغييرات مديريتي بازارها چند روزي مثبت هستند اما در اين چند روز ديديم كه حتي اين اتفاق هم براي بورس نيفتد.
رشد شركت‌هاي بورسي همسو با تورم
مولوي ادامه داد: هر قدر قيمت دلار افزايشي باشد و هر قدر اقتصاد ايران با تورم همراه باشد تمام شركت‌هاي بورسي از افزايش تورم در صورت‌هاي مالي‌شان منفعت مي‌برند و افزايش نرخ دلار در شركت‌هايي كه صادرات‌محور هستند و شركت‌هايي كه قيمت‌گذاري دستوري در آنها لحاظ نمي‌شود بسيار موثر خواهد بود.
اين اقتصاددان با بيان اينكه تا چه زماني قرار است بازار سرمايه ايران براساس تورم و افزايش قيمت ارز رشد كند، گفت: آيا وقت آن نرسيده كه بازار سرمايه براساس نرخ رشد اقتصادي حركت كند؟
او با بيان اينكه چشم‌انداز رشدي همانند چند ماه قبل در بورس وجود ندارد، تصريح كرد: اقتصاد ايران طي ۱۰ سال گذشته با رشد اقتصادي صفر مواجه بوده و به نظر مي‌رسد نرخ رشد اقتصادي را كلا از ياد برده‌ايم.
مولوي ادامه داد: در جايي جمله‌اي را خواندم كه نوشته بود بازار سرمايه ايران اقتصاد ايران را تغيير خواهد داد اما بايد گفت اين جمله تنها يك مغالطه آشكار است زيرا تنها راه رسيدن به رشد اقتصادي اين است كه مسير اقتصاد ايران عوض شود تا بتوانيم بازار سرمايه پويايي داشته باشيم هر چند نوع حضور و سرمايه‌گذاري مردم در بازار سرمايه و نحوه تصميمات مديران تغييرات مقطعي در اين بازار را رقم مي‌زند.
الگوهاي اشتباه ايران در ارايه خدمات و اخذ ماليات
او ادامه داد: ما بايد به سمت بازار آزاد برويم تا بازار سرمايه هم داراي توسعه پايدار شود. ايران در ماليات گرفتن دنبال الگو از كشورهاي انگليس و فرانسه است اما در دادن خدمات الگوي ما كشور يمن است چرا بايد اين‌گونه با مردم رفتار شود؟ اين اقتصاددان افزود: ما نمي‌توانيم اقتصادمان را با اقتصاد امريكا مقايسه كنيم زيرا اقتصاد ايران يك اقتصاد بسته است و چطور مي‌توان انتظار مقايسه اين بازار را با وال استريت داشت يا بازار سرمايه ايران را چطور مي‌توان با بازار بورس فرانكفورت و لندن و نيكي ژاپن مقايسه كرد، بازار سرمايه اين كشورها همه از بطن اقتصادشان شكل گرفته‌اند نه گونه ديگر.
اين اقتصاددان گفت: مديراني هم كه در اين كشورها بر سر كار هستند زماني كه نگاهي به در رزومه‌هاي‌شان مي‌اندازيد مي‌بينيد كه افراد به اين جايگاه‌ها وزن مي‌دهند نه اينكه جايگاه به اين افراد وزن دهد. اگر نگاهي به اعضاي هيات‌مديره بورس لندن و بورس نيكي ژاپن و نزدك بيندازيد مي‌بينيد كه افراد خيلي قوي با پيشينه‌هاي قوي در اين بورس‌ها حضور دارند.
او در خاتمه گفت: بازار سرمايه ما جدا از اقتصاد كشور نيست و زماني كه دامنه نوسان از بازار سرمايه حذف شود مي‌توان به اين بازار اميدوار بود اما متاسفانه شاهد آنيم كه مسوولان دقتي به اين موضوع نمي‌كنند.