گشودن راه سوم برجامي
آغاز روند آزاد شدن برخي داراييهاي ايران در كشورهايي چون كرهجنوبي كه قطعا چراغ سبز امريكا را لازم دارد خود اميدآفرين است كه اگر به نتيجه برسد فضاي تعليق شده كنوني را بهبود خواهد داد و روزنه ايجاد شده در سد تحريمها را فراخ خواهد كرد. اگرچه اين مشوقها چندان بزرگ نيستند كه شايسته برداشت گام مهمي از سوي ايران باشند ولي چنانچه ادامه پيدا كنند بازي عمل در مقابل عمل را پررنگ و شدني خواهند كرد و هرچه بر سرعت و بزرگي آنها افزوده شود مطلوبهاي طرفين بيشتر حاصل خواهد شد. به نظر ميرسد اين راه سومي است كه در حال شكلگيري است و اگر كشورهايي چون ژاپن، چين، هند و عراق كه بالغ بر 38 ميليارد دلار از داراييها ايران را در اختيار دارند به اين روند بپيوندند كمك بزرگي به احياي برجام كردهاند. به عبارت ديگر در اين شرايط خاص ديگر كشورها هم ميتوانند از خود حسن نيت به خرج دهند و بازيگري كنند و به دولتين ايران و امريكا براي رسيدن به توافق مجدد برجامي كمك برسانند. در اين زمينه بازهم بايد از ابزار ديپلماسي مدد گرفت و كشورهاي مذكور را براي آزاد كردن پولهاي ايران تحت فشار قرار داد. وزارت خارجه ميتواند روي نياز ايران به داراييهايش براي مبارزه با كرونا و كم كردن خسارات ناشي از آن متمركز شود و دولتهاي مذكور را براي تمكين در مقابل حقوق مردم ايران مجاب سازد. اين دولتها خواهند توانست در بازگرداندن اموال ايران از خود ابتكار عمل نشان دهند و مقاومت امريكا را كماثر سازند. به نظر ميرسد مجموع شرايط سياسي جهان و وعدههاي انتخاباتي آقاي بايدن امكان مقاومت سرسختانه براي جلوگيري از آزادسازي تدريجي اموال ايران را نميدهد و كشورهاي مختلف ميتوانند از اين فضا استفاده كنند و در حل يك مناقشه بزرگ بينالمللي نقشآفرين باشند.
در حال حاضر به نظر ميرسد اكتفا به چند توييت و بيانيه و مصاحبه مسوولان وزارت خارجه كارساز نخواهد بود چرا كه در مناسبات بينالمللي دليلي وجود ندارد كه دولتي داوطلب حل مناقشهاي شود و خيرخواهانه خواستار مجوز امريكا شود تا پولي كه در اختيارش هست را تقديم دولت ثالثي كند. ابتكارات وزارت خارجه و سفر مسوولان ايران و ديدار با مقامات كشورهاي مذكور خود فشاري است كه آزادي اموال ايران را تسهيل خواهد كرد. در واقع ما براي رسيدن به حقوق كشور خود نه تنها در گامهاي هستهاي كه در ابعاد سياسي هم بايد جبهههاي جديد باز كنيم و افكار عمومي جهان را متوجه رنجي كنيم كه تحريمهاي امريكا خصوصا در دوران كرونا متوجه ايرانيان كرده است. به نظر ميرسد فشار سياسي بر دولت بايدن موثر خواهد شد، درست برخلاف دولت ترامپ كه هيچ فشاري را نميپذيرفت و پيگير پيروزي بزرگ و قاطع بود.