در ضرورت شناخت مردم
ابراهيم عمران
صحبتهاي پر از عتاب وزير بهداشت درباره بيماري كرونا و آناني كه به هر دليل دستورهاي بهداشتي را رعايت نميكنند؛ جدا از روح اصلي اين سخنان، وجه ديگري نيز دارد كه شايد در ميان هياهوي اين ويروس و متعلقات آن گم شده باشد. چه زماني رييس و بزرگي از مسوولان، اينچنين شناخت دقيقي از مردم پيدا ميكنند؟ بيدرنگ بايد گفت زماني كه اين سكانداران ميزنشين در ميان مردم باشند، آنگاه است كه ميتوانند بيواسطه همه مناسبات رفتاري توده مردم را درك كنند.
آنطوركه جناب وزير از قول پسرشان كه در دانشگاه هستند نقل قول آوردهاند كه بسياري از دانشجويان قصد مهاجرت از كشور دارند و در اين ميان اساتيد نيز مستقيم و غيرمستقيم به كمكشان ميآيند. اين يعني در ميان مردم بودن و آشنا به آنچه در ذهنشان ميگذرد. پرواضح است اين ميزان از عصبانيت وزير به دليل آن است كه كمتر در گذشته عامه اجتماعش را درك كردهاند. حال در همه سمتي كه قبل از اين سكاندار بودهاند كه اگر در ميان توده ميبودند اين ميزان نابهنجاري را بهترمتوجه ميشدهاند.
اگر الان از كاسب معمولي بازار كه حجرهاش تجارتخانهاي شده است، بپرسند از رفت و آمد بازاريان و مشتريان و چرخي و باربر و وانتي و موتوري، به راحتي همه آنها را تفسير و تحليل ميكند و رفتار و كردارشان را نيز به درستي مورد واكاوي قرار ميدهد. چه كه سالها با همه اين پارامترهاي تاثيرگذار سر و كله زده است و اگر بر فرض مثال به او اعلام كنند فلان فرد با فلان رتبه در بازار ماسك ميزند يا نه، يا پروتكلها را رعايت ميكند يا خير، در كسري از ثانيه چرايي انجام،يا عدم انجام آن را مو به مو ميگويد، بيآنكه عصباني شود، يا حكم به تنبيه كسي دهد.
آري اگر مسوولان هم در زمان مقتضي مردم را بشناسند، ديگر از رفتارها و سكنات آنان شگفتزده نميشوند. شناخت منويات دروني مردم اجتماع، در بزنگاههاي خاص ميتواند منجر به تصميمهاي درست و مقتضي شود. كردار مردم در دوره كرونا با توجه به نوع تربيت و پرورش، آنچنان هم ناصواب نبود. دست بر قضا اين مردم نازنين تا جايي كه مقدور بود، خويش را هماهنگ با
شرايط كردند.
هر چند عدهاي هنوز برايشان در بر همان پاشنه ميچرخد ولي بيشتر آناني كه در جامعه هستند، موازين بهداشتي را تا حد زيادي رعايت ميكنند. با امر و نهي و پرخاش و عصبيت لحظهاي، نه تنها امري اصلاح نميشود بلكه زحمات يكساله كادر درمان به سرپرستي وزير محترم نيز خدشهدار ميشود. شايد بد نباشد در دوران پسا كرونا مردمشناسي بهتري از سوي همه مديران مياني، انجام پذيرد كه در تنگناهاي احتمالي اينچنين از كوره در نروند اين متوليان امر و پند خواجه نظام الملك طوسي در سيرالملوك (سياستنامه) به خاطر داشته باشند كه: دانايان گفتهاند بردباري نيكوست و ليكن به وقت كامكاري نيكوتر...