يك نظرسنجي مفيد
عباس عبدي
اين روزها بسياري از افراد سياسي و رسانهاي در پي نظرسنجيهاي انتخاباتي هستند تا بدانند چقدر از مردم در انتخابات شركت ميكنند؟ به كي رأي خواهند داد و از چه كساني نفرت دارند؟ و... موضوعي كه گمان نميكنم حتي از نظرسنجيهاي درست و دقيق هم بتوان به اين نتايج رسيد چه رسد به اينكه بسياري از آنها جعلي است و به قول معروف آب توش كردهاند! در اين ميان پژوهشگاه وزارت ارشاد چهارمين موج نظرسنجيهاي خود درباره كرونا كه در نيمه بهمن ماه انجام داد را منتشر كرده است كه گمان ميكنم نتايج جالب و آموزندهاي دارد. به ويژه كه كرونا هنوز در كنار مسائل اقتصادي زوج اصلي مشكلات مردم را تشكيل ميدهد. خلاصهاي از آن را تقديم ميكنم:
- اولين پرسش درباره منبع مردم براي پيگيري اخبار كروناست. توجه كنيم به ظاهر كرونا موضوعي نيست كه درباره اخبار آن بياعتمادي زيادي مثل ساير امور باشد از اين رو طبعا مردم بايد به رسانههاي رسمي مراجعه كنند. در بهار امسال 95 درصد از مردم اخبار كرونا را پيگيري ميكردند ولي در بهمن ماه اين رقم به 83 درصد رسيده است. اصليترين ريزش نيز از كساني است كه اخبار كرونا را از صداوسيما پيگيري ميكردند كه از 68 درصد به 58 درصد تنزل كرده است.
- در برابر مواجهه با اضطراب ناشي از كرونا 48 درصد اظهار كردهاند، اضطرابي ندارند ولي 52 درصد بقيه سعي ميكنند به نحوي آرامش روحي و رواني خود را حفظ كنند، خواندن دعا، قرآن و نماز با 25 درصد و ساير شيوهها از جمله گفتوگو با دوستان، شنيدن موسيقي، ورزش و خواندن كتاب نيز با 44 درصد مجموعا راهكارهاي مردم براي كسب آرامش بودهاند(مردم ميتوانستهاند بيش از يك مورد را پاسخ دهند) نكته مهم اينكه 58 درصد مردان گفتهاند، اضطراب نداشتهاند در حالي كه فقط 38 درصد زنان فاقد اضطراب بودهاند كه اين نشاندهنده نگراني بسيار بيشتر زنان در برابر خطرات كروناست.
- بيشترين حمايت مردم از مقررات كرونايي به ترتيب شامل منع رفت و آمد شبانه و ممنوعيت سفر به شهر ديگر است ولي نظر مردم نسبت به بسته بودن مدارس، دانشگاهها، سينماها، كنسرتها، مساجد و هياتهاي مذهبي تقريبا شبيه است و نسبت موافقان به مخالفان از حدود 65 تا 75 درصد متفاوت است.
- 68 درصد مردم به ميزان زياد و خيلي زياد معتقد به واكسيناسيون عمومي هستند و 12 درصد نيز اين ضرورت را كم و خيلي كم ميدانند. نكته مهم اينكه اولويت اول را به سالمندان ميدهند و نه كادر درمان(27 امتياز در برابر 22 امتياز) و اين نكتهاي است كه نشان ميدهد هنوز به اهميت نقش كادر درمان در موضوع توجه كافي صورت نگرفته است.
ـ تمايل به استفاده از واكسن ايراني به ميزان زياد و خيلي زياد با 48 درصد در برابر 31 درصد كم و خيلي كم است. 22 درصد مردم اصولا علاقهاي به هيچ نوع واكسني اعم از ايراني يا خارجي ندارند. 14 درصد مردم به ميزان زياد باور دارند كه تزريق واكسنها عوارضهايي دارد ولي مخالفان اين گزاره 39 درصد هستند و بقيه يا نظري ندارند يا در حد ميانه نظر دادهاند.
- همچنان 52 درصد مردم در حد زياد و خيلي زياد نگران مبتلا شدن خود يا خانوادهشان به اين بيماري هستند. 28 درصد نيز به ميزان كم و خيلي كم نگران هستند. اين نگراني در مهر ماه به 70 درصد هم رسيده بود و اكنون كم شده است.
- ميزان مرگ و مير و ابتلاي به اين ويروس را به صورت تقريبي ميتوان از اين نظرسنجي به دست آورد. ۱۸ درصد گفتهاند كه خودشان مبتلا شدهاند. اين درصد فقط براي افراد بالاي 18 سال است كه حدود 72 ميليون نفر هستند. اگر براي كل جمعيت اين را محاسبه كنيم احتمالا 15 ميليون نفر در كشور مبتلا شدهاند. البته عدد واقعي احتمالا بيش از اين است زيرا ممكن است افرادي مبتلا شوند و چندان متوجه ماجرا نشده باشند. بنابراين با آخرين ارزيابيها كه حدود 20 ميليون نفر را مبتلا شده ميدانند، همخواني دارد.
- درصد بستري شدهها از كل مبتلايان حدود ۹ درصد از مبتلايان است كه به معناي حدود ۱.۲ ميليون نفر بستري تا كنون است كه وزارت بهداشت بايد آمار بستريهاي مرتبط با كرونا يا احتمال كرونا را در 13 ماه اخير اعلام كند تا با اين آمار تحليلي مقايسه شود.
- در ميان پاسخگويان ۱.۵ درصد اعلام كردهاند از اعضاي خانواده آنان كسي بر اثر كرونا فوت كرده است. اين اعضا شامل پدر و مادر و فرزندان و به پايين ميشود و اگر تعداد آنان را معادل 7 تا 8 نفر عضو چنين خانواري بدانيم(منظور خانواري كه با هم زندگي ميكنند نيست، ممكن است فرزندان يا پدر و مادر جدا از فرد پاسخگو باشند) ميتوان گفت كه مرگومير واقعي كرونا حدود 150 هزار نفر است كه تقريبا ۲.۴ برابر ارقام رسمي است كه اين نسبت بارها اعلام شده است.
- آخرين نكته اينكه اميد مردم به پايان كرونا بيشتر شده است. در مهر ماه امسال كه 76 درصد مردم گمان ميكردند كرونا يك سال و بيشتر باقي خواهد ماند، اكنون به 38 درصد يعني نصف آن رسيده است. انتظار داريم اين اميد با افزايش سرعت واكسيناسيون هر چه زودتر عملي شود.