گروه اجتماعي
دبيركل و سخنگوي جمعيت هلال‌احمر، در اولين نشست خبري خود با خبرنگاران، ناچار به افشاي تحقيق و تفحص از تخلفات عديده مسوولان پيشين اين نهاد امدادي شد.
محمدحسن قوسيان مقدم، ديروز و در زمان پاسخگويي به سوالات خبرنگاران، با وجود تلاش براي حفظ جوانب احتياط، در مقابل سوالاتي قرار گرفت كه ناچار شد، محافظه‌كاري در پاسخ‌ها را كنار گذاشته و واقعيت‌هاي نگران‌كننده‌اي را بازگو كند. آخرين وضعيت پرونده فساد در خريد بالگرد در سال 1395، اختلاف بودجه يك ميلياردي حق‌الزحمه‌هاي دستكاري شده امدادگران جاده‌اي، امتناع شركت‌هاي اروپايي از اعزام مهندسان پرواز براي تاييد صلاحيت پرواز بالگردهاي فروخته شده به جمعيت هلال‌احمر به دليل تحريم‌هاي تحميل شده بر ايران و خالي بودن انبارهاي امدادي پايتخت از جمله سوالاتي بود كه توسط خبرنگاران روزنامه‌ها و خبرگزاري‌ها مطرح شد. قوسيان مقدم، در پاسخ به خبرگزاري ايسنا درباره خريد بالگرد جديد جمعيت هلال‌احمر از كشور روسيه گفت: «طي مذاكرات طولاني كه با شركت راشا هلي‌كوپتر داشتيم سرانجام بنا شد تا يك فروند بالگرد از اين شركت خريداري شده و آنان پس از عقد قرارداد اقدام به ساخت آن كنند تا مدل بالگرد آخرين مدل و مدل سال ۲۰۲۱ باشد. البته باتوجه به مذاكراتي كه داشته‌ايم امكان اعلام قيمت وجود ندارد اما روس‌ها طي دو جلسه 12 ساعته، موافقت كردند
2 ميليارد و 400 ميليون تومان به ما تخفيف بدهند كه رقم تمام شده براي خريد اين بالگرد در مقايسه با رقم پيشنهادي سال گذشته، با وجود افزايش قيمت‌ها حدود ۵ درصد نيز كمتر بود. اين بالگرد جديد طي توافقات انجام شده تا ۱۰ ماه آينده و تا قبل از پايان سال ۲۰۲۱ تحويل داده خواهد شد و در صورت تامين اعتبار امكان خريد بالگردهاي ديگري نيز وجود دارد.» قوسيان‌مقدم، در پاسخ به سوال خبرنگار روزنامه شرق درباره پرونده فساد خريد بالگرد در سال 95 و نامعلوم بودن اعتبارات خريد بالگرد در اين سال گفت: «پولي كه در سال 1395 براي خريد بالگرد اختصاص يافت، مفقود نشد اما با اعتبارات سال 95، مي‌توانستيم
3 بالگرد بخريم ولي حالا اين پول به قدر خريد يك بالگرد و نيم بود كه ما هم با اين پول يك بالگرد خريديم و با باقي آن، قطعات و لوازم بالگرد خريداري شد.» خبرنگار «اعتماد» به دنبال اين پاسخ‌ها، سوالاتي درباره وضعيت فعلي بالگردهاي امدادي جمعيت هلال‌احمر مطرح كرد:
4 سال قبل، رييس وقت جمعيت هلال‌احمر اعلام كرد كه تمام تلاش‌ها براي اورهال بالگردهاست چون اعتبارات جمعيت هلال‌احمر در همه سال‌ها به قدري عالي!!! بوده كه اين نهاد امدادي، هيچ‌وقت توان خريد بالگرد نداشته. وضعيت بالگردهاي امدادي، به چه وضعيتي رسيده كه حالا يك بالگرد جديد خريده‌ايد؟
«ما كشور بزرگي هستيم. در اكثر استان‌هاي ما، هلال‌احمر آشيانه بالگرد ساخته ولي براي 31 استان كشور، فقط 24 بالگرد داريم كه از اين تعداد هم فقط 19 بالگرد فعال است.»
يعني 5 بالگرد خراب است؟
«خراب نيست.»
پس 5 بالگرد مي‌پرند ولي ديگر به زمين برنمي‌گردند!!!
« بالگردهاي ما مشكلي ندارند ولي صلاحيت هر بالگرد بايد قبل از پرواز، تاييد شود وگرنه اجازه پرواز ندارد.»
وزير راه چند وقت قبل اعلام كرد كه وقتي هواپيما مي‌خريم، به دليل تحريم‌ها خدمات بعد از فروش به ما نمي‌دهند. پس حالا هم، براي بالگردهاي‌مان خدمات پس از فروش نمي‌دهند.
«براي بالگردهاي روسي اين خدمات ارايه مي‌شود.»
براي بالگردهايي كه از كشورهاي غربي خريده‌ايد چطور؟
«روس‌ها مي‌آيند ولي غربي‌ها، چندان با ما همراه نيستند. در اين يك سال كه من در جمعيت هلال‌احمر هستم، غربي‌ها براي تاييد صلاحيت پرواز نيامده‌اند.» قوسيان‌مقدم، در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود به چالش‌هاي شديد اعتباري جمعيت هلال‌احمر اشاره كرد و گفت: «جمعيت هلال‌احمر يك نهاد عمومي غيردولتي است و 42درصد منابع اعتباري ما از محل حق‌الثبت اسناد تامين مي‌شود كه متاسفانه در سال جاري و با توجه به شرايط كرونا بسياري از اين ارقام براي ما تامين نشد و از مجموع اعتبارات سال جاري هم فقط 65درصد آن تخصيص يافت و به همين دليل، در پرداخت حقوق كاركنان دچار مشكلاتي شديم علاوه بر آنكه ۶۰۰ ميليارد تومان هم به دستگاه‌هاي مختلف و از جمله بابت بيمه بالگردها يا حتي پروژه‌هاي عمراني بدهكاريم كه با درخواست ما براي دريافت اعتبار امدادي از سازمان مديريت بحران هم موافقت نشد.»
دبيركل جمعيت هلال‌احمر در پاسخ به سوال خبرنگار خبرگزاري آنا درباره علت پرداخت نشدن حق‌الزحمه امدادگران گفت: «امدادگران جاده‌اي، تابع شيفت‌بندي هستند كه اين شيفت‌بندي، مشمول حق‌الزحمه ناچيزي است كه ما اسم اين رقم‌ها را هزينه اياب و ذهاب گذاشتيم. در بررسي اسناد اين پرداخت‌ها، متوجه ناهماهنگي‌هايي شديم به اين معنا كه اين حق‌الزحمه، نه تنها كامل و سروقت پرداخت نمي‌شد، وقتي سوال كرديم كه آيا پرداخت حق‌الزحمه‌ها مطابق درجه امدادگري بوده، مشخص شد حدود يك ميليارد تومان اعتبار، به شعب هلال‌احمر در استان‌ها و به عنوان حق‌الزحمه امدادگر جاده‌اي پرداخت و حتي به اسم امدادگران ثبت شده اما به دست امدادگران نرسيده است. بنابراين، از بهمن ماه، سامانه‌اي طراحي شد و اسم امدادگران ثبت شد تا ديگر هيچ اختلافي در پرداخت‌ها اتفاق نيفتد.»
به دنبال اين پاسخ دبيركل جمعيت هلال‌احمر، خبرنگار «اعتماد» هم سوالاتي درباره جزييات اين تخلفات كه ظاهرا هم گستردگي قابل توجهي داشته مطرح كرد:
گفتيد كه مبلغي از ستاد جمعيت هلال‌احمر بابت حق‌الزحمه امدادگران به استان‌ها پرداخت شده ولي رقم حق‌الزحمه در بعضي شعب استاني هلال‌احمر، با رقم متفاوتي پرداخت مي‌شده. ظرف مدتي كه دكتر همتي به رياست جمعيت هلال‌احمر منصوب شده، تحقيق و تفحصي را در هلال‌احمر آغاز كرده. آيا بررسي كرديد كه رقم حق‌الزحمه امدادگران، در چه محلي خرج شده؟
«فرض كنيد كه حق‌الزحمه 10 روز فعاليت امدادگر درجه 3، 10 هزار تومان و براي نجاتگر، 30 هزار تومان است ولي يك مسوول، به سليقه خودش، به امدادگر درجه 3، 20 هزار تومان و به نجاتگر، 15 هزار تومان حق‌الزحمه داده.»
آن مسوول به چه حقي چنين كاري كرده؟
«ما در تهران هستيم در حالي كه شعبه ما در يكي از شهرهاي دوردست است.»
مسوول شعبه شما تخلف كرده؛ با اين مدير متخلف چه برخوردي شده؟
«بايد ببينيم سطح تخلفات چگونه است. در رسيدگي به تخلفات متوجه شديم فردي كه مثلا دو ميليون دلار پول جابه‌جا كرده بود، هنوز در مسند كار بود ولي فرد ديگري كه 900 هزار تومان جابه‌جا كرده بود، محكوم شده بود. البته حساسيت شما هم مهم است و ما هم براي جلوگيري از وقوع تخلف، در حال متمركز كردن تخلفات هستيم به اين معنا كه ظرف اين يك سال كه مسوولان جديد به جمعيت هلال‌احمر آمدند، متوجه نادرستي سيستم توزيع منابع شديم و به همين دليل، نرم‌افزاري طراحي شد و حالا هم بررسي‌ها را آغاز كرده‌ايم اما حتما اين بررسي‌ها، زمان‌بر است. بايد از مديران شعب استاني هم در كميته تخلفات توضيح بخواهيم و شايد دليل قانع‌كننده‌اي بشنويم.»
آيا براي آن امدادگري كه كمتر از حقش حق‌الزحمه گرفته، جبران خسارت شده؟
«حتما بايد جبران خسارت كنيم اما بررسي مغايرت اعداد و ارقام، ظرف يك ماه گذشته آغاز شده و وضعيت 10 هزار نفر بايد بررسي شود.»
و آيا اين حق‌الزحمه‌ها تعرفه نداشته كه مدير استاني، سليقه‌اي عمل كرده؟
«دغدغه شما اين است كه از آن امدادگر حقي پايمال نشود و دغدغه ما هم همين است. ما در جهت اصلاح سيستم، در حال بررسي هستيم.» خبرنگار «اعتماد» همچنين سوالي درباره احتمال فعاليت‌هاي انتخاباتي برخي مسوولان جمعيت هلال‌احمر در آستانه انتخابات رياست‌جمهوري سيزدهم مطرح كرد و از دبيركل اين نهاد امدادي پرسيد: «جمعيت هلال‌احمر در تمام اين سال‌ها، با وجود مردمي بودن و ادعاي بي‌طرفي، حاشيه‌هاي زيادي داشته. حالا سال آينده كه دولت جديد فعاليت خود را آغاز مي‌كند، جمعيت هلال‌احمر با چه شرايطي به دولت جديد تحويل داده خواهد شد؟ بعيد مي‌دانم كه اصولگرايان اجازه بدهند اصلاح‌طلبان در جمعيت هلال‌احمر بمانند و احتمالا وزير بهداشت جديد هم، فردي همسو با تفكرات خودش را به عنوان رييس جمعيت هلال‌احمر به رييس‌جمهوري معرفي مي‌كند.»
به دنبال اين سوال، قوسيان مقدم هم در پاسخ گفت: «ما در جمعيت هلال‌احمر به اصول هفتگانه نهضت بين‌المللي صليب سرخ معتقديم و به همين دليل، به هيچ‌وجه اعتقاد نداريم كه امروز، اصلاح‌طلبان يا اصولگرايان بر جمعيت هلال‌احمر حكمراني مي‌كنند چون اگر اين حرف را بزنيم، اصول هفتگانه نهضت بين‌المللي صليب سرخ را نقض كرده‌ايم. ما معتقد به بي‌طرفي و بي‌غرضي و يگانگي و جهانشمولي و استقلال هستيم و اصلا قرار نيست به دولت‌ها وابسته باشيم.»
خبرنگار «اعتماد» در ادامه، اشاره به همسويي تفكرات رييس فعلي جمعيت هلال‌احمر با مشي رييس‌جمهوري و بدنه دولت كرد كه دبيركل جمعيت هلال‌احمر هم در پاسخ گفت: «همسويي با تفكرات، بحث ديگري است. شايد امروز هم در جمعيت هلال‌احمر، خيلي از دوستان، اصولگرا باشند ولي در اين نهاد عمومي غيردولتي، برچسب سياسي وجود ندارد. اگر هر زمان، از زبان دبيركل يا رييس جمعيت يا هر مسوولي در جمعيت هلال‌احمر شنيديد كه گفت ما اصلاح‌طلبيم يا اصولگراييم يا با اصولگرا يا اصلاح‌طلب مخالفيم، بدانيد كه تخلف اتفاق افتاده است. جمعيت هلال‌احمر، يك جمعيت ملي است و رنگ و نژاد و قوم و مذهب و حتي مسلمان بودن و مسلمان نبودن افراد، هيچ جايگاهي در جمعيت هلال‌احمر ندارد چون در غير اين صورت، فردا بايد بگوييم چون فلان افراد، از خط فكري ديگري هستند، پس در سيل و زلزله، به آنها امدادرساني نمي‌كنيم. ما وقتي به حادثه‌ديدگان چادر مي‌دهيم، نمي‌پرسيم مذهب شما چيست. ما در جمعيت هلال‌احمر، هيچ رويكرد سياسي نداريم ولي شايد شما، از بيرون كه نگاه مي‌كنيد برداشت ديگري داشته باشيد كه برداشت شما هم قابل احترام است ولي ما در موضع‌گيري‌هاي‌مان چنين نگاهي نداريم.»
سوال مهمي كه يكي از خبرنگاران از قوسيان مقدم پرسيد، درباره وضعيت ذخاير امدادي تهران بود كه دبيركل جمعيت هلال‌احمر، در پاسخ به اين سوال، آمارهاي نگران‌كننده‌اي داد و گفت: «وضعيت انبارهاي ما، مطلوب نيست. درباره وضع انبار تهران حتي نمي‌شود جواب داد. با وضعيت انبارهاي امدادي پايتخت، بايد دعا كنيم در تهران اتفاقي نيفتد. ما در تهران براي زلزله 5.5 ريشتر آماده‌ايم ولي مساله اين است كه ما در جمعيت هلال‌احمر، اصلا 5.5 ريشتر را زلزله محسوب نمي‌كنيم. واقعيت اين است كه وضع انبارهاي امدادي تهران اصلا خوب نيست چون تمام چادرهاي امدادي را ظرف حوادث اخير در كشور توزيع كرديم و موجودي چادرهاي انبارهاي تهران براي يك زلزله 7.5 ريشتري، نه تنها براي كل جمعيت يك پايتخت كافي نيست بلكه با تعداد چادر امدادي موجود در انبارهاي تهران، حتي جواب مردم يك محل را هم نمي‌توانيم بدهيم.»