فاصله قيمت ساخت خانه با نرخهاي بازار به 2000 درصد رسيد
رشد 190 درصدي قيمت يك مترمربع خانه در دو سال گذشته
گروه اقتصادي|براساس آخرين گزارش بانك مركزي، متوسط قيمت هر مترمربع واحد مسكوني در اسفند سال 99 به بيش از 30 ميليون تومان رسيد كه 93.7 درصد نسبت به اسفند 98 افزايش قيمت داشته است. افزايش بيش از 93 درصدي قيمت مسكن طي يك سال در حالي است كه حداقل دريافتي بدون سابقه 41.8 درصد افزايش يافته؛ بدين معنا كه يك كارگر براي خريد خانهاي 50 متري در ارزانترين منطقه تهران، منطقه 18، با فرض ثبات قيمتها و عدم افزايش تورم، 13.5 سال بايد انتظار بكشد.
ارزانترين خانه، 227 درصد بيشتر از حداقل دريافتي
براساس آنچه بانك مركزي منتشر كرده، در آخرين ماه سال 99 تعداد معاملات مسكن 5273 فقره بود كه نسبت به سال 98 حدود 48 درصد كاهش داشته است. بهمنماه سال گذشته تعداد كل معاملات مسكن 3917 فقره بود. با استناد به اين گزارش تعداد معاملات مسكن در اسفند 98 حدود 10214 فقره بود. متوسط قيمت هر مترمربع واحد مسكوني در اين ماه 15 ميليون و 628 هزار تومان گزارش شده بود. همانند گزارشهاي پيشين اين نهاد پولي، بيشترين متوسط قيمت يك مترمربع واحد مسكوني به منطقه يك با رقم 64 ميليون و 730 هزار تومان و كمترين نيز به منطقه 18 با 12 ميليون و 130 هزار تومان تعلق داشت. با وجود اينكه منطقه 18 ارزانترين منطقه تهران در اسفند ماه 99 لقب گرفت، اما متوسط قيمت هر متربع نسبت به اسفند 98 حدود 58.6 درصد افزايش داشته است. افزايش در حدود 60 درصدي قيمت خانه در اين منطقه ميتوان هشدارهايي در خصوص به حاشيه رانده شدن طبقات متوسط و پايين درآمدي، افزايش سالهاي انتظار براي خانهدار شدن و البته احتمال افزايش اجارهبها براي سال جاري باشد. به خصوص اينكه متوسط قيمت هر مترمربع واحد مسكوني در اين منطقه حدود 230 درصد بيشتر از حداقل دريافتي 3 ميليون و 705 هزار توماني يك كارگر در سال جاري است.
آنچه در يك سال بر بازار مسكن گذشت
بخش ديگري از گزارش بانك مركزي در خصوص معاملات مسكن پايتخت به بررسي سال 99 اختصاص داشت. با استناد به اعداد و ارقامي كه اين نهاد پولي اعلام كرده، كل معاملات مسكن در سال گذشته 83 هزار و 303 فقره و براي سالهاي 98 و 97 به ترتيب 83573 و 126 هزار و 795 فقره گزارش شده بود. بنابر اين تغييرات تعداد معاملات مسكن در سال 99 نسبت به سال 98 تنها 0.3 درصد است. اما تغييرات سال 99 نسبت به سال 97 كاهش 65 درصدي است. نكته ديگري كه بايد به آن توجه كرد، افزايش 190 درصدي متوسط قيمت هر مترمربع واحد مسكوني طي سالهاي 97 تا 99 است. هر چند بسياري اين افزايش قيمت را به دليل تضعيف ارزش ريال و جهشهاي شديد نرخ ارز ميدانند كه بر قيمت مصالح و تورم انتظاري تاثير فراواني گذاشته، اما اين افزايش قيمت شديد قيمت خانه ميتواند عملكرد هر سياستي را با مشكلاتي روبرو كند. هر چند محمود محمودزاده، معاون مسكن و ساختمان وزير راه و شهرسازي بر اين باور است كه نتيجه اقدامات دولت در بخش مسكن به زودي نمايان ميشود. محمودزاده در گفتوگويي تفصيلي با يكي از خبرگزاريها به نوسانات بخش مسكن اشاره كرد و گفت: «نوسانات قيمتها در بازار مسكن در دو بخش است. يك موقع بازار آزاد خريد و فروش مسكن را مطرح ميكنيد كه بعضا واحدها ۵ تا ۶ برابر هزينه ساخت به فروش ميرسد كه قيمت غيرواقعي است و در اين خصوص نميتوان كاري كرد؛ مربوط به اقتصاد كشور است. نرخ برابري داراييها بخشي از آن در مسكن قرار دارد و طبيعي است كه با افزايش قيمت ارز، سكه و بورس، قيمت زمين و مسكن هم بالا ميرود.»
تورم به امسال و سالهاي بعدي ميآيد
مهمترين دليل افزايش قيمت مسكن در سالهاي 97 تا 99، جهشهاي قيمتي در بازارهاي سرمايهاي و افزايش انتظارات تورمي بوده است. با توجه به اينكه شرايط اقتصاد كشور در سالهاي 98 و 99 در سال جاري نيز ادامه مييابد، بعيد است قيمت مسكن در سال جاري كاهش يابد يا به شرايط اقشار كمدرآمد نزديكتر شود. به نظر ميرسد تورم مسكن در سال 1400 نيز ادامه يابد. رييس اتحاديه مشاوران املاك با بيان اينكه حداكثر قيمت ساخت در كل كشور متري ۴.۶ ميليون تومان اعلام شده، گفته است: برخي سازندگان قيمتهاي بالاي ۱۰۰ ميليون تومان در هر مترمربع براي واحدهاي خود تعيين ميكنند كه همين مساله باعث ركود شده است. به گفته مصطفي قلي خسروي «براساس اعلام سازمان نظام مهندسي ساختمان، كف هزينه ساخت مسكن متري ۲.۳ ميليون و سقف آن متري ۴.۶ ميليون تومان است اما ميبينيم كه بعضي بساز و بفروشها در تهران قيمتها را متري ۱۰۰ تا ۱۷۰ ميليون تومان و حتي بالاتر تعيين ميكنند. در واقع قيمت ساخت با نرخ فروش بيش از ۲۰۰۰ درصد فاصله دارد.»