شوراي رقابت به دنبال چيست؟
خودرو گران ميشود
گروه اقتصادي |با وجود ثبات نسبي قيمتها در بازار خودرو كه پس از يك سال پرالتهاب و همزمان با مجوزهاي پيدرپي افزايش قيمت براي خودروسازان به دست آمده است؛ حالا شوراي رقابت در تازهترين اقدام خود از «مجوز رسمي براي افزايش قيمت خودرو» در سه ماهه ابتدايي سال جاري خبر داده است. رضا شيوا، رييس شوراي رقابت با بيان اينكه خودرو در سه ماه اول سال جاري گران ميشود، گفته است: تا ابتداي سال 1400 ميتوان گفت كه 6 ماه است هيچ افزايش قيمتي براي خودرو نداشتيم و سه ماه آخر سال به دليل اينكه نرخ تورم پايين بود، شورا موافقت با افزايش قيمت نكرد. او اضافه كرده كه «اينكه براي سه ماه پاياني سال 99 مجوز افزايش قيمت به خودروسازان نداديم، به اين دليل نبود كه تورم نداشتيم بلكه حدود 14 درصد تورم داشتيم اما به دليل اينكه سه ماه قبل، افزايش 30 درصدي قيمتها را داشتيم، تورم 14 درصدي سه ماه پاياني سال را اعمال نكرديم.»
اظهارات رضا شيوا رييس شوراي رقابت در تضاد با گفتههاي پيشين وي درباره «تورم» است. او بهمن ماه سال گذشته گفته بود: «شوراي رقابت با در نظر گرفتن بهرهوري و كيفيت، تصميم گرفت قيمت كارخانهها براي زمستان افزايشي نداشته باشد.» در واقع، اگر بنا به گفتههاي فعلي رييس شوراي رقابت، خودرو در بهار سال جاري افزايش قيمت داشته باشد؛ معيارهاي بهرهوري و كيفيت در توليد خودروسازان محقق نشده است. اظهارنظر جديد رييس شوراي رقابت، ميتواند بازار در ركود و رخوت خودرو را كه با افزايش شديد قيمتها و عرضه قطرهچكاني خودروهاي صفر كيلومتر توسط خودروسازان همراه بوده، با تحولات جديدي روبرو كند. البته شوراي رقابت پيش از اين نيز با مصوباتي مشابه، بازار خودرو را از حالت «ثبات» خود خارج كرده بود. اوايل دي 99 مصوبه اين شورا براي قيمتگذاري جديد خودروها، علاوه بر افزايش قيمت كارخانهاي خودروها باعث گران شدن خودرو در بازار نيز شد. بازار خودرو پس از اين مصوبه، منتظر تحولات جديد ماند و قيمتها در بازاري كه مشتري نداشت به دست واسطهها و حتي مالكان خودرو بالاتر رفت. مصوبه شوراي رقابت در دي ماه سال گذشته، برخلاف اصول اقتصادي كه رشد تيراژ توليد باعث كاهش قيمت تمام شده توليد و بهاي كالا ميشود، مقرر كرد تا خودروسازان با افزايش تيراژ توليد خود، قيمت محصولاتشان را نيز گرانتر كنند.گرچه خودروسازان هم معتقد بودند كه به دليل زيان توليد خودرو به دليل شوك ارزي و افزايش هزينههاي توليد، امكان افزايش تيراژ ندارند. هرچند كه سازمان بازرسي با مصوبه شوراي رقابت مخالفت كرد و اين مصوبه اجرايي نشد.
در حالي كه مسوولان تامين تقاضاي موجود در بازار را راهحلي براي كنترل قيمتها در اين بازار ميدانند كارشناسان بازار خودرو بر اين عقيدهاند كه درحال حاضر اقدامي در جهت تامين تقاضاي مصرف كننده در بازار صورت نميگيرد و خودروسازان در حال تحويل معوقات خود هستند چراكه در شرايط فعلي مصرفكننده نميتواند با مراجعه به نمايندگيهاي شركتهاي خودروساز، خودروي مورد نظر خود را با قيمت كارخانه خريداري كند.
اجلاس پيش رو بر همه بازارها تاثيرگذار است
عليرضا پورحسني، عضو اتحاديه نمايشگاهداران خودرو در اين باره معتقد است؛ با توجه به شرايط سياسي پيش رو به نظر ميرسد بهاي دلار رو به كاهش باشد و همين موضوع به صورت مستقيم بر روي قيمت خودرو تاثيرگذار است و به نظر نميرسد بهاي دلار افزايشي داشته باشد و قيمت آن اين روزها تقريبا ثابت است. پورحسني ادامه داد: فعاليتهاي اقتصادي در حال حاضر بسيار پيچيده شده اما به نظر ميرسد با توجه به اجلاس ايران و اروپا كه در پيش است و قرار است به منظور احياي برجام نشستهايي برگزار شود اين خبر تاثير موثري بر بازارهاي مختلف در ايران داشته باشد. او با اشاره به اثر لغو تحريمها گفت: اين موضوع بر روند توليد خودرو بسيار موثر خواهد بود. در صورتي كه تحريمها لغو شوند، تامين مواد اوليه و قطعات در بستري عادي انجام خواهد شد، بنابراين تيراژ با سرعت بالاتري نسبت به مقطع فعلي بالا خواهد رفت. همچنين وقتي تحريم نباشد، راه براي بازگشت خودروسازان خارجي به كشور هموار ميشود. اين فعال حوزه خودرو گفت: در صورتي كه اخبار اين نشست مثبت باشد نرخ ارز نيز افت خواهد كرد و ديد مردم نيز به كاهش قيمتها مثبت خواهد شد و ممكن است در اكثر بازارها از جمله بازار خودرو شاهد كاهش قيمتها باشيم اما در صورتي كه مذاكره مثبت نباشد ممكن است مجددا بر نرخ ارز تاثير بگذارد و نرخها رشد كنند و مردم احساس ياس و نااميدي در برنامههايشان داشته باشند و حتي اقدام به خريد خودرو كنند كه قيمتها باز هم رشد ميكند.
مسوولان وعده ثبات قيمتها را داده بودند
پورحسني با اشاره به انتخابات پيشروي رياستجمهوري و وعدههاي مسوولان خاطرنشان كرد: آنچه خودروسازان و مسوولان از سال گذشته مطرح كردهاند اين بوده كه براي سال جديد افزايش قيمتي در خودرو نخواهيم داشت و اين سخنان اخير آقاي شيوا در خصوص افزايش قيمت خودرو جاي تامل دارد. اين عضو اتحاديه نمايشگاهداران خودرو با بيان اينكه ركود بازار را فراگرفته، تصريح كرد: معمولا در دو ماهه ابتداي سال خريدار چنداني در اين بازار نيست و با توجه به اينكه ماه رمضان نيز از چند روز ديگر آغاز ميشود بازار چندان تغييري نخواهد كرد و به نظر نميرسد افزايش قيمتي در اين بازار داشته باشيم. پورحسني گفت: البته ممكن است به دليل افزايش دستمزدها و افزايش هزينههاي توليد بخواهند كمي در قيمتها تغييرات داشته باشند اما در مجموع بازار صرفا با افزايش هزينه توليد افزايشي نخواهد شد. اين فعال حوزه خودرو افزود: اسفندماه امسال همانند سال گذشته كه كرونا شروع شد بازار خودرو بسيار راكد بود و بازار شب عيدي نديديم، ضمن آنكه گفته شد ممنوعيتهايي براي سفر ايجاد خواهد شد اما در روزهاي آخر تصميم نهايي را اعلام كردند و اين ترديد براي سفر موجب شد تا مردم كمتر از سالهاي قبل خريد كنند و بلاتكليف باشند. او با بيان اينكه اصناف و اقتصاد كشور به صورت زنجيروار به هم متصل است، افزود: كسبه مختلف از رستورانداران و تالارداران گرفته تا توليدكنندگان پوشاك و... براي شب عيد چندان كاسبي نكردند و اصناف درآمد خوبي نداشتند و نه تنها خودرويشان را عوض نكردند بلكه بايد هزينه تعمير خودروي فرسوده خود را هم تامين ميكردند.