نگراني اسراييل از موضع‌گيري‌هاي راب مالي درباره ايران
لاهاو هاركو
ترجمه: بنيامين صادقي
مقامات ارشد اسراييل روز يكشنبه گفتند كه اظهارات مقام‌ها و پيام‌هاي مختلف دولت بايدن در مورد توافق هسته‌اي ايران از چند روز مانده به آغاز مذاكرات غيرمستقيم در وين بين طرفين، «بسيار نگران‌كننده» است. راب مالي و جان كري در گفت‌وگوهاي هسته‌اي ايران در لوزان در سال 2015 شركت كرده بودند. آنها ابراز نگراني‌هاي خود را پس از اينكه فرستاده ويژه ايالات متحده براي ايران راب مالي، در مصاحبه‌اي در روز جمعه هفته گذشته با پي‌بي‌اس، در مورد بازگشت به برنامه جامع اقدام مشترك 2015 بدون هيچ عنصر اضافي كه آن را طولاني‌تر و قوي‌تر كند، صحبت كرد،اعلام كردند.
مالي گفته بود: «هدف اين است كه ببينيم مي‌توانيم توافق كنيم كه ايالات متحده براي بازگشت به توافق هسته‌اي چه اقداماتي را بايد انجام بدهد يا خير و ايران چه قدم‌هايي را براي بازگشت به توافق هسته‌اي برمي‌دارد.» او در مورد كارزار فشار حداكثري دولت ترامپ عليه ايران، گفت: «ايالات متحده مجبور است تحريم‌هايي كه با توافق هسته‌اي با ايران مغايرت دارد را لغو كند... تا ايران از مزايايي كه قرار بود از اين معامله بهره‌مند شود، برخوردار شود و استفاده كند.» مالي به طور مكرر از لزوم تعادل و هم‌ارزي بين ايالات‌متحده و ايران در رفتارهاي خود سخن گفت و به «عدم اعتماد متقابل» بين دو كشور اشاره كرد. او گفت: «اينكه چه كسي وزن بيشتري دارد، مهم نيست. مهم اين است كه هر دو طرف آماده هستند تا باري را كه بايد تحمل كنند، به دوش بكشند. مالي هشدار داد كه ايالات متحده يا ايران در مواضع خود بيش از حد قاطعانه عمل نمي‌كنند.» او گفت: «اگر هر دو طرف موضعي حداكثري داشته باشند و بگويند كه طرف مقابل بايد قبل از اينكه يك اينچ حركت كند، ابتدا همه كارها را انجام دهد، من فكر مي‌كنم كه تماشاي اين مساله دشوار است.» مالي تاييد كرد كه دانشمندان هسته‌اي ايران به دليل تخطي مداوم از برجام، اطلاعات و تجربه بيشتري نسبت به سال 2015 دارند. اما مالي هيچ راه‌حلي ارايه نداد، فقط گفت كه «بحث‌هاي دشواري در مورد آنچه بايد انجام دهيم، وجود دارد تا ما و ديگران... راضي باشيم كه ايران به تعهدات خود بازگشته است.» يك مقام ارشد اسراييلي گفت: «اگر اين سياست امريكايي است، ما نگران هستيم.» اين منبع گفته است كه اين مصاحبه مالي ابروها را در بالاترين سطح خود در اسراييل بالا برد، زيرا «در گذشته، دولت بايدن در مورد يك معامله «طولاني‌تر و قوي‌تر» صحبت مي‌كرد و ادعا مي‌كرد كه آنها به دنبال چيز ديگري هستند و اين در مصاحبه مالي نبود و همه چيز در مورد بازگشت به قرارداد ۲۰۱۵ بود.» اين منبع گفت: «در هيچ جاي مصاحبه، مالي نمي‌گويد كه هدف، جلوگيري از دستيابي ايران به سلاح هسته‌اي است. او در هيچ كجا ايرانيان را به رفتار ناشايست متهم نمي‌كند... و او در هيچ كجاي مصاحبه درباره اهميت مشورت با متحدان امريكايي در منطقه صحبت نكرده است.» اين منبع افزود: «در معامله قديمي، تحريم‌هاي سنگين در سال 2025 از بين مي‌رود و در سال 2030، تمام محدوديت‌هاي هسته‌اي پايان مي‌يابد. حتي اروپايي‌ها مي‌گويند كه توليد فلز اورانيوم توسط ايران وحشتناك است و اين در سال 2030 قانوني مي‌شود و آيا اين معامله‌اي است كه مي‌خواهند به آن برگردند؟» در مورد تعادلي كه رابرت مالي بين ايالات متحده و ايران ترسيم مي‌كند، اين مقام با حالت كنايه‌آميزي گفت: «او مانند سازمان ملل رفتار مي‌كند و مي‌گويد هر دو طرف به يكديگر بي‌اعتماد هستند.»
اين مقام رسمي حدس زد كه امريكايي‌ها ممكن است فرصت را مغتنم ببينند، زيرا در اسراييل هيچ دولتي وجود ندارد و آنها مي‌توانند فكر كنند نخست‌وزير بنيامين نتانياهو پاسخي قوي به مذاكرات با ايران نخواهد داد. با اين حال، نتانياهو در هفته‌هاي آينده سخنراني‌هاي عمومي بزرگي را در روز يادبود هولوكاست و روز يادبود جان‌سپردگان جنگ‌هاي اسراييل خواهد داشت و مواردي كه او در گذشته در قبال ايران مطرح كرده است را بيان مي‌كند. بلينكن و وزير امور خارجه گابي اشكنازي روز جمعه صحبت كردند و موضوع ايران مطرح شد، هرچند در مورد اظهارنظرهاي مالي بحثي نكردند. بلينكن يك رويكرد تدريجي با ايران ارايه داد كه منجر به «برجسته‌تر شدن برجام» مي‌شود. برداشت اسراييلي‌ها از بلينكن اين است كه دولت بايدن «اميد خود را به گفت‌وگوهاي اين هفته در وين نمي‌گذارد» و انتظار دستيابي به موفقيت را ندارند. اين مقام گفت: «آنها درك مي‌كنند كه ايران به سمت رد هرگونه اعلاميه يا برنامه جديد متمايل است... ايران موضع سختي براي بازگشت به برجام و برداشتن همه تحريم‌ها دارد.»
مقامات اسراييلي همچنان از امريكايي‌ها مي‌خواهند اطمينان حاصل كنند كه بازرسي‌هاي «در هر زمان و هر مكان» توسط آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در معامله گنجانده شده است، چيزي كه مالي گفت بخشي از گفت‌وگوها خواهد بود. علاوه بر اين، اسراييلي‌ها بر لزوم مهار اقدامات توسط ايران و نمايندگان آن در منطقه تاكيد مي‌كنند.
ميير بن‌شبات، مشاور امنيت ملي اسراييل از اوايل ماه مارس، زماني كه آنها يك گفت‌وگوي استراتژيك با موضوع ايران داشتند، با همتاي امريكايي خود، جيك ساليوان، صحبت نكرده است. اين مقام ارشد گفت كه گفت‌وگوها بر نگاه كردن به حقايق و جايي كه ما هستيم متمركز است، نه در مورد آنچه كه بايد به سمت جلو انجام شود.