چرا برخي اصولگرايان دنبال نامزدي قاليباف هستند؟
نقشه اصولگرايان
براي رقابت با حاميان برجام
اصولگريان نه چالش تاييد صلاحيت دارند و نه بحران سرمايه اجتماعي بدنه حامي خود را. مثل هميشه خيال‌شان راحت است كه يك ميني‌بوس يا هر چندتاي ديگر كه نامزد داشته باشند، تاييد صلاحيت خواهند شد. بدنه راي‌شان نيز به گواه تحليلگران ثابت است و كمتر كم و زياد مي‌شود. شانس آنان در اين انتخابات اما گلايه مردم از دولت است. قشر ميانه كه عموما نقش تعيين‌كننده‌اي در نتيجه انتخابات دارد، اين بار تاكنون علامتي مثبت به اصلاحات نداده يا شايد جلب نامزد اصولگرا هم شود. خاصه اگر اين نامزد ظرفيتي نيز در عرصه‌هاي مديريتي و اجرايي داشته باشد. از باب مسائل فرهنگي و مدني زاويه كمتري با طبقه متوسط داشته و عامل هراس جامعه هم نشود.
پيدا كردن چنين نامزدي براي اصولگرايان در مقابل ظريف و لاريجاني يا هر نامزد حامي برجام چندان هم ساده نيست. نيروهاي‌شان اغلب يا راي‌آوري ندارند، يا از نهادهاي نظامي و... برآمده و سابقه اجرايي ندارند يا در جريان انتخابات‌هاي قبلي و... در مظان اتهاماتي قرار دارند. با اين حال چاره‌اي نيست و از بين همين گزينه‌هاي موجود بايد روي يك نفر توافق كرد.
آن يك نفر اما تا همين چند هفته گذشته، سيدابراهيم رييسي تلقي مي‌شد. اجماع سال 96 روي او هم اين اميدواري را داده بود كه روياي وحدت محقق شود. اكنون اما با نزديك شدن به انتخابات شاهد تغييراتي در وضعيت انتخاباتي اصولگرايان و مشخصا رييس قوه قضاييه هستيم. از يك‌سو شايعاتي درباره تمايل او به كانديداتوري و حتي اقدام به تشكيل ستادها مطرح است اما زمزمه‌هاي بيشتري درباره منع شدن او از كانديداتوري به گوش مي‌رسد. شايد جدي شدن نامزدي ظريف و احتمال توافق در وين موجب ترديد رييسي شده باشد و احتمال دوقطبي حول محور برجام را جدي كند. موضوعي كه مي‌تواند موجب ترديد و تامل بيشتر ايشان شود. به تازگي محمد عطريانفر در گفت‌وگويي خبر از حمايت كارگزاران از نامزدي ظريف داده كه حكايت از برجامي كردن فضاي انتخابات خواهد بود.
در عين حال شواهد و قرائني در كار است كه عدم كانديداتوري او را جدي مي‌كند. مثلا همين ليست 10 نفره‌اي كه شوراي وحدت ارايه كرده است. اين سازوكار انتخاباتي اصولگرا پيش‌تر پايش را در يك كفش كرده بود كه نامزد ما رييسي است و ولاغير. اكنون اما ضمن اينكه همچنان نسبت به كانديداتوري رييسي تمايل نشان مي‌دهد براي ساير افرادي كه از نظر اين سازوكار شايسته نمايندگي جريان اصولگرا هستند، دعوتنامه فرستاده و 10 نفر اسم مي‌برد! قابل توجه‌تر آنكه محمدباقر قاليباف، رييس مجلس در صدر اين فهرست قرار گرفته است. از طرف ديگر شوراي ائتلاف يعني سازوكار انتخاباتي موازي اصولگرايان بيكار ننشسته و اگرچه اقدامات خود را به شفافيت و صراحت شوراي وحدت بيان نمي‌كند اما براي رسيدن به نامزد اصلي مي‌كوشد. اخباري نيز به گوش مي‌رسد كه گويا جدي‌ترين گزينه در اين بخش از جبهه اصولگرايي نيز كسي نيست غير از رييس مجلس.
نشانه‌هاي ديگري هم در راستاي تقويت اين گمانه وجود دارد كه نبايد از آن غافل شد. مثلا مدير مسوول روزنامه صبح نو كه از جمله رسانه‌هاي نزديك به قاليباف است در گفت‌وگويي به خبرگزاري «فارس» مي‌گويد:«در اين شرايط گمان مي‌كنم كه آقاي قاليباف آمادگي حضور در عرصه و برنامه براي اداره دولت را دارد اما به واسطه اينكه نشانه‌هايي مبني بر ورود آقاي رييسي به انتخابات وجود دارد يا حداقل حضور ايشان تاكنون منتفي نشده به نفع جريان نمي‌داند با تعدد نامزد مواجه شويم كه البته سابقه رفتار ايشان در سال 96 اهميت وحدت نيروهاي انقلاب را در نگرش ايشان اثبات مي‌كند و در همين راستا بوده است. در غير اين صورت آقاي قاليباف با توجه به تحليل دولت ائتلافي در صورتي كه به هر دليلي آقاي رييسي وارد انتخابات نشوند، نامزد خواهند شد.» او حتي به طور ضمني از حمايت شوراي ائتلاف از قاليباف گفته و درباره موضع شوراي وحدت نسبت به قاليباف مي‌گويد:«اگر آقاي رييسي وارد شود اين شورا از او حمايت مي‌كند اما در غير اين صورت به نظرم به آقاي قاليباف متمايل خواهند شد تا بتوانند فاصله‌اي ميان خود و بخشي از جريان چپ كه احتمالا حامي لاريجاني خواهند شد، ايجاد كنند.» يادآوري مي‌شود كه سايت «فردا نيوز» كه نزديك به رييس مجلس است نيز در هفته اخير سلسله مصاحبه‌هايي در جهت زمينه‌چيني براي نامزدي قاليباف منتشر كرده است. اين‌طور كه به نظر مي‌رسد قاليباف آمادگي كامل دارد تا به جاي رييسي وارد ميدان شود. اين نكته از قبل يعني همان وقتي كه پيرهادي توتيت كرده بود اگر رييسي بياد دكتر آمادگي كمك به او را دارد(نقل به معنا) معلوم بود اما اكنون كه شواهد حاكي از نيامدن رييسي است بايد بيشتر مورد توجه قرار بگيرد. مخصوصا كه اين استراتژي قاليباف از طرق مختلف اعلام مي‌شود. مثلا مي‌بينيم كه يك كانال تلگرامي مي‌نويسد:«اخيرا محمدباقر قاليباف در جلسه‌اي خصوصي در بين نزديكان خود اعلام كرده است: تحليل من براي جناب آقاي رييسي اين است كه ايشان براي انتخابات 1400 حضور پيدا خواهند كرد و عزم اين كار را دارند و در اين صورت حضور من به صلاح نخواهد بود.» درست كه در اين نقل قول- به فرض صحت- قاليباف از نيامدن خود مي‌گويد اما گره زدن بحث نامزدي خود با عدم نامزدي رييسي كافي است كه در وضعيت كنوني تصور كنيم آمدن او جدي‌تر شده است و اصولگرايان تلويحا از نامزد اصلي خود رونمايي كرده‌اند. نامزدي كه به اعتقاد برخي از جناح راست مي‌تواند در مقابل دوقطبي مذاكره شانس بيشتري داشته باشد.