مين آنگ هلايينگ براي شركت در اجلاس آسه‌آن به اندونزي مي‌رود
اميد نظاميان به عادي‌سازي شرايط ميانمار
شهاب شهسواري
حكومت كودتاي ميانمار، همان‌گونه كه وعده داده بود به تدريج تلاش مي‌كند تا با سركوب مخالفان و كنترل شرايط، وضعيت اين كشور دو ماه و نيم بعد از بركناري آنگ سان سو چي از قدرت به حال عادي بازگرداند. در آستانه تعطيلات سال نوي چيني، مشهور به عيد تت در ميانمار، دولت كودتاي ۲۳ هزار زنداني را عفو كرده است كه گفته مي‌شود دست‌كم سه زنداني سياسي شناخته شده در ميان عفو‌شدگان قرار دارند. ژنرال مين آنگ هلايينگ، فرمانده ارتش و رييس شوراي نظامي حاكم تلاش مي‌كند با استفاده از فرصت تعطيلات سال نو و مشغول شدن افكار عمومي به جشن‌هاي مهم‌ترين عيد سالانه ميانمار، اندكي از فشار نسبت به حكومت كودتا بكاهد و در عين حال براي بهبود وضعيت مشروعيت حكومتش در منطقه تلاش كند. غالب همسايگان ميانمار، هر چند واكنشي منفي نسبت به كودتاي يك فوريه ۲۰۲۱ در اين كشور نشان دادند، اما تاكيد كردند كه تمايلي به دخالت در مسائل داخلي اين كشور ندارند. حالا ژنرال مين آنگ هلايينگ به عنوان رييس نظامي حكومت ميانمار، براي شركت در نشست سران آسه‌آن، هفته آينده به اندونزي سفر خواهد كرد تا نخستين سفر خارجي خود را به عنوان رييس حكومت جديد به عنوان جانشين سلف غيرنظامي‌اش آنگ سان سو چي، انجام دهد و در ميان همتايانش در جنوب شرقي آسيا، نمايشي از مشروعيت در عرصه بين‌المللي عرضه كند.
روز شنبه، شبكه تلويزيوني دولتي MRTV ميانمار بيانيه‌اي را قرائت كرد كه براساس آن ژنرال مين آنگ هلايينگ دستور عفو ۲۳۰۴۷ زنداني از جمله ۱۳۷ خارجي را صادر كرده است. مشخص نيست آيا زندانيان آزاد شده همگي از كساني هستند كه در اعتراضات ضدكودتا شركت كرده‌اند يا اينكه جرايم مختلفي دارند. علي‌رغم اين تلاش‌ها از سوي دولت كودتا، اعتراضات در نقاط مختلف ميانمار همچنان ادامه دارد.
رسانه‌ها از ديگري‌ها ميان نيروهاي امنيتي و معترضان در منطقه موگوك، يكي از مناطق ثروتمند ميانمار كه مركز معادن جواهرات اين كشور است، خبر داده‌اند كه باعث كشته شدن تعداد نامشخصي از معترضان شده است. انجمن حمايت از زندانيان سياسي ميانمار كه به صورت مستمر تعداد قربانيان درگيري‌هاي اعتراضات دو ماه و نيم گذشته در اين كشور را منتشر مي‌كند، تا به امروز ۷۲۸ شهروند غيرنظامي در سركوب اعتراضات به كودتا قرباني شده‌اند. ۳۱۴۱ نفر از مخالفان نيز براساس آمار اين موسسه غيردولتي در طول اين مدت به اتهام اعتراض به كودتا بازداشت شده‌اند. از جمله اين افراد آنگ سان سو چي، رهبر بالفعل پيشين و تعدادي ديگر از رهبران حزب او، اتحاديه ملي براي دموكراسي هستند.
از جمله كساني كه در ميان عفو‌شدگان قرار داشت و روز شنبه از زندان اينسين در شهر يانگون آزاد شد، تعدادي از اعضاي جنبش مشهور به «نسل طاووس (Peacock Generation)» بودند كه دو سال پيش در مراسم جشن‌هاي سال نو به دليل اجراي نمايش‌هاي طنزي كه در آن به سران ارتش طعنه زده مي‌شد، بازداشت شده بودند. جنبش طاووس، يك حركت اعتراضي در ميانمار است كه در واكنش به حبس تعدادي از شاعران و اديبان اين كشور توسط نظاميان به راه افتاده است. اعضاي اين جنبش كه نمايش‌هاي اعتراضي خود را به صورت عمومي اجرا مي‌كنند، به اتهام زير پا گذاشتن قوانين «مبارزه با انتشار اخباري كه باعث به خطر افتادن يا كاهش روحيه ارتش شود» محكوم و زنداني شدند. مشخص نيست آيا همه اعضاي اين جنبش كه در طول سال‌هاي گذشته از جمله براي اجراي نمايش‌هاي آن‌لاين بازداشت شده بودند، مورد عفو قرار گرفته‌اند يا فقط تعدادي از آنها از زندان آزاد شده‌اند.
يكي ديگر از زندانيان آزاد شده، راس دانكلي نام دارد، يك كارآفرين رسانه‌اي استراليايي كه سال ۲۰۱۹ به اتهام همراه داشتن مواد مخدر به ۱۳ سال زندان محكوم شده بود. به گفته مقام‌هاي دولت نظامي ميانمار زندانيان خارجي كه مورد عفو قرار گرفته‌اند به كشورهاي خودشان مسترد مي‌شوند. آقاي دانكلي، پيش از اين يك روزنامه انگليسي زبان به نام ميانمار تايمز در اين كشور منتشر مي‌كرد كه بعد از محكوم شدن امتياز آن را بالاجبار واگذار كرد.
اين نخستين‌بار نيست كه حكومت كودتا اقدام به عفو مخالفان مي‌كند. ماه گذشته نيز دست‌كم ۶۰۰ نفر از بازداشت‌شدگان اعتراضات به حكومت كودتا از زندان اينسين آزاد شدند. در طول يك ماه گذشته دولت كودتا در ميانمار وعده داده است كه به زودي اعتراضات فروكش مي‌كند و شرايط در كشور به حالت عادي باز مي‌گردد. اقداماتي آشتي‌جويانه از قبيل آزادي بازداشت‌شدگان در اعتراضات هم در راستاي آرام كردن وضع متشنج اين كشور است. با اين حال نه حكومت كودتا و نه مخالفانش هنوز نشانه‌اي مبني بر عقب‌نشيني از خواسته‌هاي‌شان و پايان درگيري‌ها نشان نداده‌اند. دولت همچنان به كنترل شديد ارتباطات از جمله قطع اينترنت ادامه مي‌دهد و وضعيت بسياري از شهرهاي بزرگ ميانمار در حالت امنيتي قرار دارد، در برابر رهبران مخالفان هم همچنان بر كناره‌گيري نظاميان از قدرت و احترام به نتايج انتخابات سال گذشته كه به پيروزي بلامنازع حزب اتحاديه ملي براي دموكراسي به رهبري آنگ سان سو چي، منجر شد، اصرار دارند. در طول ماه‌هاي گذشته تعدادي از دولت‌هاي غربي برخي تحريم‌ها عليه مقام‌هاي ارتش ميانمار اعلام كرده‌اند، اما اين تحريم‌ها هم در عقب‌نشيني حكومت كودتا تاثيري نگذاشته است، در عين حال تلاش‌ها براي محكوميت كودتا در شوراي امنيت سازمان ملل متحد با مخالف دولت چين با بن‌بست مواجه شده‌اند.
نشست آسه‌آن براي بررسي بحران ميانمار
كشورهاي منطقه جنوب شرقي آسيا، از ابتداي سرنگوني حكومت غيرنظامي در ميانمار، تلاش كرده‌اند در مسيري آشتي‌جويانه با حكومت نظاميان برخورد كنند و دست‌كم از طريق ديپلماتيك و دوستانه از آنها بخواهند كه راه را براي احياي دموكراسي يا دست‌كم كاهش سركوب‌هاي خشونت‌بار هموار كنند. نشست سران آسه‌آن كه قرار است شنبه هفته آينده در اندونزي برگزار شود، با حضور فرمانده ارشد نظاميان ميانماري ژنرال مين آنگ هلايينگ، محلي است كه ۹ كشور ديگر جنوب شرقي آسيا فرصتي براي گفت‌وگو با مقام‌هاي نظامي ميانمار پيدا مي‌كنند. روز شنبه سخنگوي وزارت خارجه تايلند تاييد كرد كه مين آنگ هلايينگ در اجلاس آسه‌آن شركت خواهد كرد.
نشست سران آسه‌آن در جاكارتاي اندونزي قرار است با موضوع بحران ميانمار به صورت اضطراري برگزار شود. تاريخ برگزار اين نشست به پيشنهاد برونئي، رييس دوره‌اي سازمان ۲۴ آوريل، شنبه هفته آينده تعيين شده است و قرار است نشست به صورت حضوري در محل دبيرخانه سازمان در جاكارتاي اندونزي برگذار شود.