انتخابات پارلماني آلباني
و ترديدهاي باقيمانده
محمود فاضلي
دهمين انتخابات پارلماني آلباني از زمان سقوط رژيم كمونيستي انور خوجه در سال 1991 و برقراري نظام چند حزبي در اين كشور برگزار شد. آخرين انتخابات پارلماني آلباني 25 ژوئن سال 2017 (4 تير 1396) برگزار شده بود. انتخابات اخير با صرف 20 ميليون يورو گران‌ترين انتخابات پس از نظام چند حزبي در آلباني بوده و به دليل حساسيت بالا در ميان هواداران احزاب، تنش‌هاي لفظي و تبليغات پراكنده در حوزه‌هاي راي‌گيري پنج كشته و مجروح داشته است. قانون انتخابات آلباني راي‌دهندگان را ملزم به حضور فيزيكي در محل اخذ راي مي‌كند. طبق قوانين انتخاباتي آلباني، نهادهاي انتخاباتي كه به يك درصد آراي ملي برسند، در توزيع كرسي در پارلمان شركت مي‌كنند. حدود 360 هزار آلبانيايي يا حدود 12 درصد از مردم اين كشور عمدتا به خاطر وضعيت اقتصادي و بيكاري از كشورهاي مختلف اروپايي درخواست پناهندگي كرده‌اند. آلباني در حال حاضر يكي از اعضاي ناتو است و از سال 2014 در فهرست كشورهاي داوطلب عضويت در اتحاديه اروپا قرار دارد.
طبق آمار رسمي‌كميسيون مركزي انتخابات، مشاركت مردمي در اين انتخاب به ميزان 48،2 درصد بوده و اين در حالي است كه در استان‌هاي «تيرانا و ديبرا» اين مشاركت بالاي 50 درصد بوده است. حدود 3 ميليون و 600 هزار نفر واجد شرايط راي در ليست افرادي كه مي‌توانند در انتخاب شركت كنند قرار داشتند، ولي درصد بالايي از اين افراد در خارج از آلباني به سر مي‌برند. پس از اتمام شمارش كل آرا، حزب سوسياليست آلباني 76 كرسي، حزب دموكراتيك آلباني نيز با كسب 59 كرسي توانست وضعيت خود را نسبت به انتخابات چهار سال پيش بهبود بخشد. از ساير احزاب شركت‌كننده در اين انتخابات تنها حزب سوسيال دموكرات آلباني به رهبري «توم دوشي» توانسته است وارد پارلمان شده و 3 كرسي را كسب كند.
سفير امريكا و سفير اتحاديه اروپا در آلباني به صورت فعال بر روند اخذ راي در آلباني نظارت داشته و در مراكز مختلف اخذ راي اين كشور حضور يافته و ضمن بازديد از فرآيند راي‌گيري توصيه‌هايي را نيز به مردم آلباني و سياستمداران اين كشور ارايه كردند. به اعتقاد اين دو مردم آلباني به خوبي به وظيفه خود عمل كرده و كميسيون مركزي انتخابات آلباني نيز به خوبي برگزاري انتخابات را تدارك ديده و از اين به بعد اين وظيفه سياستمداران است كه نتيجه انتخابات را پذيرا شوند. ادي راما، نخست‌وزير آلباني ضمن شيرين توصيف كردن پيروزي در انتخابات و كسب يك اكثريت قاطع كه از سال 1992 به بعد در آلباني بي‌سابقه بوده است، تاكيد كرد او مي‌خواهد آلباني را به يك كشور قهرمان در منطقه بالكان تبديل كند كه در گردشگري و انرژي و كشاورزي نمونه باشد.
با مشخص شدن پيروزي حزب سوسياليست آلباني در انتخابات، تعدادي از مقامات خارجي اين پيروزي را به نخست‌وزير آلباني تبريك گفتند. رييس‌جمهور فرانسه، نخست‌وزيران اسپانيا و كوزوو و وزير خارجه سوئد پيروزي در انتخابات را به راما تبريك گفتند. سخنگوي وزارت خارجه امريكا نيز در صفحه توييتر خود به نتيجه انتخابات آلباني واكنش نشان داده و با تبريك به مردم آلباني و حزب سوسياليست خواستار شناسايي انتخابات مشروع از سوي همه شد. از زمان پايان كمونيسم در اين كشور فقير حوزه بالكان در اوايل سال‌هاي 1990، نتايج انتخابات مدام با اعتراض بازنده‌ها روبه‌رو و ادعا‌هاي تقلب مطرح شده است. ليولزيم باشا رهبر حزب دموكراتيك آلباني و شهردار سابق پايتخت كه هنوز شكست در انتخابات اخير را نپذيرفته در اولين اظهارنظر نسبت به نتيجه نهايي انتخابات ادعا كرد آنچه در اين انتخابات رخ داده است ربطي به دموكراسي نداشته و حزب سوسياليست ميليون‌ها يورو را براي خريد انتخابات صرف و آن را سرقت كرده است. مبارزه با راما ادامه خواهد يافت و آنها تسليم نخواهند شد. اگر كسي فكر مي‌كند ما عقب‌نشيني مي‌كنيم، اشتباه مي‌كند. براي احياي دموكراسي در آلباني با تمامي توان تلاش خواهيم كرد. بويكن عباسي، نامزد جنبش وتوندوسيه در آلباني نيز با اشاره به تعداد بالاي آراي باطله كه نزديك به 83 هزار راي است اين موضوع را بسيار شك‌برانگيز دانسته و مدعي شد شمارش‌كنندگان آرا با زدن يك علامت جديد به برگه‌هاي آرا كه به نفع اين جنبش ريخته شده است را به عمد باطل و مخدوش كردند.
پيش از انتخابات، ايلير متا رييس‌جمهوري آلباني، سفير امريكا در تيرانا را به مداخله در امور داخلي اين كشور و حمايت از نخست‌وزير در انتخابات پارلمان متهم كرد. او كه از منتقدان شرايط كنوني آلباني است، ادي راما را يك «گانگسترم» و «يك فرد با بيماري رواني» توصيف كرده و مدعي شد لابي‌هايي با پول‌هاي پرداختي از صربستان، امريكا و ساير كشورها وجود دارد كه از نمايندگان امريكا عليه من استفاده مي‌شود. بي‌شك يكي از اهداف رهبران جديد آلباني عضويت اين كشور در اتحاديه اروپاست. اين كشور راه دشواري براي پيوستن به اتحاديه اروپا پيش‌رو دارد. نخست‌وزير آلباني اعتقاد دارد كشورش به درخواست‌هاي كميسيون اروپا براي عضويت در اتحاديه جامه عمل پوشانده و مقصر اصلي محقق نشدن مساله الحاق طي هشت سال گذشته، كميسيون و شوراي اروپاست. هرچند كه مذاكرات الحاق مدتي است كه به كندي پيش مي‌رود اما رسانه‌ها اين انتخابات را همه‌پرسي مجدد درباره الحاق به اتحاديه اروپا مي‌دانند. اگرچه بروكسل با آغاز مذاكرات با تيرانا درباره پيوستن به اتحاديه اروپا موافقت كرده، اما تاريخي براي آن تعيين نكرده و آن را به انجام تغييرات لازم از جمله اصلاح نظام قضايي و مبارزه با جرايم سازمان يافته مشروط كرده است. الحاق به اتحاديه اروپا تنها شعار مشترك دو رقيب در انتخابات پارلماني آلباني بود.