فاجعه داوري فقط نبود تكنولوژي نيست
داوران دو سال است آموزش نديدهاند
سامان سعادت
هيچ كس در فوتبال ايران در مورد لزوم ورود كمكداور ويدئويي به ليگ ترديد نميكند. اينكه چه زماني اين اتفاق رخ ميدهد هنوز در هالهاي از ابهام قرار دارد. در كنار لزوم ورود تكنولوژيهايي كه به داوري كمك ميكند مساله ديگري به نام آموزش هم وجود دارد كه بايد مد نظر قرار داده شود. دو روز قبل رضا كرمانشاهي داور دربي رفت و يكي از داوران نسبتا پركار ليگ برتر در صفحه اينستاگرامش علاوه بر اينكه به نبود هدست، پرچم الكترونيكي و حتي نداشتن لباس اشاره كرد، موضوع نبود آموزش را هم وسط كشيد. كرمانشاهي نوشت «دو سال است هيچ كلاس آموزشي براي داوران برگزار نشده است.» اين مساله اگر يك فاجعه نباشد دست كمي از آن ندارد.
قوانين داوري در فوتبال دنيا به سرعت آپديت ميشود و فيفا آموزشهاي جديد را براي فدراسيونها ميفرستد. در چنين شرايطي چطور ممكن است كلاسهاي توجيهي و آموزشي در فوتبال ايران تعطيل باشد؟ چرا كميته داوران سابق فدراسيون فوتبال كه رياستش در انتها به محمد اصفهانيان رسيد، اين همه سال در برگزاري كلاسهاي آموزشي اهمال نموده است؟ داور چگونه ميتواند قضاوت درستي داشته باشد در حالي كه از قوانين اطلاع كافي ندارد و آموزشش به روز نيست؟
وضعيت آموزشي و آپديت داوران فوتبال ايران آنقدر مشكل دارد كه سر تشخيص صحنههاي آهسته در حالي كه فرصت كافي براي بررسي صحنهها وجود دارد، نظرات متفاوتي ارايه ميشود. در همين دربي اخير تهران به جز چند صحنه از جمله پنالتي اول بازي كه هر سه كارشناس داوري يك برنامه تلويزيوني متفقالقول روي خطا بودنش تاكيد داشتند، در ساير صحنهها هر سه داور كارشناس كه زمان زيادي هم از بازنشستگيشان نميگذرد تشخيصهاي متفاوتي دادند. اين اصلا نميتواند طبيعي باشد كه يك صحنه مشخص تفسيرهاي متفاوت داشته باشد. در حالي كه همين كارشناسان داوري در سطوح مختلف بايد براي داوران جوانتر كلاس بگذارند و آنها را توجيه كنند.
در دربي اخير،در بازي سپاهان و پرسپوليس،در بازي سايپا و پيكان،اتفاقاتي رخ داد كه روي نتيجه بازي تاثيرگذار شد. الان بحث سر اين نيست كه داور چرا سوتي زده كه روند مسابقه را تغيير داده،بحث سر اين است كه چرا اين همه اظهارات ضد و نقيض از سوي داوران شنيده ميشود؟ وقتي داوران از روي صحنه آهسته نظرات قاطعي ندارند،داور چطور ميتواند وسط بازي و در جو مسابقه اين كار را انجام دهد؟ تازه مساله فقط سر خطاهاي تاثيرگذار نظير خطاي پنالتي يا اخراج نيست. بسياري از خطاهاي ريز وسط ميدان يا درگيريهاي كلامي بازيكنان روي روند كلي بازي تاثير ميگذارد. در اين صحنهها هم به شكل عجيبي نظراتي متفاوت شنيده ميشود.
در كميته داوران جديد به رياست خداداد افشاريان دستمزد داوران سه برابر شده است و اين خبر خوبي براي داوران و جامعه فوتبال به حساب ميآيد. هرچند سه برابر شدن رقم پايين ۷۰۰ هزار تومان باز هم رقمي ناچيز به حساب ميآيد. با اين حال اين اميدواري به وجود آمده كه برنامههاي كميته داوران و دپارتمان داوري بتواند سطح داوري فوتبال ايران را بالا ببرد. هواداران فوتبال اميدوارند افزايش دستمزد داوران،صرفا به اين دليل كه موضوعي رسانهپسند به حساب ميآيد نبوده باشد و در ساير زمينهها از جمله آموزش داوران و برگزاري كلاسهاي توجيهي هم با قدرت عمل شود. افشاريان سرپرست فعلي كميته داوران اخيرا در خلال گفتوگو در رابطه با داوري دربي گفت: «داوران دو سال است نه لباس و كفش گرفتهاند و نه آموزش ديدهاند. داوري كه از نظر شغلي و اقتصادي، ساپورت نميشود، به ما خدمات نميدهد. نميگويم حق داوري را ميخورد، اما روحش جاي ديگري است و شاداب نيست كه خدمات بدهد. همه تيمها ميخواهند حق به حقدار برسد، اما اين اتفاقات وجود دارد. ما بايد با اين فرمان جلو برويم و بعد در پايان فصل مدرسان و ناظران و داوران را جمع ميكنيم و يك چيز ايدهآل را براي سال جديد به وجود ميآوريم.»