تكانه‌هايي كه هر تاكتيكي را تحت تاثير قرار مي‌دهد

همه آدم‌ها و به تبع آن فوتباليست‌ها مي‌توانند تحت تاثير تكانه‌هاي احساسي قرار بگيرند و در اين ميان كدام تكانه تاثيرگذارتر از تجربه مرگ يكي از دوستان يا نزديك شدن به آن؟  در اواخر نيمه نخست بازي دو تيم دانمارك و فنلاند از هفته اول مرحله گروهي يورو ۲۰۲۰ اريكسن بي‌هوا افتاد روي زمين. او سكته كرده بود. پزشكان براي احياي او وارد عمل شدند و در ميان پارچه‌هاي پوشاننده و اشك تماشاچيان و بهت همبازيان و رقبا او را از زمين بازي خارج كردند و به بيمارستان رساندند. بازي هم نيمه تمام رها شد. در بيمارستان گفته شد وضعيت ستاره وايكينگ‌ها روبه‌راه شده و او كه تنها ۲۹ سال سن دارد، قرار نيست يك تراژدي ديگر به دنياي فوتبال اضافه كند. هم‌تيمي‌هاي اريكسن اما بي‌قرار بودند و وقتي يوفا به آنها گفت بازي بايد ادامه پيدا كند هيچ كس باورش نشد. با اين حال دو تيم بعد از مدتي طولاني وقفه به زمين بازگشتند و فنلاند از به‌هم ريختگي رواني بازيكنان حريف كه به وضوح نگران دوست‌شان بودند، استفاده كرد و يك - صفر بازي را برد. بعد از بازي مقامات فوتبال دانمارك و بازيكنان به ‌شدت از تصميم يوفا بابت برگزاري بازي در چنين شرايطي انتقاد كردند.  ضربه روحي دانماركي‌ها در روزهاي بعد التيام پيدا كرد، چراكه فهميدند خطر از بيخ گوش اريكسن گذشته اما شايعه خداحافظي احتمالي هميشگي او از دنياي فوتبال شرايط را سخت كرد. با اين حال دانماركي‌ها هم‌قسم شدند لااقل به خاطر اريكسن هم كه شده خوب بازي كنند. تصميمي كه جواب نداد و آنها مقابل بلژيك سرحال دو بر يك شكست خوردند. تكانه احساسي كه به بازيكنان دانمارك وارد شد آن‌قدر تاثيرگذار بود كه آنها را در آستانه حذف قرار داد و تنها يك برد پرگل مقابل روسيه مي‌توانست آنها را به دور بعد برساند. آن هم با اما و اگر.  اريكسن قبل از بازي براي يارانش پيام فرستاد و از آنها خواست برنده شوند. بازيكنان هم به خودشان قول دادند اين اتفاق بيفتد. اين جو احساسي كه هر تاكتيكي را تحت تاثير قرار مي‌دهد از دانمارك مقابل روسيه يك غول ساخت و آنها با گلباران حريف به عنوان تيم دوم راهي دور بعد شدند؛ يك معجزه واقعي كه قدرتش را مي‌شد از چشم‌هاي خيس كسپر اشمايكل خواند، رقم خورده بود! دانمارك با همان حال و هوا شنبه شب در يك‌هشتم نهايي ولز را هم چهارتايي كرد و به دور يك‌چهارم نهايي رسيد. دانمارك در اين بازي هيچ نشاني از تيم دو بازي نخست يورو نداشت و چنان با صلابت بازي مي‌كرد كه خيلي از كارشناسان را در مورد مدعيان كسب عنوان قهرماني مردد كرد.  بدون شك بخشي از اين انرژي آزاد شده بابت همان اتفاقي است كه براي اريكسن رخ داد. در فوتبال از اين نمونه‌ها كم نداريم. نمونه‌اش پرسپوليس فصل ۹5-۹4 بود كه بعد از ايست قلبي كاپيتانش يعني هادي نوروزي تبديل به يك تيم ديگر شد و با بردهاي پياپي از ميانه جدول تا آستانه فتح ليگ هم پيش رفت و به خاطر تفاضل گل نايب قهرمان شد اما در چهار فصل بعدي به مقام قهرماني رسيد. در تمام اين مدت شعار نوروزي روحت شاد در دقيقه ۲۴ از سوي هواداران نشان‌دهنده تاثير پيماني است كه آن روز تلخ بسته شد. اين اتفاق براي بنفيكا هم رخ داد و آنها در فصل۲۰۰5-۲۰۰4، همان فصلي كه ميكلوش فهر مجارستاني را در ميانه راه به دليل ايست قلبي در بازي با گيمارش از دست دادند، موفق شدند در يك رقابت نفسگير با پورتو، قهرمان فصل قبل، قهرماني را به دست آورند بنفيكايي‌ها آن قهرماني را به روح ميكلوش تقديم كردند. با اين حال تكانه‌هاي احساسي هميشه هم در جهت مثبت حركت نكرده‌اند. بعد از ايست قلبي مارك ويوين فو بازيكن كامرون در نيمه‌نهايي جام كنفدراسيون‌هاي ۲۰۰۳ مقابل كلمبيا كه به صعود تيم آفريقايي منجر شد، اين تيم در فينال نتوانست فرانسه را شكست دهد و به نايب قهرماني بسنده كرد.   نمي‌توان به‌طور قطع گفت كه ضربه‌هاي احساسي در چه جهتي عمل مي‌كنند، كما اينكه در انسان‌ها هم فرد به فرد تاثيرات متفاوت است. حتي نمي‌توان درصد دقيقي از ميزان تاثيرگذاري را برآورد كرد و مثلا موفقيت پرسپوليس يا ناكامي كامرون را دربست به درگذشت دو ستاره اين تيم‌ها نسبت داد. با اين حال هم‌تيمي‌هاي شخصي كه دچار حادثه شده بارها و بارها از تاثيرگذاري آن اتفاق حرف به ميان آورده‌اند. خيلي از پرسپوليسي‌ها قولي كه بعد از فوت كاپيتان نوروزي داده بودند را عامل جهش تيم عنوان كردند و حالا دانماركي‌ها با اشاره مدام به جاي خالي اريكسن نشان مي‌دهند خوشحال كردن او چقدر براي‌شان مهم است.