ترور يك روزنامهنگار هلندي
محمود فاضلي
آقاي «پيتر ارد فريز» خبرنگار معروف هلندي كه مطالب مربوط به گروههاي تبهكار را پوشش ميداد عصر روز 15 تيرماه در آمستردام هلند با پنج گلوله بهشدت مجروح شده بود و پس از 9 روز در بيمارستان درگذشت. با وقوع اين حادثه پليس هلند اعلام كرده بود ماموران، ماشين فراري مشكوك را به همراه دو نفر متوقف و آنها را دستگير كردند. پليس اما جزييات بيشتري در مورد افراد بازداشت شده و انگيزههاي احتمالي اين سوء قصد ارايه نكرد. اين خبرنگار به عنوان گزارشگر جنايي ابتدا با روزنامه تلگراف و بعدا با برنامه كانال اس.بي.اس 6 كه 17 سال اجرا ميشد، مشهور شد. پيگيريها و تلاشهاي او در مبارزه با بيعدالتي و جنايات، او را به چهرهاي ملي تبديل كرد. در دسامبر سال گذشته، از سوي سازمان هماهنگكننده ملي مبارزه با تروريسم و امنيت، به او اطلاع داده شد كه در ليست ترورها قرار دارد و او پاسخ داده بود: «در حالي كه روي زانوي خود نشستهايم، نميتوانيم راهي براي آزادي پيدا كنيم.»
فريز، بارها به عنوان شاهد و حامي قربانيان عمل كرده است. عملكرد حرفهاي او باعث شده بود كه در مبارزه، پيگيري و افشاي جنايات سازمان يافته و باندهاي قاچاق، به چهره برجستهاي تبديل شود و در بسياري از پروندههاي جنايي سالهاي اخير، نقش انكارناپذيري داشت. شايد بتوان او را تنها روزنامهنگار جنايي دانست كه ميتوانست افكار عمومي هلند را با يكديگر همسو كند. او جذابترين شخصيت تلويزيوني از زمان ظهور تلويزيونهاي تجاري در دهه 1990 بهشمار ميرود.
از سال 1995 تا 2012 ميزبان يك برنامه تلويزيوني بسيار معروف هلند در زمينه جرم بود كه موارد مهمي را پوشش ميداد. همچنين به دليل كارهاي تحقيقاتي خود پس از آدمربايي «فرد هاينهكن» در سال 1983 شناخته شده است. او بعدها رماني در اين زمينه نوشت. او در سال 2008 براي نمايش تلويزيوني كه در مورد ناپديد شدن «ناتالي هالووي» نوجوان امريكايي در جزيره «آروبا» در كاراييب در سال 2005 انجام داد، برنده جايزه شد.
اين گزارشگر جنايي 64 ساله در حالي كه استوديوي برنامه تلويزيوني RTL Boulevard را ترك ميكرد، مورد حمله قرار گرفت. گفته ميشود يك لهستاني 35ساله شهروند هلند و يك هلندي 21 ساله در ترور او نقش داشتهاند. شهردار آمستردام در كنفرانسي مطبوعاتي اعلام كرد كه فريز، در حال جنگ براي زنده ماندن است. او اين حمله را جنايتي وحشيانه و ناجوانمردانه خواند. به گفته انجمن روزنامهنگاران آلمان (DJV) «اين حمله براي ساكت كردن روزنامهنگاري انتقادي و شجاعانه بود.»
او چندين پرونده جنايي از جمله آدمربايي و قاتلان حرفهاي را پوشش داد. فريز به پرونده جنايي گروهي رسيدگي ميكرد كه رهبرش رضوان الطاغي مراكشيتبار هلندي است. رضوان الطاغي كه از او به عنوان «تبهكاري خطرناك» در هلند ياد ميشود در سال 2019 در دوبي بازداشت و تحويل هلند شد. رسانههاي هلند ادعا ميكنند الطاغي، در 10 پرونده قتل از جمله پرونده قتل محمدرضا كلاهي در سال 2015 متهم است. كلاهي، مسوول اصلي انفجار ساختمان حزب جمهوري اسلامي در هفتم تير سال 1360 بود؛ انفجاري تروريستي كه 72 نفر قرباني داشت. كلاهي در 24 آذر 1394 در شهر آلميره هلند توسط فرد ناشناسي كشته شد.
پادشاه، ملكه و نخستوزير هلند طي پيامهايي ترور اين خبرنگار را محكوم كرده و آن را حمله به دولت قانون دانستند. پادشاه كه اين حمله را بسيار ناراحتكننده ميداند براي خانواده د فريس آرزوي بردباري كردند. به گفته پادشاه او در كنار روزنامهنگاران گزارشگر جنايات ايستاده است. او يك روزنامهنگار خاص بود و حمله به او حمله به روزنامهنگاري است. فريز در ماه مه 2019 نامهاي دريافت كرد كه نشان ميداد او در «ليست مرگ» رضوان الطاغي قرار دارد.
مارك روته، نخستوزير هلند سوءقصد به فريز را «تكاندهنده و غيرقابل تصور» دانست. به گفته او حمله به يك «روزنامهنگار شجاع»، حمله به آزادي مطبوعات است. فرديناند گراپرهاوس، وزير دادگستري هلند نيز معتقد است روز ترور فريز يك روز سياه نه تنها براي افراد نزديك به او بلكه براي آزادي مطبوعات است. دولت هلند خواهان آزادي عمل روزنامهنگاران براي انجام هر تحقيقي در اين كشور هستند اما به گفته او اين روند با ترور د فريس تضعيف شده است. شارل ميشل، رييس اتحاديه اروپا تيراندازي به د فريس را محكوم و آن را جنايتي عليه روزنامهنگاري و حمله به ارزشهاي دموكراتيك ما و حاكميت قانون توصيف كرد.