مداح سرشناش دولت را «خائن» خواند و تاكيد كرد هياتهاي مذهبي نبايد به مراسم مجازي تن بدهند
وزير بهداشت در نامهاي به رهبري براي تعطيلات دوهفتهاي ياري خواست
دوگانه سوگواري مجازي- علني
حسن روحاني ابتداي همين هفته به ستاد ملي مديريت كرونا رفت، آخرين نشست اين ستاد را در دولت خود اداره كرد و در سخناني ضمن تاكيد بر قدرت و جايگاه اين ستاد و عمق نفوذ مصوبات و گستره اختياراتش - كه به گفته رييسجمهوري همارز شوراي عالي امنيت ملي است- از دوگانهها و دوگانهسازيهايي گفت كه برخي وارداتي و بعضي توليد داخلند اما هر دو خطرناك. خطري كه البته رييسجمهوري معتقد است يا دستكم اينطور وانمود ميكند كه دولت و ستاد مديريت كرونا همه اين «دوگانهها» و «دوگانهسازيها» را خنثي كردهاند؛ به آندسته كه به گفته روحاني وارداتي و تحميلي از خارج كشورند، «اصلا اجازه شكلگيري نداديم» و آندستهاي را كه بايد توليد ملي حسابشان كنيم و عمدتا ساخته و پرداخته اتاق فكر مخالفان دولت، به باور رييسجمهوري، كنار زده و ازشان عبور كردهايم. رييسجمهوري درحالي اين دوگانهها را از حيث منشأ ايجاد يا پيدايش به دو دسته داخلي و خارجي تقسيم ميكرد كه از قضا دوگانه «واكسن داخلي و خارجي» يكي از 3 دوگانهاي بود كه در آن سخنراني مطرح شدند. از ميان دو دوگانه ديگر كه روحاني مقدم بر دوگانه مربوط به واكسن مورد اشاره قرار داد، يكي دوگانه «معيشت و سلامت» بود و نخستين دوگانه كه از قضا رييسجمهوري تاكيد داشت «ازسوي خارجنشينها مطرح شد»، دوگانه «علم و دين» بود؛ دوگانهاي كه البته آنطوركه رييسجمهوري نيز اذعان كرده، درعين حال داخل كشور هم «يكسري افراد» هرچند «در سطوح پايين» اما حرفهايي در راستاي تشديد آن مطرح كردند.
اين دوگانه «علم و دين» كه البته دقيقا همان موردي بود كه روحاني گفته اساسا اجازه شكلگيري نيافته، حالا به نظر ميرسد بار ديگر، به نحوي در حال شكلگيري است؛ آنهم در شرايطي كه 8 روز بيشتر تا آغاز دهه محرم و برگزاري مراسم سوگواري هياتهاي مذهبي نمانده و كشور درگير موج تازهاي از همهگيري كروناست كه به گفته مسوولان و كارشناسان حوزه بهداشت و درمان، هنوز به نوك قله نرسيده و قاعدتا بايد منتظر اوجگيري بيشتر اين موج مهلك طي هفتههاي پيشرو باشيم.
در اين حال و اوضاع، شوراي هماهنگي شبكههاي هيات و تشكلهاي ديني كشور روز گذشته در يك همايش مجازي، ميزبان رييس سازمان تبليغات اسلامي و برخي مداحان شناختهشده كشور بود تا در شرايطي كه كمتر از 10 روز مانده تا آغاز دهه محرم، از «اهميت برپايي مراسم حسيني» بگويند و «مشكلات سال گذشته» كه همچون محرم امسال زير سايه كرونا برگزار ميشود. حال آنكه به نظر ميرسد سخنرانان و ديگر شركتكنندگان اين همايش، آنطوركه از سخنانشان در نشست ديروز دستگيرمان شده، ميخواهند به هر قيمت كه شده مراسم امسال را به نحوي برگزار كنند كه به گفته حجتالاسلام محمد قمي رييس سازمان تبليغات اسلامي «معلوم شود كه محرم است» و به تعبير حاجمنصور ارضي از مداحان شناختهشده «قضاي سال گذشته هم به جا بيايد.» محمد قمي كه گفته «وقار مشكيپوشي مردم سخني است كه ذرهاي از آن كوتاه نميآييم»، با استناد به توصيه مرحوم آيتالله ميرزاجواد ملكي تبريزي درخصوص عزاداري علني تاكيد كرده كه «سخن ما نيز اين است كه به صورت علني عزاداري ميكنيم.» قمي كه «برپايي مراسم حسيني» را «رگ حيات ما، ملت حسين» خوانده، خطاب به مسوولان هياتهاي سوگواري گفته است: «امسال بيش از سال گذشته و چندين برابر وظيفه خودمان را تعظيم شعائر حسيني ميدانيم. از حال و هواي شهرها در اين كشورِ حسيني، بايد معلوم شود كه محرم است و كسي كه نميخواهد اينگونه باشد، ابليس است!»
حاج منصور ارضي اما از اين فراتر رفته و ضمن انتقاد صريح نسبت به نحوه برگزاري مراسم محرم سال گذشته، گفته است: «چرا پارسال مراسم حسيني را تعطيل كرديد، بايد استغفار عملي كنيم؛ چرا برخي كوتاه آمدند؟» آن هم در حالي كه سخنان چند روز پيش ايرج حريرچي، معاون كل وزارت بهداشت كه با انتقاد از برپايي برخي مراسم گفته بود: «آن افرادي كه مراسم مسلميه برگزار كردند و گفتند ديگر تحمل نداريم و بايد امسال مراسم را برگزار كنيم، شجاعت داشته باشند و از مردم عذرخواهي كنند.» او همچنين گفته «مذهبيهاي ما كه بهترين رفتار را داشتند و بايد تحمل كنند، از الان براي اربعين برخي برنامهريزي كردند» و خاطرنشان كرده بود: «كدام مرجع مراسم 100 يا 2 هزار نفره را برپا ميكند؟! چرا بايد برخي افراد كاسه داغتر از آش شوند.»
در چنين شرايطي حاجمنصور ارضي كه به نظر ميرسد بخشهايي از سخنانش به نحوي پاسخ غيرمستقيم به مسوولان بهداشتي است، پس از تاكيد بر به جا آوردن قضاي محرم سال گذشته در جريان سوگواري امسال، مشخصا دولت را خطاب قرار داده و گفته است: «جمع كنيد برويد، دولت شما ديگر تمام شد. ما طبق فرمان مقام معظم رهبري پاي جلسات ايستادهايم. اين روزها ميگويند مجازي هيات بگيريد. ما از واقعيتش چه استفادهاي كردهايم كه از مجازي ببرند!» او همچنين با طرح اين ادعا كه «دولت بليت سفر به تركيه، مغولستان و... را ارزان كرد تا كربلا تعطيل شود»، گفت: «آنها خائن بودند؛ ما بايد بايستيم و با حضور تمام نيروها، زنده جلسه بگيريم و سينه بزنيم. تا يكسال غفلت در سال قبل را جبران كنيم. دستگاه امام حسين(ع) شفابخش است. اينها ميخواستند بگويند نيست. همواره بيماران لاعلاج را به هيات ميآوردند و شفا ميگرفتند. آيا دروغ است؟ جبهه را خالي نكنيد و كار را به فضاي مجازي نكشيد.» اين درحالي بود كه ديگر سخنرانان اين همايش نيز كمابيش چنين موضعي را دنبال كرده و درحالي كه در يك همايش مجازي حاضر شده بودند، تقريبا همگي در اين نكته متفقالقول بودند كه حاضر به برپايي مراسم محرم بهصورت مجازي نيستند؛ با اين تفاوت كه برخي شبيه حاجمنصور ارضي صريحتر و تندوتيزتر بر اين موضع پافشاري كردند و بعضي همچون مجيد باباخاني، مدير كل تشكلهاي ديني سازمان تبليغات اسلامي درحالي از لزوم برپايي مراسم سوگواري گفتند كه در عين حال اشارههايي به رعايت شيوهنامههاي كرونايي نيز ميكردند.
در اين ميان و در شرايطي كه انتشار اين اخبار تا نيمروز ديروز بر ميزان نگرانيها افزوده بود، حوالي عصر يكشنبه خبرگزاريها از استمداد وزير بهداشت از رهبري و انتشار آخرين مرقومه سعيد نمكي خطاب به رهبر انقلاب نوشتند. نامهاي كه البته مشخصا به بحث سوگواري محرم پيشرو نپرداخته و موضوع اصلي و مركزياش، «تعطيلي دو هفتهاي» بود اما آنچه مسلم است مهمترين رويداد ظرف دو هفته آينده همين مراسم سوگواري ماه محرم است كه از 8 روز ديگر آغاز شده و دستكم تا روز 28 مردادماه كه مصادف است با عاشوراي امسال ادامه خواهد يافت. اينكه آيا به واقع بايد منتظر تعطيلات دو هفتهاي باشيم يا اين نوبت و اين موج همهگيري كرونا نيز همچون امواج و نوبتهاي پيشين به تعطيلي منجر نشده يا اگر چنين شده، چندان سختگيري در رعايت آن صورت نگرفته و درنتيجه اثر مثبتي بر جلوگيري از تداوم همهگيري نداشته، از حالا روشن نيست و بايد كمي بيشتر منتظر بمانيم. با اين همه آنچه مسلم است، پايان كار دولت تا پيش از پايان همين هفته و آغاز محرم 1400 است و اين يعني، احتمال افزايش مصائب و مشكلات در مديريت كرونا.