بيتوجهي به شعارهاي كرونايي، نتيجه سالها شعارزدگي
سعيد درويشي
يكي از مهمترين درسهايي كه بايد از دوران ويروس كوويد-19 در ايران گرفت، اين است كه فرهنگ «شعار دادن» كاركرد و نقش خود را در جمهوري اسلامي از دست داده است. شعار، خصلتي است كه به طرز عجيبي در خون حكومتهاي ما جاري است و با اينكه گرهاي از مشكلات اين سرزمين باز نكرده، اما حاكميت همچنان بر خصلت شعار دادن پافشاري كرده است. عملي كه در دوران كرونا همواره نتيجه عكس داده است. شعارهايي كه تاكنون در دوران كرونا داده شده نه تنها در كاهش ابتلاي مردم و مرگ و مير بيماران تاثيري نداشته بلكه با اعتنايي جامعه نيز مواجه شده است تا جايي كه معاون وزير بهداشت اخيرا گفته كه دچار لجبازي در رعايت نكردن پروتكلها شدهايم! «در خانه بمانيم» اولين شعار دوران كرونا بود كه البته در ساير كشورهاي دنيا هم مطرح شد. اما در ايران بخشي از خانوادهها علاوه بر اينكه در خانه نماندند بلكه براي كم كردن روي دولت و دهنكجي به حاكميت به سفر هم رفتند كه البته عكسالعمل اشتباهي از طرف مردم بود. «كرونا را شكست ميدهيم» شعار دوم بود كه در بنرها و بيلبوردهاي شهري ديده ميشد اما از آنجايي كه مذهبي هستيم و سعي ميكنيم خدا را در كارهايمان درنظر بگيريم، پس از مدتي خدا را هم وارد اين شعار كرديم و آن را به اين صورت تغيير داديم: «كرونا را با ياري خدا شكست ميدهيم.» با اين شعارها اتفاقي نيفتاد تا اينكه شعار «ماسك بزنيم» ساخته شد. اين شعار تا حدي كارساز بود. ماسك زديم اما به مسافرت هم رفتيم، عروسي و عزا هم گرفتيم تا عملا «ماسك» كارايي خود را از دست بدهد و مرگ و مير كرونايي در ايران سير نزولي نداشته باشد. همه اين شعارها در رسانهها براي مردم منتشر شد. راديو و تلويزيون هم اين شعارها را پخش كردند اما مردم توجهي نكردند و نميكنند.
دليل اين رويكرد هم اين است كه ايرانيها در طول سالهاي پس از انقلاب به قدري از شعار دادن خسته شدهاند و به اثربخشي شعارها بياعتماد هستند كه حتي به شعارهاي بهداشتي و درماني براي مقابله با يك ويروس وحشي هم كه ميتواند اثربخش باشد، توجهي ندارند. اگر در طول اين سالها، عمل مسوولان با شعارهاي ساختهشده در نهادهاي وابسته به حكومت مطابقت ميداشت، امروز شكاف بين مردم و مسوولان بيشتر نميشد. كرونا با تمامي بديهايش، درسهاي زيادي هم داشته كه يكي از آنها ميتواند اين باشد كه حاكميت براي اصلاح اشتباهاتش، از جمله «سرگرم كردن مردم با شعار» بايد فكري كند.