نمايشي شدن علم

آمار فوتي‌ها و مبتلايان به كرونا روز به روز در حال افزايش است و متأسفانه بايد گفت كه فوتي‌هاي اين موج اخير با موارد قبلي نيز فرق مي‌كنند. نه تنها تعداد آن افزايش يافته، بلكه افراد جوان‌تر را بيشتر دچار فوت كرده است. براي نمونه در تهران و در موج اخير، بيش از 16 درصد فوتي‌ها زير 50 سال داشته‌اند در حالي كه در موج‌هاي قبلي تقريباً 11 درصد بود. اين نشان مي‌دهد كه واكسيناسيون افراد سالمند موثر بوده و آنان را از خطر مرگ نجات داده و اگر تا كنون همين اندازه واكسيناسيون محدود هم انجام نشده بود، چه بسا اكنون با ارقام بسيار بالاتري از مرگ شهروندان مواجه بوديم. پس مي‌توان گفت كه راه‌حل اصلي در مواجهه با كرونا تأمين واكسن بود. چرا اين كار صورت نگرفت؟ شايد به اثر تحريم بتوان اشاره كرد. ولي به نظر مي‌رسد كه علت اصلي خوش‌بيني بيش از حد به توليد داخل بود. اين سياست دو ايراد اساسي داشت. اول اينكه در موضوعي كه پاي جان و سلامت مردم در ميان است، نبايد ريسك مي‌كرديم. حتي اگر نود و پنج درصد هم به توليد واكسن داخلي در موعد مقرر اعتماد بود، بايد فرض را بر عدم توليد مي‌گذاشتيم و با حداكثر توان اقدام به واردات مي‌كرديم. توليد داخل هم اگر مي‌آمد، جاي دوري نمي‌رفت و هيچ زياني متوجه توليدكننده آن نمي‌شد. اكنون آنچه كه مردم را عذاب مي‌دهد، فقط فوت عزيزانشان نيست. همه مي‌ميريم، آنچه كه بدتر است احساس بي‌مسووليتي آشكار در برابر جان مردم بود. البته به احتمال فراوان مساله بالاتر از بي‌مسووليتي است و بايد به آن رسيدگي قضايي كرد. زيرا چگونه مي‌توان پذيرفت كه صدها ميليون دلار دارو براي درمان كويد-۱۹ وارد كشور شود ولي كسري از آن صرف واردات واكسن نشود؟ 
ايراد دوم كه خيلي مهم‌تر است، نمايشي شدن علم و پيشرفت است. در عبادات تأكيد مي‌شود كه نيت ركن مهم پذيرش آن است. عبادت بايد خالص براي خدا باشد تا موثر باشد و پذيرفته شود. توسعه و پيشرفت علمي نيز بايد با نيت خير عمومي باشد و نه نمايش برابر ديگران و اينكه ما هم اينها را داريم. يا اينكه بارها بگوييد به امريكا هم واكسن مي‌دهيم!! نمايشي شدن علم سر از اين وضعيت در مي‌آورد كه در كشور با اين امكانات محدود 8 نوع واكسن همزمان در دستور توليد قرار مي‌گيرد. هر روز وعده حديدي داده مي‌شود. مخالفان خود را متهم به خودكم‌بيني كرده و با كلمات زشت مي‌نوازند. هر روز نمايش پشت نمايش. گويي كه توليد واكسن و پيروزي توليدكنندگان مساله اصلي است و نه درمان مردم. يا اينكه بگوييم ما هم جزو واكسن‌سازهاي جهان هستيم! نمايشي شدن علم و پيشرفت موجب سياسي شدن آن نيز مي‌شود. اينكه ليست كمتر از 200 نفر پزشك در دفاع از ممنوعيت واردات واكسن را 2500 نفر اعلام و تيتر كنيم و يك بيانيه سياسي را به نام علمي قالب كنيم، نتيجه همين وضعيتي مي‌شود كه امروز در جهان از هر نظر در رديف اول مبتلايان و فوت‌شدگان (به نسبت جمعيت) هستيم. 
گذشته گذشته است. حداقل درسي كه بايد گرفت دست برداشتن از نمايش در موضوعات علمي و آنچه كه به سلامت و زندگي مردم مربوط مي‌شود است.