فرمول جادويي براي وزير ميراث
بيش از يك هفته از استقرار وزير جديد ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع‌دستي در اين پست مي‌گذرد. عزت‌الله ضرغامي تخصص و تجربه‌اي در سه حوزه ماموريتي وزارت ميراث فرهنگي ندارد و شايد از همين رو است كه در روزهاي آغازين كارش، مستقيما سراغ فعالان گردشگري رفته و از زبان آنها چالش‌ها و مختصات گردشگري ايران را شنيده است.
برخي فعالان ميراث فرهنگي و صنايع‌دستي اما چندان از اين وضعيت خوشحال نيستند. توجه ضرغامي به گردشگري در بدو ورودش، اين فعالان را ياد ادوار پيشين انداخته كه ميراث فرهنگي و صنايع‌دستي اغلب زير سايه گردشگري به فراموشي سپرده مي‌شدند و كمتر مورد توجه متوليان قرار مي‌گرفتند. البته قضاوت در اين خصوص هنوز زود است. وزارت ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع‌دستي آنقدر عريض و طويل است و حوزه‌هاي سه‌گانه آن آنقدر چالش و مشكل دارند كه وزير جديد براي شنيدن صداي فعالان و دغدغه‌مندان هر سه بخش، شايد به چندين ماه وقت نياز داشته باشد.
اما دقيقا چه انتظاري از ضرغامي مي‌رود؟ شايد بتوان گفت اگر وزير جديد دو نكته كليدي را رعايت كند و آن را متر و معيار اقدامات خود قرار بدهد، بخش اعظمي از راه را رفته است.
نكته اول همان چيزي است كه در نظر نگرفتن آن احتمالا مي‌تواند اصلي‌ترين دليل نارضايتي ميان ذي‌نفعان حوزه‌هاي ميراث فرهنگي و صنايع‌دستي باشد؛ ايجاد تعادل ميان توسعه و ترويج سه بخش ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع‌دستي. شكي نيست كه توجه به توسعه صنعت گردشگري و برنامه‌ريزي راهبردي براي آن، روي كاغذ مي‌تواند به توسعه صنايع‌دستي و حفاظت از ميراث فرهنگي كمك كند. اما چالش اصلي از آن ناشي مي‌شود كه پيشرفت اين سه حوزه بدون توازن شكل مي‌گيرد. چنين عدم توازني در توجه به سه حوزه، خود مي‌تواند مانعي براي رشد گردشگري نيز باشد؛ چراكه بدون مرمت صحيح آثار تاريخي و در غياب استراتژي‌هاي مناسب براي توسعه صنايع‌دستي، دو بازوي مهم پيشرفت گردشگري از كار مي‌افتد.
نكته مهم ديگر بهره‌گيري مداوم از نظر كارشناسان و متخصصان هر سه حوزه است. وزارت ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع‌دستي نيازمند مديري است كه دلسوزان اين بخش‌ها را گرد هم آورد و از توصيه‌هاي آنها، بدون حب و بغض سياسي بهره بگيرد. نگراني اصلي اين است كه ديدارهاي كنوني ضرغامي با فعالان گردشگري، در دو حوزه ديگر پيگيري نشود و در ماه‌هاي انجام ماموريت او در اين دستگاه دولتي، ادامه پيدا نكند. در حالي كه چنين مشورت‌هايي تنها زماني مي‌تواند موثر واقع شود كه مستمر باشد.
اقداماتي مانند تهيه دستورالعمل براي سفر در زمان كرونا، واكسيناسيون فعالان گردشگري، توسعه تبليغات و بازاريابي هدفمند براي جذب گردشگر در پساكرونا، تشديد نظارت بر واگذاري بناهاي تاريخي، مرمت آثار ارزشمند در خطر تخريب، پيگيري وضعيت كارگاه‌هاي صنايع‌دستي، برقراري بيمه همه صنعتگران و... شايد نكاتي باشد كه فعالان اين حوزه‌ها و كارشناسان هر سه بخش قادرند با جزييات بيشتر و بهتر با وزير ميراث فرهنگي درميان بگذارند.
اين روزها براي ضرغامي، روزهاي شنيدن است؛ البته شنيدن صداي همه فعالان و دغدغه‌مندان، وگرنه ديدار با او به‌زودي تبديل به فرصتي خواسته و ناخواسته براي ايجاد رانت مي‌شود.