«اعتماد» از فضاي سياسي- رسانه‌اي روزهاي پيش از انتصاب رييس صداوسيما
و مسير فرداي اين سازمان گزارش مي‌دهد
به سوي رسانه ملي؟
پيمان جبلي پس از انتصاب به رياست صداوسيما گفت:
اين رسانه بايد مصداق واقعي رسانه مردمي باشد
«اين نكته مسلم به نظر مي‌رسد كه صداوسيما نيازمند تغيير و تحول در عرصه مديريتي است.» اين جمله‌اي است كه ابتداي همين هفته‌اي كه حالا به روزهاي پاياني‌اش رسيده‌ايم، به عنوان سطر پاياني يادداشتي كوتاه از جواد نيك‌بين، عضو كميسيون فرهنگي مجلس يازدهم و با تيتر «صداوسيما؛ نيازمند تحول» در «اعتماد» به چاپ رسيد. زماني كه اگرچه رايزني‌ها و كمپين‌هايي از جانب بعضي چهره‌هاي منتسب به جريان اصولگرا و برخي طيف‌هاي خاص جناح راست در اين رابطه آغاز شده و متعاقبا طيفي از رسانه‌هاي مكتوب و برخط نزديك به اين جريان سياسي، عمدتا در مقام بررسي گزينه‌ها و سنجش اقبال گزينه‌هاي احتمالي نسبت به يكديگر و البته بعضا فراتر از اين دست گمانه‌زني‌هاي رسانه‌اي، از احتمال تغيير صاحب قدرتمندترين كرسي ساختمان شيشه‌اي جام‌جم گفته و از «پيمان جبلي» به عنوان جانشين عبدالعلي علي‌عسگري نام مي‌بردند، اما سند و مدركي رسمي دال بر صحت اين گزاره در دست نبود. جالب آنكه در شرايطي اين بحث‌ها از حدود يكي، دو هفته پيش از سوي طيفي خاص از رسانه‌هاي اصولگرا دنبال مي‌شد و حتي يك نشريه هفتگي در شماره جديد خود كه شنبه همين هفته روي پيشخوان دكه‌هاي روزنامه‌فروشي‌ها قرار گرفت، از «قطعي شدن» انتصاب جبلي نوشته بود كه پيگيري‌هاي «اعتماد» از چند عضو كميسيون فرهنگي مجلس يكدست اصولگراي يازدهم در رابطه با راستي‌آزمايي ادعاي اين رسانه‌ها بي‌نتيجه ماند. زماني كه علاوه بر جواد نيك‌بين كه به‌رغم تاكيد بر لزوم تغيير رييس سازمان صداوسيما و انتقاد نسبت به عملكرد رياست پيشين اين سازمان نسبت به امكان اين تغيير در آينده نزديك ابراز بي‌اطلاعي مي‌كرد، اميرحسين بانكي‌پور‌فرد، ديگر عضو كميسيون فرهنگي مجلس نيز نسبت به اين تغيير و تحولات ابراز بي‌اطلاعي كرده و به «اعتماد» گفته بود كه دست‌كم در كميسيون فرهنگي مجلس صحبتي در اين رابطه مطرح نشده است. نكته‌اي كه يك روز بعد و در ادامه پيگيري‌هاي خبرنگار ما، از سوي غلامرضا منتظري، نايب‌رييس كميسيون فرهنگي مجلس نيز تاييد شد. با اين همه اما چنانكه اشاره شد هفته‌نامه «9 دي» به مديريت حميد رسايي نماينده پيشين مجلس و عضو مستعفي جبهه پايداري، يكي از تيترهاي اصلي شماره جديد خود را به اين موضوع اختصاص داد و در نخستين روز هفته خبر داد: «انتصاب جبلي قطعي شد».
رييس جديد صداوسيما كيست؟
فارغ از تمامي اين حواشي اما آنچه مسلم است، اين است كه حالا پيمان جبلي به رياست سازمان صداوسيما رسيده و از اين پس اوست كه هدايت اين بزرگ‌ترين رسانه مملكت را برعهده خواهد داشت. چهره‌اي كه البته بيش و پيش از بحث و ويژگي به عنوان يكي از مديران ارشد صداوسيما شناخته مي‌شود و بيشترين دوران فعاليتش را نيز در همين سازمان سپري كرده اما به واسطه چند سال سابقه سفارت در سال‌هاي پاياني دولت دوم احمدي‌نژاد و البته چند سال همكاري با دبيرخانه شوراي عالي امنيت ملي در دوران دبيري سعيد جليلي به عنوان چهره‌اي آشنا با مسائل سياست بين‌الملل و ديپلماسي نيز شناخته مي‌شود. در اين ميان البته اين نكته نيز حايز اهميت است كه او زماني كه سعيد جليلي را در دبيرخانه شوراي عالي امنيت ملي همراهي مي‌كرد، معاونت رسانه‌اي اين نهاد را برعهده داشت و البته از آن سو بخش قابل توجهي از سال‌هاي حضورش در سازمان صداوسيما را نيز در بخش‌هاي برون‌مرزي اين سازمان فعاليت كرده است. سال‌هايي كه او مديريت دفتر شبكه العالم را در بيروت برعهده داشت و مهم‌تر از آن، اين بازه زماني 5 ساله اخير كه علي‌عسكري رييس سازمان صداوسيما بود و او معاون برون‌مرزي سازمان صداوسيما. حال اگر به اين مسووليت‌ها و عناوين مديريتي، چند سمت و منصب ديگر همچون معاونت خبر يا همان معاونت سياسي سازمان صداوسيما، دبير اخبار خارجي بخش شامگاهي راديو، دبير اخبار خارجي و داخلي تلويزيون، سردبير اخبار سراسري شبكه دوم سيما و مديركلي اخبار داخلي واحد مركزي خبر را اضافه كنيم، مي‌توان گفت كه به اغلب سمت‌هايي كه پيمان جبلي برعهده داشته، اشاره كرده‌ايم و دست‌كم نكته مهمي را در بحث از كارنامه و رزومه كاري او از قلم نينداخته‌ايم. مديري كه به لحاظ خط و ربط جناحي و گرايش سياسي به جريان پايداري نزديك است و سعيد جليلي و از قضا همچون جليلي كه به عنوان يكي از شاخص‌ترين چهره‌هاي سياسي برآمده از دانشگاه امام صادق شناخته مي‌شود، دانش‌آموخته اين دانشگاه است. جبلي كه در مقطع كارشناسي‌ارشد، در رشته معارف اسلامي و تبليغ دانشگاه امام صادق تحصيل كرده، اواخر دولت اصلاحات، مدرك دكترايش را از همين دانشگاه و در رشته فرهنگ و ارتباطات دريافت كرد و هم‌اكنون عضو هيات علمي دانشگاه صداوسيماي جمهوري اسلامي است.
راهبرد رييس جديد، مردمي كردن رسانه ملي
پيمان جبلي كه درست يك هفته پيش، در نشست روز پنجشنبه گذشته جمعي از فعالان جبهه فرهنگي انقلاب، نقش صداوسيما را به عنوان بزرگ‌ترين دستگاه فرهنگي كشور، در «جهت‌دهي فضاي فكري جامعه» غيرقابل انكار خوانده و مهم‌ترين چالش را در اين راستا در «تناسب برونداد صداوسيما با ظرفيت‌هاي وسيع و عميق فرهنگ و انقلاب» عنوان كرده بود، روز گذشته در نخستين اظهارنظر پس از اعلام خبر انتصابش به عنوان رييس جديد سازمان صداوسيما از وظيفه اين رسانه به عنوان تريبون مردم سخن گفته است. او كه تاكيد كرده «صداوسيما به عنوان مصداق واقعي رسانه مردمي، رسانه كساني خواهد بود كه صداي‌شان به جايي نمي‌رسد»، همچنين بر لزوم جذب نخبگان جوان در حوزه‌هاي مختلف رسانه‌اي تاكيد كرد و گفته است: «تمام ظرفيت‌هاي ملي بايد مورد استفاده قرار بگيرد؛ به ويژه ظرفيت‌هاي نخبگان جوان در برنامه تحولي دوره جديد صداوسيما نقش محوري خواهند داشت.» رييس جديد صداوسيما در اين اظهارات همچنين گفته كه اين سازمان همواره به عنوان بزرگ‌ترين كنشگر اجتماعي در جامعه ايران مطرح بوده و بر اين اساس تاكيد كرده است: «اقتضاي اين جايگاه بسيار مهم كنشگري اجتماعي اين است كه صداوسيما گفتمان‌ساز و هم‌افزا باشد.»
جبلي همچنين با بيان اينكه «رسانه ملي امانت مردم و متعلق به آنها و منادي و مجري بازگشت به مردم است»، ملت را «صاحبان اصلي رسانه» خوانده و گفته است: «صداوسيما بايد مصداق واقعي رسانه مردمي باشد؛ رسانه صداي كساني باشد كه صداي‌شان به جايي نمي‌رسد.» به گفته او، «اين رسانه، بايد منعكس‌كننده مطالبات، خواسته‌ها و دغدغه‌هاي توده مردم باشد و نبايد منعكس‌كننده نظرات و منويات يك طبقه خاص، آن هم طبقه خاصي باشد كه جداي از مردم است.» رييس جديد سازمان صداوسيما همچنين بر لزوم توجه به مخاطباني فراتر از مرز مخاطبان ايراني تاكيد كرده و در خصوص اقدامات بعدي سازمان صداوسيماي جمهوري اسلامي در تقويت رسانه‌هاي برون‌مرزي، اين مساله را از جمله سرفصل‌هاي اصلي اقدامات اين سازمان خوانده و گفته است: «نگاه بين‌المللي صداوسيماي جمهوري اسلامي ايران يك نگاه نمايشي نيست، ظرفيت‌ها و قابليت‌هاي جمهوري اسلامي ايران، ظرفيت‌هاي جهاني است.»
صداوسيماي فردا
ابتداي اين گزارش به نقل از يك نماينده عضو كميسيون فرهنگي مجلس يكدست اصولگراي يازدهم از لزوم تحول در سازمان صداوسيما گفتيم. نكته‌اي كه دست‌كم در نخستين اظهارات رييس جديد سازمان صداوسيما نيز به روشني قابل رديابي است. تحولي كه البته سال‌هاست بسياري از كنشگران و تحليلگران و ناظران سياسي و مدني از لزوم آن مي‌گويند و تاكيد دارند كه رسانه‌اي كه داعيه ملي بودن دارد، بايد به راستي تريبوني براي همه ملت ايران باشد كه صداي تمامي سلايق و نگاه‌هاي متنوع ايرانيان را به همه مخابره كند؛ ويژگي كليدي و بسيار مهمي كه البته تا به امروز به باور بسياري از ناظران شايد در گفته‌هاي مديران صداوسيما مورد تاكيد قرار داشته اما كمتر شاهد آن بوديم كه در عمل نيز رنگ واقعيت به خود بگيرد. با اين همه اكنون براي اظهارنظر در رابطه با آنكه در ادامه و تحت رياست چهره‌اي چون جبلي بر اين ساختمان شيشه‌اي چه مسيري طي خواهد شد، زود است و بايد منتظر بمانيم تا در آينده روشن شود، آن‌طور كه رييس جديد سازمان صداوسيما در نخستين اظهارات خود مورد تاكيد قرار داده، در ادامه مسير شاهد تحولي اساسي و قابل توجه در اين راستا خواهيم بود يا در كماكان بر همان پاشنه سابق خواهد چرخيد.
پيمان جبلي با حكم رهبري به رياست سازمان صداوسيما رسيد
با پايان يافتن دوره مسووليت علي‌عسكري در سازمان صداوسيما، حضرت آيت‌الله خامنه‌اي با تشكر از تلاش‌هاي خستگي‌ناپذير ايشان، در حكمي پيمان جبلي را به رياست آن سازمان منصوب و بر مواردي همچون «ارتقاي سطح آگاهي و معرفت عمومي»، «هدايت فرهنگي»، «تقويت روحيه و احساس هويت ملي و انقلابي»، «پراكندن اميدو نشاط» و «ترويج سبك زندگي اسلامي- ايراني» به عنوان اولويت‌هاي كاري رسانه ملي در دوره جديد تاكيد كردند. به گزارش پايگاه اطلاع‌رساني دفتر مقام معظم رهبري، در متن حكم رهبر انقلاب اسلامي خطاب به پيمان جبلّي آمده است: «با پايان يافتن دوره مسووليت پرتلاش جناب آقاي دكتر علي‌عسكري كه كوشش خستگي‌ناپذير و دلسوزانه آن مدير مومن و با اخلاص را به همراه داشت، جنابعالي را كه از صلاحيت ديني و انقلابي و تخصص و تجربه طولاني در مديريت‌هاي سازمان صداوسيما و آگاهي از ماهيت و عملكرد و وظايف رسانه ملي برخورداريد، براي يك دوره پنج‌ساله به رياست آن سازمان منصوب مي‌كنم.» رهبر انقلاب در ادامه خاطرنشان كردند: «رسانه ملي، دانشگاهي براي ارتقاي سطح آگاهي و معرفت عمومي و آوردگاهي براي مقابله با امواج خصمانه تحريف و تفتين و آسايشگاهي براي بهره‌مندي چشم و دل همگان از جلوه‌هاي زيبايي و هنر و قرارگاهي براي پراكندن اميد و نشاط در فضاي عمومي كشور است. هدايت فرهنگي، تقويت روحيه و احساس هويت ملي و انقلابي، ترويجِ سبك زندگي اسلامي- ايراني و افزايش همبستگي ملي، در شمار اولويت‌هايي است كه بايد با ارتقاي سرمايه انساني و رشد كيفي برنامه‌ها و بهره‌گيري از ابتكار و با تلاش شبانه‌روزي به آن دست يابيد ان‌شاءالله.» ايشان همچنين در پايان افزودند: «وظيفه خود مي‌دانم كه از تلاش خستگي‌ناپذير جناب آقاي دكتر عسكري در مدت مسووليت‌شان كه حقا درخور تقدير است، صميمانه تشكر كنم و جنابعالي را به بهره‌مندي از طرح‌هاي بلندمدت و ناتمام دوره ايشان توصيه نمايم. توفيقات جنابعالي را از خداوند متعال مسألت مي‌كنم.»
سيدعلي خامنه‌اي
۷ مهر ۱۴۰۰