تاريخچه كشتي آزاد قهرماني جهان (قسمت پنجم 2019- 2001)
ظهور پلنگ جويبار از لاسوگاس
يونس هميالي
با آغاز قرن بيستويكم شهر نيويورك ميزبان رقابتهاي جهاني 2001 برگزيده شد اما در يازده سپتامبر بهدليل حمله به برجهاي مركز تجارت جهاني در منطقه منهتن، مكان سيوپنجمين دوره اين كارزار با سه ماه تاخير به صوفيا پايتخت بلغارستان واگذار شد. بابك نورزاد، عليرضا دبير و امير توكليان در سه فينال به ترتيب مقابل هرمان كونتائف، سرافيم بارزاكوف و نيكولاي پاسلار بازنده از تشك خارج شدند.
مهدي حاجيزاده جوان 21 ساله جويباري در 2002 تهران فصلي بسيار تازه در كشتي جهان رقم زد. با شعبدهبازياش تمام نگاهها را معطوف خود قرار داد. كلكسيوني از فنون اجرا نمود كه همه را به استيصال كشاند. در فينال با غلبه بر ماگومدعيسي گاجيف روس تنها طلايي تيم لقب گرفت تا تيم ايران براي مرتبه چهارم قهرمان جهان شود. سال 2003 در سالن مديسن اسكوار گاردن نيويورك قانون سينه به سينه بلاي جان تيم شد؛ حذف دو چهره شاخص در روز نخست با اين قانون ضربه مرگباري بر پيكر تيم وارد كرد؛ شكست محمد طلايي در جدال با اريك گوئررو و عليرضا دبير مقابل سرافيم بارزاكوف.
بعد از المپيك آتن در كادر فني تغيير صورت گرفت. تيم بدون سرمربي و با هدايت چهار مربي به جهاني 2005 بوداپست رهسپار شد كه رهاورد آن يك مدال برنز شد و يكي از بدترين نتايج از حيث مرغوبيت مدال به ثبت رسيد. چند ماه بعد از اين ناكامي، در ارديبهشتماه 1385 محمدرضا يزدانيخرم جانشين محمدرضا طالقاني به عنوان سرپرست فدراسيون انتصاب شد. در 2006 گوانگژو با طلاي مراد محمدي، نقره علياصغر بذري و دو برنز رضا يزداني و فردين معصومي بار ديگر كشتي ايران سر به آسمان ساييد و گمشده را پس از سالها در خارج از خانه با تصاحب سكوي نايبقهرماني به دست آورد. با تصميمهاي خلقالساعه و دوگانگي در بين كادر فني و مديريت، زمينه رسيدن به فرجامي كه از پيش به امضا رسيده بود در آوردگاه 2007 باكو به وقوع پيوست. همانا نداشتن برنامه مدون، كجسليقگيها و استراتژي اشتباه براي خروج از بنبست با يك شكست دهشتناك در المپيك 2008 پكن همراه شد.
جزيره يولند شهر هرنينگ براي مهدي تقوي كشتيگير بااستعداد و باكلاس، خوشيمن شد و اين ورزشكار كارنامه ستايش برانگيزي از خود به جا گذاشت. با خودباوري و ذهنيتي جديد موفقيت خود را با گرفتن مدال طلا در آغوش كشيد. جوان اهل سوادكوه حماسهاي ماندگار خلق كرد و از كشته رقبا پشته ساخت. اما يك سال بعد مدال برنز مراد محمدي و نقره صادق گودرزي نتوانست مرهمي بر شكستهاي متعدد در 2010 مسكو باشد. در استانبول ميزبان رقابتهاي 2011، تيم ايران در رقابت بسيار نزديك و تنگاتنگ با روسيه روي سكوي دوم ايستاد؛ رضا يزداني در فينال سرهات بالچي ترك را مقابل ديدگان تماشاگران ترك به زانو درآورد و مهدي تقوي شكست بازيهاي آسيايي 2010 گوانگژو مقابل تاتسوهيرو يونميتسو ژاپني را در فينال جبران كرد تا پس از چهارده سال دو طلا در خارج از خانه به ارمغان آيد.
قهرماني 2013 در سالن پاپ لازلو بوداپست بسيار شبيه به سكوي نخست 1965 منچستر بود؛ عزتالله اكبري دقيقا همان كاري را انجام داد كه محمدعلي فرخيان 48 سال قبل به اين سرزمين هديه داد. در 2014 تاشكند زماني كه همگان سكوي قهرماني حسن رحيمي را قطعي ميدانستند، اين كشتيگير در جدال با ايل كيونگ يانگ در عين ناباوري شكست را پذيرا شد و از رسيدن به مدال طلا بازماند. كميل قاسمي با غلبه بر گاتسالوف در فوق سنگين عملكردي ستودني داشت. سيد احمد محمدي با نمايشي فوق تصور و با زيرگيريهاي تكنيكي گوشهاي از پازل زيباي هنر كشتي ايراني را به نمايش گذاشت. محمدحسين محمديان فرزند خلف عسكري محمديان با مدال برنز خوش درخشيد و مسعود اسماعيلپور با همه شايستگيها به مدال نقره قناعت كرد. حسن يزداني با درخشش در انتخابي لاسوگاس مانند شهابي درخشان در آسمان كشتي متجلي شد. ستاره نوظهور با اشتهاي سيريناپذير و با نيرويي بيپايان به فينال 2015 رسيد، اما مغلوب گاژي ماگومداف روس شد. اما سوداهاي ديگري در سر داشت. بدون هراس از نامها، تنها به دنبال گام گذاشتن بر بلندترين چكادها بود؛ تصاحب طلاي ناب المپيك ريو، جهاني پاريس و نورسلطان. تيم ايران در آوردگاه 2017 پاريس و2018 بوداپست با ناكامي بزرگ يكي از بدترين دوران خود در تاريخ را پشتسر گذاشت و در نهايت در 2019 نورسلطان با چهار مدال و كسب 96 امتياز در جايگاه سوم قرار گرفت.