واكنش به هجمه و اهانت عليه آيتالله صافي گلپايگاني ادامه دارد
دفاع از مرجع منتقد
شنبه هفتهاي كه گذشت «اعتماد» و البته بسياري از روزنامهها و جرايد كثيرالانتشار در نيمصفحه نخست خود به سفر يك روزه رييس مجلس شوراي اسلامي با تعدادي از علما و مراجع تقليد پرداخته و از اين نوشتند كه اين علما و مراجع در جريان ديدارهاي جداگانه سفر روز پنجشنبه گذشته محمدباقر قاليباف به قم، چه گفتند. در اين ميان اگر چه نكته مشترك در بيان تقريبا تمامي بزرگاني كه قاليباف به حضورشان رفته بود، انتقاد از وضعيت معيشتي ملت و شرايط خاص اداره مملكت بود اما آنچه يكي، دو نفر از مراجع تقليد در بيان انتقادشان مورد اشاره قرار دادند، فراتر از سخنان ديگران حائز اهميت بود و متعاقبا به همين دليل نيز بيش از سايرين در فضاي رسانهاي نيز بازتاب يافت. بهخصوص سخنان ناصحانه آيتالله صافي گلپايگاني كه مشخصا به نقش مسائل حوزه سياست خارجي و روابط ميان كشورها بر وضعيت معيشتي ملتها پرداخت و در بخشي از آن ديدار خطاب به رييس مجلس گفت: «توصيه حقير اين است كه بايد با تمام كشورهاي دنيا با عزت و اقتدار رابطه داشته باشيم. اينكه با بسياري از كشورها قهر باشيم، صحيح نيست و به ضرر مردم عزيزمان است.» اين مرجع تقليد برجسته شيعيان همچنين ادامه داد: «شما بايد با عقلانيت و تعامل سازنده، حقوق ملت را احقاق كنيد. امروز يكي از راههاي اصلاح امور اين است كه با حفظ منافع كشور و با عزت، با جهان در ارتباط باشيم كه خيلي از مشكلات برطرف خواهد شد.»
اين سخنان آيتالله صافي اما همزمان با استقبال گسترده افكار عمومي و البته بخش عمده رسانهها، با واكنش منفي و بعضا موهن برخي رسانهها و اشخاص و جريانها نيز مواجه شد كه با توجه به جايگاه رفيع اين مرجع تقليد بسيار دور از انتظار بود. بهخصوص آنكه رسانههايي به هجمه عليه آيتالله صافي پرداختند كه خود را مدعي دينداري و فهم و درك عميق از فرهنگ مذهبي - سياسي ميدانند. در اين ميان در حالي كه روزنامه كيهان بدون هيچ توضيحي، اين بخش از سفر يك روزه رييس مجلس را سانسور كرد، يك پايگاه خبري نزديك به جبهه پايداري و طيف خاص جناح راست از اين فراتر رفت و در يادداشتي از دو نوع نگاه تشيع به مفهوم «دشمن» نوشت كه بنابر ادعاي نويسنده، يكي از اين دو نوع نگاه اساسا دشمن را نميبيند و «با كت و شلوار و دكمه سردست در سايه امنيت جمهوري اسلامي عمدتا مشغول كسب و كار اقتصادي خود هستند و منتفعترين قشر از بيماريهاي اقتصادي و نابرابريهاي اجتماعياند و البته هميشه هم طلبكار!» حال آنكه «تفكر ديگري هست كه «دشمن» را انكار نميكند، بلكه او را در كشورهاي همسايه و مذاهب ديگر جستوجو ميكند.»
اين در حالي بود كه پس از انتشار سخنان آيتالله صافي بسياري از چهرههاي برجسته علمي و سياسي از اين سخنان استقبال كرده و صراحت كلام و دقت بالاي ايشان در شناسايي ريشه مشكلات مملكتي را ستودند. چهرههايي چون سيدمصطفي محقق داماد كه در يادداشتي به بهانه سخنان آيتالله صافي از «مباني شرعي انزواي سياسي» نوشت. رجانيوز اما در ادامه يادداشتي كه به آن اشاره شد، به تبيين آنچه «تفكر انقلابي» توصيف كرد، پرداخت و با تاكيد بر اينكه اين تفكر در تضاد با هر دو نگاهي است كه پيشتر توضيح داده بود، نوشت: «امت آخرالزمان با طاغوت «قهر» نيست، بلكه «دشمن» است و تا محو «استكبار» از پاي نخواهد نشست.» نويسنده يادداشت كه خود را متعلق به «امت آخرالزمان» يا گروهي خوانده كه در بخشي ديگر از اين يادداشت «بسيجيان خميني» توصيف شده، همچنين نوشته است: «تا شرك و كفر هست، مبارزه هست و تا مبارزه هست، ما هستيم!»
اما در واكنش به اين هجمهها كه بعضا با اهانت همراه بود، بسياري از چهرههاي سياسي و مذهبي نيز ضمن محكوم كردن اهانتها، به تمجيد از آيتالله صافي پرداختند. در اين ميان عباس عبدي، روزنامهنگار اصلاحطلب در توييتي نوشت: «هدف حمله به آقاي صافي، نقض استقلالخواهي مرجعيت و حوزه است و نشان ميدهد آن آقاياني كه مورد حمله قرار نميگيرند هنوز به استقلالخواهي وارد نشدهاند.» همچنين رييس مجمع عمومي جامعه مدرسين حوزه علميه قم، نسبت به «حركت شوم اهانت به مراجع» انتقاد كرد. احمد فرخفال ادامه داد: «جامعه مدرسين و مجمع عمومي آن اهانت يك فرد ناچيز را به شأن مرجعيت به طور قاطع محكوم ميكند.»
اين در حالي بود كه رييس شوراي حوزههاي علميه استان تهران در اطلاعيهاي به شدت هجمهها عليه آيتالله صافي را محكوم كرد و با انتقاد به پارهاي موضعگيريهاي از سر جهل نوشت: «تعرض به نهاد مرجعيت تعرض به نظام اسلامي و حكايت «يكي بر سر شاخ بن ميبريد» است و خسارتهاي ويرانگر آن به كيان مكتب و ملت و كشور جبرانناپذير است.» اين در حالي بود كه آيتالله علوي بروجردي نيز در حمايت از آيتالله صافي گلپايگاني و در درس خارج فقه خود به تفصيل سخن گفت و بهويژه نسبت به سانسور سخنان آيتالله صافي و هجمهها عليه او انتقاد كرد.
از ديگرسو، محمدرضا ناييني با انتقاد از يادداشتي در اهانت به آيتالله صافي، درباره نويسنده يادداشت نوشت: «چگونه ممكن است جواني كه در سن نواده اين مرجع بزرگ است، به خود اجازه بدهد به نام نقد اهانت كند؟» ناييني در اين يادداشت كه با عنوان «بر بام بصيرت» در صفحه شخصياش در ايسنتاگرام منتشر شد، نوشته است: «من شهادت ميدهم آيتالله صافي كمترين تاثيرپذيري از اطرافيان را ندارند و آنچه ميفرمايند تراوش انديشه خودشان است. ياد اين بيت افتادم: از خامي لحم است كه در جوش و خروش است / چون پخته شد و لذت دم ديد خموش است»
همچنين يكي از اعضاي جامعه مدرسين حوزه علميه قم نيز با انتقاد از هجمهها عليه آيتالله صافي گفت: «شنيدم كسي دانسته يا ندانسته به ايشان اهانت و جسارت كرده است؛ اين ناشكريها اثر بد دارد.» آيتالله رضا استادي كه در مراسم چهلم آيتالله حسنزاده آملي در مسجد اعظم قم سخن ميگفت، ادامه داد: «اين آقا را نميشناسم كه چطور باعث شده در سايه انتقاد اين طور صحبت كند و كسي جلوي او را نگرفته است؟! او ميتواند به مرجع تقليد بگويد من به اين حرف شما انتقاد دارم و توضيح بدهيد؛ اما نبايد زير سايه انتقاد بيادبي كند و چيزهايي بگويد كه فكر ميكنم اگر بعدا خودش بخواند، پشيمان شود.»
همچنين يادگار امام در پستي اينستاگرامي به تمجيد از آيتالله صافي گلپايگاني پرداخت و نوشت: «در زمره عالمان بزرگي كه در قيد حياتند، دو، سه تن هستند كه براي من نهتنها از جهت «علم و منزلت والاي زعامت»، كه از جهتي ديگر ارزشمندند: «اينكه در حضورشان احساس آرامش ميكني» و حس ميكني آنچه ميگويند، هيچ ريشهاي در «منيت فردي يا محبت قبيلهاي» ندارد. و اينكه وقتي از پيش ايشان برميخيزي، احساس ميكني «به هم ريختگيهاي وجوديات» نظام يافته است. هرگز از آنها «دعوت به نفس» نميبيني. [و به تعبير ما طلبهها]، سخنانشان «اصلِ مُثبِت» ندارد، يعني نميخواهند با لوازم سخن، فضيلتي براي خود ثابت كنند.» سيدحسن خميني همچنين نوشت: «يكي از آنها حضرت آيتاللهالعظمي صافي گلپايگاني مدظلهالعالي است. به جرات ميتوان گفت كه دين براي ايشان، فقط و فقط«دين خدا» است.»