در بازار خودرو چه مي‌گذرد؟
رشد قيمت خودرو پس از عرضه در بورس
مشكلات اين روزهاي خودروسازان در تكميل خودروهاي ناقص و تاخير در عرضه خودرو به بازار عاملي شده تا بازار با كمبود خودروي صفر روبرو شود و بازار خودرو نيز همچنان در انتظار تصميمات وزارت صمت براي بهبود شرايط اين صنعت است. اما نكته‌اي كه بيشتر فعالان اين بخش به آن اشاره دارند حذف قيمت‌گذاري دستوري و توزيع به موقع خودرو به بازار است تا محصول با قيمتي مناسب به دست مصرف‌كننده نهايي برسد و در اين ميان خودروسازان نيز با ضرر تحميلي مواجه نباشند. در همين راستا نهم آبان ماه سيدرضا فاطمي امين وزير صنعت، معدن و تجارت در حاشيه نشست مشترك با كميسيون اصل نود مجلس اعلام كرد موج جديد افزايش توليد خودرو از دو هفته آينده آغاز خواهد شد و مردم آن را خواهند ديد، هر چند براي اين كار دو ماه برنامه‌ريزي شده است و در همين راستا مقرراتي هم براي آن آماده كرده‌‌ايم. اما چرا با وجود اين سخنان اميدواركننده خودرو هر روز گران‌تر مي‌شود؟ عليرضا پورحسني، عضو اتحاديه نمايشگاه‌داران و فروشندگان خودرو بر اين باور است كه نه تنها نرخ دلار كاهش پيدا نكرده بلكه تنش‌ها در خليج فارس هم مزيد بر علت شده تا رشد قيمتي بيشتر شود و توزيع قطره چكاني خودرو نيز بر افزايش قيمت اين روزهاي خودرو دامن زده است. اين عضو اتحاديه نمايشگاه‌داران و فروشندگان خودرو با انتقاد از خروج محدود خودرو از كارخانجات ايران خودرو و سايپا به «اعتماد» گفت: در حالي كه وزير صمت در مصاحبه‌هايي كه در روزهاي اخير داشته بر روند افزايش توليد خودرو تاكيد كرده اما متاسفانه در يكي- دو هفته اخير روند تحويل خودرو به بازار بسيار ضعيف بوده است. پورحسني ادامه داد: تنها در صورتي كه سخنان وزير به واقعيت تبديل شود و رشد توليد و عرضه خودرو به موقع به بازار صورت پذيرد قيمت‌ها متعادل‌تر از قبل خواهد شد اما اگر اين سخنان در حد شعار باشد اوضاع بازار بدتر از اين هم خواهد شد. همان‌گونه كه در اين چند وقت نيز به علت توزيع ضعيف خودرو به بازار شاهد افزايش قيمت در اين بازار بوديم و به اعتقاد من تمامي اين وعده‌هايي كه مي‌دهند بايد عملي شود تا شاهد بهبود بازار شويم. او همچنين با اشاره به سخنان وزير صمت در خصوص حذف دلار از بخش كالايي افزود: بعيد است اين موضوع عملياتي شود، ما هر روز مي‌بينيم كه فروشندگان كالاها اول قيمت دلار را چك مي‌كنند و بعد از آن نرخ‌گذاري مي‌كنند و اين روند بايد با يك برنامه‌ريزي مشخص و روشني صورت بگيرد زيرا اين وعده‌ها تنها با حرف شدني نيست. پورحسني گفت: زماني كه توليد و عرضه خودرو بالا و قيمت كارخانه ثابت باشد قيمت‌ها ديگر وابستگي به دلار نخواهند داشت و ثبات پيدا مي‌كنند. اين عضو اتحاديه نمايشگاه‌داران و فروشندگان خودرو در مورد نرخ‌گذاري در بورس كالا خاطرنشان كرد: تا زماني كه اين طرح اجرا نشده نمي‌توان در مورد آن اظهارنظري داشت اما در مورد هر بازاري كه بخواهيم بررسي داشته باشيم بايد نحوه عرضه و تقاضا را در آن بازار را ببينيم، در صورتي كه عرضه متعادل باشد قيمت‌ها افت مي‌كند اما زماني كه عرضه محدود مي‌شود قيمت‌ها افزايش پيدا مي‌كند. پورحسني با بيان اينكه در شرايط فعلي تقاضايي در اين بازار وجود ندارد، افزود: نوسان قيمت‌ها به قدري زياد شده و هر روز اتفاق مي‌افتد كه خريدار و فروشنده هر دو ترجيح مي‌دهند كه فعلا براي معاملات دست نگه دارند. اين عضو اتحاديه نمايشگاه‌داران و فروشندگان خودرو با اشاره به نوسان قيمت برخي از مدل‌هاي خودرو در يك هفته گذشته گفت: قيمت تيباي صندوق‌دار از 150 ميليون تومان به 154 ميليون تومان، قيمت تيبا 2 از 161 به 167 ميليون تومان و قيمت ساينا از 162 ميليون تومان به 168 ميليون تومان رسيده است، قيمت وانت پرايد و پرايد هاچ‌بك به 162 ميليون تومان و پرايد صندوق‌دار 131 هم از 137 ميليون تومان به 142 ميليون تومان رسيده، قيمت كوئيكR هم از 173 ميليون تومان به 177 ميليون تومان و قيمت كوئيك معمولي نيز از 170 به 173 ميليون تومان رسيده است. پورحسني در پاسخ به اين پرسش كه اين روند رشد قيمتي تا چه زماني ادامه دارد، گفت: تا زماني كه نظام توزيع و عرضه به موقع به بازار حل نشود شاهد اين افزايش قيمت‌ها در بازار خودرو خواهيم بود. اين عضو اتحاديه نمايشگاه‌داران و فروشندگان خودرو با بيان اينكه بازار را نمي‌توان دستوري اداره كرد گفت: بازار هوشمند است و با كوچك‌ترين توزيع و افزايش تقاضا يا ضعف در توزيع واكنش نشان مي‌دهد. گفتني است يكي از موضوعاتي كه به منظور ساماندهي بازار خودرو از سوي مجلس يازدهم اعلام شده بود عرضه خودرو در بورس كالا بود كه روز گذشته نهايي شد.
آغاز عرضه خودرو در بورس كالا
جواد جهرمي، معاون عمليات و نظارت بر بازار بورس كالاي ايران در اين باره روز گذشته اعلام كرد: خودرو‌هايي كه مشمول قيمت‌گذاري نيستند منعي براي عرضه در بورس كالا ندارند و مذاكراتي براي عرضه اين خودرو‌ها در بورس كالا انجام شده است، به گفته او خودور به دو بخش تقسيم مي‌شود بخش اول، خودرو‌هايي كه مشمول قيمت‌گذاري شوراي رقابت و تحت نظارت دستگا‌ه‌هاي دولتي هستند كه قرار است ظرف چند روز آينده، مصوبه‌اي درباره قيمت‌گذاري اين خودرو‌ها توسط وزير صمت اعلام بشود و ساير خودرو‌هايي كه مشمول قيمت‌گذاري دستوري نمي‌شوند مثل خودروهاي گروه خودروساز‌هاي بهمن يا بخشي از خودروهاي شركت ايران‌خودرو، كه در اين رابطه مذاكراتي براي عرضه اين خودرو‌ها در بورس كالا انجام شده است. جهرمي گفته است 90 درصد توليدات گروه خودرو‌سازي بهمن در بورس كالا عرضه خواهد شد و با ايران خودرو نيز درباره خودرو‌هايي كه مشمول قيمت‌گذاري نمي‌شوند مانند خودرو تارا و هايما، مذاكراتي داشته‌اند.
افزايش قيمت كارخانه‌اي
خودروهاي داخلي كليد خورد
در همين رابطه مجيد عشقي، رييس سازمان بورس و اوراق بهادار نيز با بيان اينكه روش فعلي قيمت‌گذاري و فروش خودرو تقريبا مورد قبول هيچ كس نيست، گفته است: نه خودروساز، نه مصرف‌كننده و نه دولت از وضعيت فعلي منفعت مي‌برند. سهامداران خودروسازان هم از وضعيت فعلي ناراضي هستند و ضرر زيادي مي‌كنند، بنابراين تصميمي گرفته شد تا قيمت‌هاي خودرو نه رشدهاي عجيب و غريب داشته باشد، بلكه رشد منطقي در قيمت خودرو درب كارخانه داشته باشيم. به گفته دبير شوراي عالي بورس قيمت خودروي درب كارخانه قرار است به حدي برسد كه خودروسازان زيان نبينند.