گزارش نگران‌كننده سازمان ملل
قيمت جهاني مواد غذايي در قله 10 ساله
بحران مواد غذايي و افزايش قيمت آن يكي از نگراني‌هاي كشورهاست و فائو نيز درخصوص موج افزايش قيمت مواد خوراكي هشدارهايي داده است. البته كه برخي بر اين باورند كه اين افزايش به دليل محدوديت‌هاي كرونايي كشورها در سال 2020 رخ داده اما جهش قيمت‌ها و رسيدن شاخص قيمت مواد غذايي به بالاترين سطح 10 سال اخير نشان مي‌دهد كه نگراني‌ها درخصوص تناسب ميان توليد مواد غذايي و جمعيت در حال افزايش است، به خصوص اينكه در برخي كشورها همچنان محدوديت‌ها وجود دارد و برخي كشورها نيز در شرف اعمال محدوديت‌هاي ديگري هستند.
سازمان خواروبار جهاني وابسته به سازمان ملل متحد بر اين باور است پس از افزايش ۳۰درصدي قيمت جهاني مواد غذايي در سال گذشته، اين رقم به بالاترين سطح خود در يك دهه گذشته رسيده است. آمارهاي اين سازمان نشان‌دهنده افزايش قيمت غلات و روغن‌هاي گياهي در سراسر جهان است. قيمت روغن نباتي پس از افزايش تقريبا ۱۰درصدي در ماه اكتبر به بالاترين حد خود رسيد. اين گزارش اختلال در عرضه، قيمت بالاي كالاها، تعطيلي كارخانه‌ها و درگيري‌هاي سياسي را از جمله دلايل عنوان شده در افزايش قيمت‌ها مي‌داند. به گزارش فائو قيمت غلات در مقايسه با سال گذشته بيش از ۲۲درصد افزايش يافته و بالا رفتن قيمت گندم يكي از عوامل اصلي افزايش قيمت مواد غذايي عنوان شده است. در ۱۲ ماه گذشته قيمت اين محصول تقريبا ۴۰درصد افزايش يافته است. كاهش برداشت گندم و صادرات آن در كانادا، روسيه و امريكا از عوامل اين افزايش قيمت عنوان شده است. البته كه پيش‌تر (در ماه اكتبر) گزارشي منتشر شد كه در آن سازمان ملل اعلام كرد افزايش قيمت انرژي بر اختلالات زنجيره عرضه افزوده و از بين رفتن محصولات هم شرايط را وخيم‌تر كرده و به همين دليل قيمت مواد غذايي در سراسر جهان را بالا برده است. شاخص جهاني غذاي سازمان ملل يك‌سوم طي 12 ماه گذشته افزايش‌يافته و با توجه به بالا رفتن قيمت انرژي در نتيجه عرضه محدود و تقاضاي بالا براي آن، بازهم افزايش خواهد يافت. كمبود انرژي در اروپا و آسيا با افزايش قيمت گاز آغاز شد كه در حال حاضر به بالاترين رقم طي چند سال گذشته رسيده است. كمبود گاز تقاضا براي نفت و زغال‌سنگ را افزايش داده و قيمت آنها را هم بالا برده، بنابراين فشار بر بخش كشاورزي و صنايع مربوط به آن مانند توليد كود شيميايي افزايش يافته است. از سوي ديگر فائو پيش‌بيني كرد توليد غلات جهان در سال ۲۰۲۱ به دو ميليارد و ۷۹۳ ميليون تن مي‌رسد كه در مقايسه با دو ميليارد و ۸۰۰ ميليون تن برآورد ماه پيش اين سازمان اندكي كمتر بود. برآورد پايين‌تر فائو منعكس‌كننده كاهش برآورد توليد گندم ايران، تركيه و امريكا بود كه پيش‌بيني افزايش توليد مناطق ديگر را تحت‌الشعاع قرار داد. توليد جهاني غلات كه از سوي فائو برآورد شده است، همچنان ركورد بالايي محسوب مي‌شود اما پايين‌تر از تقاضا بوده و به كاهش سطح ذخاير غلات منتهي مي‌شود.
هشدارهاي فائو درخصوص افزايش قيمت مواد غذايي از زماني كه كرونا در جهان شيوع پيدا كرد، آغاز شد، چراكه اعمال محدوديت‌هاي توليدي باعث كاهش سطح فعاليت‌هاي كشاورزي شد كه اين امر بر امنيت غذايي جهان سايه افكند. در اين راستا ولاديمير پوتين، رييس‌جمهور روسيه نيز از بالا رفتن قيمت مواد خوراكي انتقاد كرد و در تابستان سال جاري گفته بود: «دلايل زيادي براي آنچه اتفاق افتاده است وجود دارد، از جمله چاپ پول در كشورهاي اصلي صادر‌كننده آن پول، پيامدهاي ناشي از بحران ويروس كرونا و بيماري همه‌گير كوويد19، كاهش توليد، ازبين رفتن مشاغل و غيره.»