واكنش دستاندركاران
حوزه سلامت به عقبگرد 36 ساله
وزير علوم با درخواست ادغام وزارتخانههاي علوم و بهداشت
وزير علوم به فاصله
يك روز درخواست خود را پس گرفت
گروه اجتماعي| دو روز قبل وزير علوم خواستار ادغام هرچه سريعتر دو وزارتخانه بهداشت و علوم شد، اما شدت واكنشهاي جامعه پزشكي و مسوولان وزارت بهداشت و حتي نمايندگان مجلس نسبت به اين درخواست چنان بود كه كمتر از 24 ساعت وزير علوم حرف و درخواست خود را تغيير داد و اعلام كرد كه متولي واحد لزوما به معني ادغام دو وزارتخانه نيست بلكه بايد از جزيرهاي شدن آموزش رشتهها و سرفصلهاي مشترك خودداري شود. دو روز قبل، محمدعلي زلفيگل؛ وزير علوم، تحقيقات و فناوري در جلسه 155 شوراي ستاد راهبري نقشه جامع علمي كشور خواستار ادغام هر چه سريعتر مقاطع تحصيلي و دانشگاههاي آموزش پزشكي و رشتههاي علوم پايه وزارت بهداشت در وزارت علوم شد و در توضيح علت اين درخواست و اصرار بر سرعت اين اتفاق گفت: «رشتههاي مهندسي را از رشتههاي پزشكي نميتوان جدا كرد. شخصيت علمي بايد متوازن باشد. مگر ميتوان رشته داروسازي را از شيمي و داروسازي را از بيوشيمي جدا كرد؟ مگر ميتوان رشته انگلشناسي پزشكي را از دامپزشكي و كشاورزي جدا كرد؟ اگر دانشگاههاي وزارت بهداشت و وزارت علوم در كنار هم قرار بگيرند، رتبهبندي دانشگاههاي ايران در ابعاد بينالمللي فرق خواهد كرد.» ساعاتي پس از انتشار درخواست وزير علوم، واكنشهاي مخالفان آغاز شد و رييس كل نظامپزشكي كشور، اعضاي كميسيون بهداشت مجلس، روساي دانشگاههاي علوم پزشكي كشور ، مديران انجمنهاي تخصصي پزشكي و تعدادي از مسوولان وزارت بهداشت از جمله مخالفاني بودند كه نسبت به اين درخواست عجيب وزير علوم واكنش نشان دادند. محتواي اين واكنشها، متوجه ناآگاهي وزير علوم با ماهيت جداسازي آموزش پزشكي از آموزش ساير رشتههاي فني مهندسي و علوم انساني و كاربردي بود. نتيجه واكنشهاي مخالفان اين بود كه كمتر از 24 ساعت، وزير علوم درخواست خود را پس گرفت و خواسته خود را به گونهاي ديگر مطرح كرد و به نظر ميرسد مشاورههايي كه ظرف كمتر از 24 ساعت به وزير داده شد، او را مجاب كرد كه به گونهاي از موضع خود كوتاه بيايد كه نه جايگاه سياسي او خدشهدار شود و نه بوي اصرار بر مداخله و يكهتازي در حوزه آموزش پزشكي داشته باشد. اگرچه كه تا امروز، وزير بهداشت به عنوان متولي سلامت هيچ واكنشي درباره اين اظهارات همتاي خود در هيات دولت نشان نداده، روابط عمومي وزارت علوم، ديروز حرفهاي جديدي از زلفيگل منتشر كرد. وزير علوم در اين حرفهاي جديد گفته بود: «يكي از مسائل و اشتباهات رخ داده در بخش سياستگذاري علمي كشور بحث واگرايي بوده چون نبايد رشتههاي مختلف علوم بين وزارتخانههاي مختلف از هم جدا و جزيرهاي باشند، چراكه نميتوان رشتههاي پزشكي را از رشتههاي علوم مهندسي و علوم انساني و كشاورزي و دامپزشكي جدا كرد و در اين صورت تحقيقات بين رشتهاي معنادار نخواهد بود.» اما ديروز، حرفهاي ديگري به نقل از وزير علوم منتشر شد و زلفيگل در اظهارات جديد خود گفت: «جداسازي بخشهاي مختلف علم از يكديگر كار صحيحي نيست، رشتههاي مختلف علوم بين وزارتخانههاي مختلف نبايد از هم جدا و جزيرهاي باشند. بهرهوري سيستم هنگامي افزايش خواهد يافت كه رشتههاي پزشكي در كنار رشتههاي كشاورزي، دامپزشكي، فنيمهندسي و علوم انساني باشند، در دنياي امروز، تحقيقات بين رشتهاي و چند رشتهاي تعيينكننده است و ما اين سياستها را در كشور فراموش كردهايم.جداسازي بخشهاي مختلف علم از يكديگر كار صحيحي نيست و حتما در بخش كلان نيازمند توجه است، داشتن متولي واحد در امر آموزش كشور، لزوما به معناي ادغام وزارتخانههاي مربوطه نيست.آنچه مورد نظر ماست، اين است كه نظام آموزش عالي، اعم از آموزش علوم انساني، فنيمهندسي، كشاورزي، هنر و علوم پزشكي مثل بسياري از نقاط ديگر دنيا داراي يك متولي واحد باشد. اين نگاه كلان باعث يكپارچگي، وحدت و انسجام در آموزش عالي كشور و جلوگيري از برخي گسيختگيها و ناهماهنگيها خواهد شد.» طي دهه اخير، بارها مساله تفكيك آموزش پزشكي از وزارت بهداشت و بازگشت به وزارت علوم مطرح شده كه مخالفان اين تفكيك، از تقويم آموزشي و ماحصل آن در دهه 60 دفاع ميكنند؛ از آنچه پس از سال 1364 و به دنبال تشكيل وزارت بهداشت با ساختار جديد و متفاوت از وزارت بهداري سابق اتفاق افتاد و از جمله كه آموزش پزشكي هم به اين وزارتخانه محول شد. طي سالهاي گذشته و به خصوص، از سال 1389 تا امروز، بارها اعضاي كميسيون بهداشت مجلس، اعضاي جامعه پزشكي و مسوولاني در وزارت بهداشت، در جايگاه موافق و مخالف درباره ادغام يا تفكيك آموزش پزشكي از وزارتخانه متولي سلامت در كشور دفاع كرده يا در مخالفت با آن صحبت كردهاند اما حالا به نظر ميرسد هر تغيير جديد در آستانه تدوين برنامه هفتم توسعه، نيازمند رويكرد جديد قانونگذار است و صرفا تعداد بيشتر يا كمتر موافقان يا مخالفان نميتواند چراغ راه براي تغيير يك اتفاق 36 ساله باشد.
واكنش مخالفان ادغام وزارتخانههاي بهداشت و علوم
«ادغام آموزش پزشكي با وزارت علوم مغاير بند ۸ سياستهاي كلي سلامت ابلاغي مقام معظم رهبري است./ جناب آقاي دكتر زلفيگل! لطفا ابتدا فكري براي خيل عظيم فارغالتحصيلان بيكار وزارت علوم كنيد بعد به تقاضاي تصدي آموزش پزشكي كشور بينديشيد./طرح ادغام دانشگاههاي علوم پزشكي با دانشگاههاي وزارت علوم خلاف قوانين بالادستي و به خصوص بند هشتم سياستهاي سلامت كشور ابلاغي رهبري است./ وزير علوم بهتر است در فكر كارشناسان و كارشناسان ارشد خود باشد كه در كوههاي كردستان به كولبري مشغول هستند./ بعيد ميدانم وزير علوم اين پيشنهاد را داده باشد احتمالا فرد ديگري به اسم ايشان اين كار را انجام داده است.»