كل كشور؛ در انتظار تصميم

گروه اجتماعي| 4 روز از انتشار خبر ورود «اميكرون» به ايران مي‌گذرد. اميكرون با شهروند ايراني از امارات به ايران آمد در حالي كه مسوولان حوزه سلامت، طي سه هفته گذشته و پس از گسترش همه‌گيري اين سويه در نيمكره جنوبي و منطقه خاورميانه و صحراي آفريقا، اطمينان مي‌دادند كه تمام مبادي هوايي، زميني و دريايي در مرز جنوب و شرق كشور، از بابت ورود مسافران ايراني و خارجي تحت كنترل بسيار كامل است و محدوديت‌هاي اطلاع‌رساني و شفافيت در اعلام جزييات اقدامات نظارتي و كنترلي در حدي بود كه وقتي دو هفته قبل رييس دانشگاه علوم پزشكي جندي‌شاپور اهواز، به سهو و احتمالا بي‌خبر از محدوديت‌هاي اطلاع‌رساني عمومي، افشا كرد كه چند تبعه خارجي از مرز دريايي چابهار و از كشورهاي مشكوك به وجود سويه «اميكرون» وارد كشور شده‌اند بدون آنكه پليس گذرنامه براي ورود اين افراد، ممنوعيتي ايجاد كرده باشد، كمتر از 24 ساعت پس از اعلام اين خبر، وادار شد حرف خود را اصلاح كرده و روايت اوليه خود را به گونه‌اي بسيار سوال برانگيز و البته ناشيانه، پس بگيرد و اعلام كند كه «اين اتباع مشكوك به آلودگي اميكرون، اجازه پا گذاشتن در خاك ايران را پيدا نكرده‌اند و در قرنطينه هستند.» حالا نه تنها مسافر آلوده، از كشور امارات -كه دو هفته قبل با سويه اميكرون درگير شده بود- بدون هيچ محدوديت و نظارتي، از مرز دريايي يا هوايي يا زميني وارد كشور شده، نظارت‌ها در حدي دچار ضعف يا ابهام بوده كه اين مسافر آلوده، تا پايتخت هم آمده بدون آنكه ممنوعيتي در تردد داشته باشد و درنهايت، آلودگي اين بيمار در انستيتو پاستور تهران تاييد شده است؛ بنابراين، اين فرد مبتلا، ساعت‌ها و روزها در جامعه عمومي در گردش بوده آن‌هم به اين دليل كه نظارت‌هاي مبادي مرزي كشور، برخلاف ادعاي مسوولان حوزه سلامت، بسيار ضعيف و در حد تعطيل بوده است. حالا هم به نظر مي‌رسد وزير بهداشت و و برخي مسوولان تحت فرمان ايشان، فعلا كارهاي مهم‌تر از پيگيري ضعف نظارت‌هاي مبادي مرزي دارند. ديروز، معاون درمان جديد، با حكم وزير بهداشت بر صندلي معاونت نشست و حالا بايد زماني بگذرد تا به روال امور آشنا شود و بتواند اداره امور را در دست بگيرد. وزير بهداشت هم ديروز دوباره با اظهارنظرهايي عجيب، شتاب نظام سلامت كشور در ميزان تزريق واكسن را در مقايسه با وضعيت مشابه در كشور امارات، نشانه اقتدار و افتخار ملي اعلام كرد و گفت: «به لطف خدا، كمك مردم و همه نهادهاي مربوطه، ركورد تزريق روزانه يك ميليون و 650 هزار و ركورد تزريق 8 ميليون و 600 هزار دوز در هفته را ثبت كرده‌ايم و اين درحالي است كه فكر مي‌كنم تمام جمعيت امارات 9 تا 10 ميليون نفر باشد. در يك هفته به اندازه كل جمعيت امارات، تزريق واكسن انجام داديم.» سرگرم شدن مسوولان حوزه سلامت به امور درجه دومي همچون مغرور شدن به تعداد واكسن‌هاي تزريق شده در يك بازه زماني كوتاه و آن‌هم در مقايسه با كشور درجه دومي همچون امارات كه 70درصد جمعيتش البته با واكسن امريكايي فايزر واكسينه شده‌اند، در حالي است كه حالا خطر و شتاب گردش سويه جديد در حدي است كه سازمان بهداشت جهاني از تمام كشورها خواسته كه مراسم كريسمس و آغاز سال نوي ميلادي را متوقف كرده و به تاخير بيندازند. در حالي كه روز 6 آذر، جهش جديد «اميكرون» در جهان شناسايي شد، 16 روز بعد از شناسايي اين جهش، اولين مرگ مبتلاي اميكرون، روز 22 آذر در انگلستان و ديروز هم دومين مورد مرگ «اميكرون» ثبت شد؛ اين‌بار در ايالت تگزاس امريكا در حالي كه حالا 70درصد موارد ابتلاي جديد در اين كشور توليد‌كننده يكي از قدرتمندترين واكسن‌هاي كروناي جهان، از نوع اميكرون است. ظرف چند روز اخير، هشدار جدي سازمان بهداشت جهاني اين است كه هر آلودگي اميكرون مي‌تواند در مدت 48 ساعت، حداقل تا دو برابر تكثير شده و همه‌گيري داشته باشد. با اين حال، ضعف نظام توالي‌يابي در ايران در حدي است كه تا امروز هيچ پايش تصادفي براي شناسايي موارد آلوده احتمالي، آن‌هم با توجه به حجم بالاي سفرهاي توريستي كه در فاصله يك ماه گذشته به كشورهاي همجوار برگزار شد، انجام نشده چون به گفته منابع آگاه، امكانات مجهزي براي توالي‌يابي در كشور وجود ندارد. اين منابع آگاه طي روزهاي گذشته هم به «اعتماد» گفته بودند كه اگر اين مورد مشكوك، برحسب تصادف تحت آزمايش‌هاي پيشرفته‌تر با كيت‌هاي تخصصي‌تر قرار نمي‌گرفت، همين مورد ابتلا هم قابل تشخيص نبود و مسوولان وزارت بهداشت، باز هم بر «صفر» بودن سويه اميكرون در كشور اصرار مي‌كردند در حالي كه حتما، ايران كه از بابت واكسيناسيون و رعايت پروتكل‌هاي بهداشتي در رده‌هاي بسيار پايين‌تر از كشورهاي همجوار و حتي اروپا قرار دارد، حداقل از دو هفته قبل و مثل امارات، با ورود سويه اميكرون مواجه شده است. 
حالا قرار شده تمام مراكز تجميعي واكسيناسيون بازگشايي شده و بيمارستان‌هاي پذيراي مبتلايان افزايش يابد. هنوز افزايش تخت‌هاي بستري در دستور كار نيست اما در هر استان براي پذيرش بيماران مبتلا به كرونا و سويه اميكرون دو بيمارستان درنظر گرفته شده در حالي كه اين بيمارستان‌ها، قرار است پذيرشي غير از مبتلايان كرونا نداشته باشند. بنا به اعلام معاون درمان سابق وزارت بهداشت، تعداد بستري‌هاي كرونا در پيك پنجم بيماري تا ۵۲ هزار نفر هم رسيده بود اما فعلا به نظر مي‌رسد مسوولان حوزه سلامت نگراني چنداني از بابت بازگشت به شرايط سياه نيمه تابستان نداشته باشند با وجود آنكه حالا برخي نمايندگان مجلس هم به صف موافقان اجراي يك ماه قرنطينه سراسري و تعطيلي مدارس ملحق شده‌اند و خواستار بازگشت محدوديت‌ها و سخت‌گيري‌ها براي اصناف و ترددهاي غيرضروري هستند چون از استان‌هايي همچون لرستان و خراسان شمالي خبرهاي نگران‌كننده‌اي درباره آمار بالاي ابتلاي كرونا در دانش‌آموزان منتشر شده چنانكه ديروز معاون تربيت‌بدني و سلامت اداره كل آموزش و پرورش خراسان‌شمالي اعلام كرد كه به‌طور ميانگين، هر هفته ۱۵ الي ۲۰ دانش‌آموز مدارس خراسان شمالي به كرونا مبتلا مي‌شوند.شنيده‌ها از نشست‌هاي تخصصي ستاد ملي مقابله با كرونا و كميته علمي كرونا اين است كه هيچ تصميمي براي محدوديت‌هاي بيشتر، فعلا در دستور كار دولت نيست آن‌هم در حالي كه معاون بهداشت ستاد مقابله با كروناي استان تهران، ديروز در هشدار نسبت به قدرت سرايت بسيار بالاي سويه اميكرون گفت: در برخي كشورها، فقط ظرف چند ساعت آمارها دارد دوبرابر مي‌شود. انگلستان، دو روز قبل يك روز فاجعه‌آميز از نظر كرونا را تجربه كرد زيرا بيش از ۱۰۰ هزار فرد آلوده به كرونا داشتند هر چند كه مرگ پايين‌تر است و حدود ۱۲۵ مرگ در ۱۰۰ هزار نفر داشتند. با اين حال، آمارها مي‌گويد تزريق دو دوز واكسن، بعد از 6 ماه ۲۰ تا ۲۵درصد در مقابل سويه اميكرون اثربخشي دارد و اين يعني حدود ۷۰درصد مردم به اين سويه مبتلا مي‌شوند. تحقيقي در سطح شهر تهران انجام داديم و مشخص شد حدود ۱۳درصد جمعيت تهران براي تزريق واكسن مراجعه نكردند و خيلي از مردم مي‌گويند مي‌ترسيم واكسن بزنيم در حالي كه بايد پوشش واكسيناسيون را به ۹۹ يا صددرصد برسانيم اما از جمعيت ۱۴ ميليوني استان، ميزان تزريق دوز سوم تا ۱۰ روز قبل ۳۰۰ هزار نفر و ديروز حدود ۵۰۰ هزار نفر بود و براساس آخرين آمار، ميزان رعايت پروتكل‌هاي بهداشتي در كشور حدود ۴۸درصد و در تهران حدود ۴۳درصد است. تجربه جهاني مي‌گويد هيچ كشوري نمي‌تواند خود را از سويه‌هاي جديد كرونا دور كند و قطعا به آن دچار مي‌شود. سرعت انتقال اميكرون چندين برابر سويه دلتا است و آمارها مي‌گويد سرعت انتقالي بيشتر و بين ۲ تا ۱۰ برابر دلتا دارد. به همين دليل كشورهاي غربي و اروپايي با وجود بازگشايي‌هايي كه انجام داده بودند مجددا برخي محدوديت‌ها را بازگرداندند؛ كانادا از چند روز قبل لاك داون مدارس را آغاز كرده و در كشور ما هم بايد براي حضوري شدن مدارس و دانشگاه‌ها تجديدنظر شود چون سويه خطرناكي پيش روي ما است.