22 فيلم بخش سوداي سيمرغ چهلمين جشنواره فيلم فجر معرفي شد
نوجويي و نوگرايي در جشنواره فيلم فجر
تينا جلالي
در يك دهه اخير يكي از مهم‌ترين سرفصل‌هاي مباحث و گفته‌هاي سينماگران استعدادكشي و كم‌اهميت جلوه دادن توانايي جوانان در اكثر بخش‌ها بوده، اينكه سينماي ايران نيازمند يك انقلاب نسلي در همه حوزه‌هاست و بايد تفكر و انديشه جديد به سينما تزريق شود و انحصارگرايي در بخش‌هاي مختلف (از پخش، اكران، فيلمسازي، بازيگري) برچيده شود؛ به گفته بسياري ازكارشناسان و تحليلگران سينمايي اصلا مهم‌ترين ويژگي انقلاب از ابتدا بر مبناي ظهور و بروز استعدادهاي جديد و جوان صاحب فكر و ايده در سينما بوده و بسياري از كارگردانان حرفه‌اي و شناخته‌شده امروز نتيجه اعتماد مسوولان سينما در سال‌هاي ابتدايي انقلاب و دهه شصت بوده‌اند ضمن اينكه همه كارگردانان شناخته‌شده صاحب سبك امروز هم روزي جوان بودند با ايده‌هاي نو.
از همين‌رو تاكيد بسياري از سينماگران و كارشناسان بر اهميت دادن به استعداد جوانان نشان از اين مهم دارد كه سينماي ايران امروز نياز به تربيت فيلمساز براي آيندگان دارد و بايد ويترين سينما دربرگيرنده سلايق مختلف مخاطبان باشد و قطعا دستيابي به اين مهم زير سايه تكرار حضور يك سري فيلمسازان خاص محقق نمي‌شود؛ اشتباه نشود منظور ممانعت از فعاليت يك سري فيلمسازان شاخص شناخته‌شده نيست چرا كه فيلمسازان پيشكسوت فخر و مباهات سينماي ايران هستند و براي آنها كه در سينماي ايران مو سپيد كردند فيلم ساختن مثل نفس كشيدن است و فيلمسازي بخشي از زندگي آنها به شمار مي‌رود و صرف يادآوري نام‌شان گرمابخش هر محفل هنري مي‌تواند باشد. آنچه اهميت دارد اينكه شريان‌هاي تزريق رانت بايد قطع شود و انحصار يك عده سينماگران بايد از بين برود چرا كه حضور مستمر يك عده فيلسماز نتيجه‌اي جز خمودگي و كرختي در موضوعات و ساختار فيلم‌ها در پي ندارد درحالي‌كه نسل جوان تازه‌نفس با انديشه‌هاي جديد مثل هواي تازه براي سينما هستند.
حالا اگر نيك بنگريم چهلمين جشنواره فيلم فجر به دبيري مسعود نقاش‌زاده تا حدودي بر اين مسير گام برداشته هرچند تغيير و تحولات مدام و نداشتن سياست ثابت براي جشنواره‌اي با قدمت 40ساله بزرگ‌ترين عيب است و از انتقادات اساسي اين رويداد به شمار مي‌رود اما امسال تنوع حضور نسل جوان در اين رويداد كاملا مشهود است فارغ از كيفيتي كه فيلم‌ها دارند صرف حضور پرتعداد جوانان اين رويداد پراهميت جلوه مي‌كند. از كجا معلوم كه از ميان همين نسل جوان حاضر در جشنواره، پديده‌اي به سينماي ايران معرفي نشود.
بيست‌ودو روايت از ويترين فجر
يكشنبه شبي كه گذشت به نوعي شب جوانان فيلمساز بود؛ اواخر اين شب هيات انتخاب چهلمين جشنواره فيلم فجر با تركيبي از بهروز افخمي، اسماعيل بني‌اردلان پوران درخشنده، حسين زندباف، مجيد شاه‌حسيني، اسفنديار شهيدي، محمدحسين نيرومند بعد از بررسي‌ها و جلسات بيست و چند روزه از ميان 74 فيلم واجد شرايط حضور در جشنواره، در نهايت 22 فيلم را براي نمايش در بخش سوداي سيمرغ انتخاب كردند. در گزارش پيش رو به معرفي اين فيلم‌ها و قصه‌هايي كه سازندگان‌شان روايت مي‌كنند، مي‌پردازيم.
«شهرك» يكي از فيلم‌هاي حاضر در بخش سوداي سيمرغ جشنواره است، عنوان فيلمي به كارگرداني و نويسندگي علي حضرتي كه تهيه‌كنندگي آن را علي سرتيپي بر عهده دارد. اگرچه اين فيلم دومين ساخته كارگردان بعد از سازهاي ناكوك به شمار مي‌رود ولي علي حضرتي پيش از اين در مقام تهيه‌كننده فيلم‌هاي «خداحافظي طولاني» به كارگرداني فرزاد موتمن، «نيمرخ‌ها» ساخته زنده‌ياد ايرج كريمي، «يك قناري، يك كلاغ» ساخته مرحوم اصغر عبدالهي و «اردك لي» به كارگرداني بهروز غريب‌پور را برعهده داشت. در فيلم «شهرك» ساعد سهيلي، مهتاب ثروتي، كاظم سياحي، شاهرخ فروتنيان، همايون ارشادي، رويا جاويدنيا، مرتضي ضرابي، ساقي حاجي‌پور، سيد فرشاد هاشمي به ايفاي نقش مي‌پردازند.
بهروز شعيبي امسال در جشنواره فيلم فجر با فيلم «بدون قرار قبلي» حضور دارد و فرهاد توحيدي و مهدي تراب‌بيگي با نگاهي به يكي از داستان‌هاي مصطفي مستور فيلمنامه آن را نوشته‌اند. قصه اين فيلم درباره بازگشت يك هنرمند به كشور است. پگاه آهنگراني، مصطفي زماني، صابر ابر و الهام كردا بازيگران اصلي اين فيلم معرفي شده‌اند.
دومين فيلم حسين نمازي «شادروان» به تهيه‌كنندگي عباس نادران گويا روايتي شيرين از يك ملودرام اجتماعي در بستر خانواده‌اي حاشيه‌نشين است و سينا مهراد، گلاره عباسي، نازنين بياتي، بهرنگ علوي با هنرمندي رويا تيموريان و با حضور رضا رويگري و بهرام ابراهيمي تركيب بازيگران «شادروان» را تشكيل مي‌دهند.
«دسته دختران» به كارگرداني منير قيدي و تهيه‌كنندگي محمدرضا منصوري با نگاهي آزاد و براساس روايت‌هاي واقعي از مقاومت 34 روزه خرمشهر در دفاع مقدس ساخته شده است. كارگردان فيلم ويلايي‌ها، در «دسته دختران» گويا راوي مقاومت و ايثار زنان در روزهاي پرتلاطم ابتدايي جنگ است و بازيگراني نظير نيكي كريمي، پانته‌آ پناهي‌ها، فرشته حسيني، هدي زين‌العابدين، صدف عسگري، حسين سليماني، ياسين مسعودي و مهدي حسيني‌نيا در اين فيلم بازي كرده‌اند.
«نمور» به كارگرداني داوود بيدل و تهيه‌كنندگي سيدياسر جعفري، ملودرامي اجتماعي است كه نوشين معراجي فيلمنامه آن را نوشته و دومين فيلم اين كارگردان به شمار مي‌رود و در خلاصه داستان اين فيلم آمده تالاب رو از زندگي من نقاشي كردند لجن‌زار و نمور. محمدرضا عليمرداني، سيمرا حسن‌پور، نسيم ادبي، پريسا شاهوليان، محمدرضا عباسي، سيدبنيامين شهيد‌زاده بازيگران اين فيلم سينمايي به شمار مي‌روند.
فيلم «برف آخر» را اميرحسين عسگري كارگرداني كرده و تهيه‌كنندگي آن با حسن مصطفوي بوده، فيلمي كه احسان عليخاني به عنوان مشاور پروژه با آن همكاري كرده و امين حيايي، لادن مستوفي و مجيد صالحي از بازيگران آن به شمار مي‌روند. مراحل فيلمبرداري اين فيلم در زمستان سال گذشته در شمال كشور در كياسر انجام شد و بعد از پشت سر گذاشتن نزديك به سه ماه اسفند ماه به پايان رسيد. «برف آخر» دومين تجربه تهيه‌كنندگي و كارگرداني سازندگان است. اميرحسين عسگري پيش از اين فيلم بدون مرز را كارگرداني كرده بود و حسن مصطفوي هم فيلم دربست را به كارگرداني علي خامه‌پرست‌فرد تهيه كرده بود. داستان فيلم درباره روزمرّگي‌هاي يك دامپزشك است.
دومين ساخته حسين دارابي پس از فيلم سينمايي «مصلحت» هم در جشنواره امسال حضور دارد. به نوشته ايسنا اين فيلم سينمايي به تهيه‌كنندگي محمدرضا شفاه است كه گفته مي‌شود مضموني اجتماعي دارد و مريلا زارعي و بهروز شعيبي بازيگران آن معرفي شده‌اند.
وقتي صحبت از علاقه سينماگران به جشنواره فجر مي‌شود محمدحسين مهدويان مثال خوبي بر اين مدعاست. اين فيلمساز به پيوست در چند دوره اخير جشنواره حضور دارد و گويا حالا حالا‌ها هم دست‌بردار نيست. اگر اشتباه نكنيم اين ميزان از تداوم و حضور يكجور ركورد براي سينماي ايران به شمار مي‌رود. او در حالي كه «شيشليك» را هنوز اكران نكرده با «مرد بازنده» به اين رويداد آمده است. اين فيلم به تهيه‌كنندگي امير بنان و كامران حجازي ساخته شده و جواد عزتي از بازيگران آن معرفي شده است. گفته مي‌شود جديدترين ساخته مهدويان، يك فيلم اكشن است.
ايسنا در توضيح فيلم جديد مسعود كيميايي آورده «خائن‌كشي» فيلمبرداري‌اش همزمان با روز ملي شدن صنعت نفت با ضبط صحنه‌هاي مربوط به مصدق و روزهاي پس از ملي شدن صنعت نفت به پايان رسيد، اين فيلم با بازي امير آقايي، سارا بهرامي، پانته‌آ بهرام، پولاد كيميايي، انديشه فولادوند، حميدرضا آذرنگ، سام درخشاني، الهام حميدي، نرگس محمدي، فرهاد آييش، رضا يزداني و مهران مديري ساخته شده است.
«بي‌رويا» به كارگرداني آرين وزيردفتري با بازي صابر ابر، طناز طباطبايي و شادي كرم‌رودي ساخته و به عنوان درامي اجتماعي كه به هنجارهاي موجود در جامعه اشاره دارد، معرفي شده است كه تهيه‌كنندگي آن را هومن سيدي و سعيد سعدي بر عهده دارند.
يكي از فيلمسازان شناخته‌شده جشنواره فيلم فجر امسال سيدرضا ميركريمي است كه عنوان فيلمش «نگهبان شب» است و جمعي متشكل از محسن كيايي، تورج الوند، لاله مرزبان، علي‌اكبر اصانلو، صفورا خوش‌طينت، فهيمه هرمزي، زهرا اسلامي، پرهام غلاملو، محمدصادق ملك، علي غابشي، مهراد اكبرآبادي، ايمان سلگي، نويد باني با حضور افتخاري ويشكا آسايش و كيومرث پوراحمد بازيگران «نگهبان شب» را تشكيل مي‌دهند. اين فيلم به نويسندگي مشترك رضا ميركريمي و محمد داوودي و كارگرداني و تهيه‌كنندگي رضا ميركريمي ساخته شده است.
«۲۸۸۸» عنوان فيلمي به كارگرداني كيوان علي‌محمدي و علي‌اكبر حيدري ساخته شده؛ دو فيلمسازي كه فيلم «سينما شهر قصه» را هنوز اكران نكرده‌اند. اين دو كارگردان در اين فيلم به گوشه‌اي از هشت سال جنگ ايران و عراق مي‌پردازند. نام قبلي اين فيلم سوباشي است.
فيلم «بيرو» به كارگردان مرتضي‌علي عباس‌ميرزايي و تهيه‌كنندگي مجيد برزگر به زندگي عليرضا بيرانوند بازيكن فوتبال ايران مي‌پردازد و قصه از دوران بچگي تا به امروز او را در برمي‌گيرد و شخصيت‌هاي مختلفي در آن بازي كرده‌اند و بخشي از خانواده بيرانوند هم در آن حضور دارند. «بيرو» سومين فيلم كارنامه عباس ميرزايي به شمار مي‌رود.
فيلم «دِرب» روايتگر مامور اداره برقي است كه قرار است برق خانه‌اي تك و دورافتاده را وصل كند. «درب» كه در گويش لري به معناي زمين سفت است به نويسندگي و كارگرداني هادي محقق و تهيه‌كنندگي سيدرضا محقق ساخته شده و فيلمبرداري آن در استان كهگيلويه‌وبويراحمد و در روستاهاي اطراف شهر سوق انجام شده و از بازيگران آن مي‌توان به هادي محقق، محمد اقبالي، عبدالله نوري، اميرعباس اسكندري، حمدالله عزيزي، ماهتاب عزيزي، طلوع خان‌جهانبازي، اميرمهدي نوري، ياور تخشا، عيسي خيبرمنش، محمد علوي، گلي جان‌فتحي، روح‌الله برزگر، مهدي بهشتي‌پور، مريم بهشتي‌پور، حسين اسكندري و محمد واصلي اشاره كرد.
در خلاصه داستان فيلم «بي‌مادر» آمده: «انسان چيزي به دست نمي‌آورد، مگر چيزهايي از دست بدهد...». امير آقايي، ميترا حجار، پژمان جمشيدي، پرديس پورعابديني، علي اوجي، سارا محمدي، بيتا عزيزاوغلو، شيرين ضابطيان و فاطمه ميرزايي تركيب كامل بازيگران اين فيلم را تشكيل مي‌دهند. اين فيلم سينمايي كه روايتگر داستاني با مضمون اجتماعي است كارگردان آن سيدمرتضي فاطمي و تهيه‌كننده آن محمدرضا مصباح است.
در فيلم سينمايي «ضد» به كارگرداني اميرعباس ربيعي و تهيه‌كنندگي محمدرضا شفيعي مهدي نصرتي، ليلا زارع، ليندا كياني، نادر سليماني، مهشيد جوادي، روزبه رئوفي، مجيد پتكي، عماد درويشي، شيرين آقاكاشي و جواد خاني بازي كرده‌اند. اين فيلم درامي سياسي است كه در بستر يكي از حوادث مهم و ملتهب ابتداي انقلاب اسلامي روايت مي‌شود.
فرزند ابراهيم حاتمي‌كيا، يوسف حاتمي‌كيا امسال در جشنواره فيلم فجر با فيلم «شب طلايي» حضور دارد. حسن معجوني، يكتا ناصر، مريم سعادت، مسعود كرامتي، سوگل خليق و بهناز جعفري بازيگران اصلي اين فيلم با نام قبلي «شمش طلا» هستند كه به نوشته مهر اين فيلم داستاني مرتبط با شرايط اقتصادي اين سال‌هاي كشور را روايت مي‌كند.
گويا «علفزار» فيلمي اجتماعي و دادگاهي درباره يكي از پرونده‌هاي قضايي چند سال اخير است و همه داستان آن در يك دادگاه مي‌گذرد. در خلاصه داستان «علفزار» آمده است: بعضي رازها بهتره فاش بشن، برخي هرگز... بايد دفن بشن يه جايي دور از دسترس، براي هميشه. اين فيلم به كارگرداني كاظم دانشي و تهيه‌كنندگي بهرام رادان ساخته شده و بازيگراني نظير پژمان جمشيدي، سارا بهرامي، ستاره پسياني، ترلان پروانه، مائده طهماسبي با هنرمندي فرخ نعمتي، مهران امام‌بخش و سيروس همتي در آن حضور دارند.
«لايه‌هاي دروغ» به عنوان محصول مشترك ايران و فنلاند ساخته شده و كارگرداني آن برعهده رامين سهراب و تهيه آن را محسن صرافي، رامين سهراب بر عهده دارند و رامين سهراب، نادر فلاح، آرمان درويش، كامران تفتي، ارسلان قاسمي، ونوس كانلي، مجيد سعيدي، ميلاد ميرزايي، روشنك گرامي و آنتي ريني ازجمله بازيگران «لايه‌هاي دروغ» هستند.
«ماهان» به كارگرداني حميد شاه‌حاتمي و تهيه‌كنندگي علي شاه‌حاتمي روايت زندگي يك بازيگر تئاتر است كه پس از مدت‌ها مي‌تواند نقش اصلي يك نمايش را روي صحنه ايفا كند اما بيماري سرطان مسير زندگي او را دستخوش تغييرات جدي مي‌كند. همايون ارشادي، رامين ناصرنصير، اميررضا نظري، نگار جوكار و وحيد رحيميان به عنوان بازيگران اصلي «ماهان» هستند.
اولين ساخته اميد شمس با عنوان «ملاقات خصوصي» به تهيه‌كنندگي امير بنان با بازي پريناز ايزديار و هوتن شكيبا آماده حضور در جشنواره شده است. فيلمنامه «ملاقات خصوصي» كه به صورت مشترك توسط اميد شمس و علي سرآهنگ نوشته شده، روايتگر داستاني عاشقانه است. همچنين بهمن ارك كارگردان فيلم «پوست» به عنوان مشاور كارگردان در اين پروژه سينمايي حضور دارد و علي مجيدي سرمايه‌گذار فيلم است.
حضور «موقعيت مهدي (باكري)» هادي حجازي‌فر يكي از علامت‌سوال‌هاي جدي جشنواره فيلم فجر امسال است چرا كه كارگردان آن مدت‌هاست مشغول ساخت سريالي درباره اين شهيد است و حالا مي‌بينيم نسخه‌اي از آن به جشنواره فجر رسيده است. تهيه‌كننده «موقعيت مهدي (باكري)» را حبيب‌الله والي‌نژاد بر عهده دارد. «موقعيت مهدي (باكري)» به رشادت‌هاي لشكر 31 عاشورا مي‌پردازد و ضمن نمايش فرازهايي از مجاهدت‌هاي خاموش برخي از دلاوران اين لشكر در عمليات‌هاي خيبر و بدر و نمايش رشادت‌هاي «حميد باكري»، زندگي و شهادت «مهدي باكري» را محور داستان خود قرار داده است.