«پيتر باگدانوويچ» در سن 82 سالگي درگذشت
فيلمسازي تاثيرگذار بر چند نسل
گروه هنر و ادبيات |«پيتر باگدانوويچ» كارگردان، فيلمنامهنويس، منتقد، مورخ سينما و از مهمترين چهرههاي سينماي امريكا در سن ۸۲ سالگي بنابر اعلام دخترش به مرگ طبيعي درگذشت. «باگدانوويچ» كار خود را به عنوان برنامهنويس فيلم و منتقد با نوشتن مقاله براي مجله اسكواير آغاز كرد و پس از رفتن به لسآنجلس و آشنايي «راجر كورمن» فيلمساز امريكايي، اولين كارگردانيهاي خود را انجام داد و فيلم علمي- تخيلي سفر به سياره زنان ماقبل تاريخ را ساخت كه نام خود را از آن حذف كرد و در سال ۱۹۶۸ فيلم جنايي و هيجانانگيز «اهداف» را ساخت و همين برهه زماني بود كه با «اورسن ولز» نيز دوست شد. به گزارش ايسنا به نقل از گاردين، فيلم بعدي او «آخرين نمايش فيلم» در سال ۱۹۷۱ با بازي «جف بريجز»، «سيبل شفرد» و «كلوريس ليچمن» بود كه با استقبال بسيار زيادي روبرو شد و هشت نامزدي اسكار را به دست آورد و دو جايزه را از آن خود كرد. اين فيلم همچنين يك موفقيت تجاري بزرگ بود و با بودجه ۱.۳ ميليون دلاري توانست ۲۹ ميليون دلار در گيشه بفروشد. كمدي «تازه چه خبر دكتر جون؟» با بازي «باربارا استرايسند» و «رايان اونيل» پروژه بعدي سينمايي «باگدانوويچ» بود، فيلمي موفق كه سومين فيلم پرفروش سال ۱۹۷۲ شد و بعدها در فهرست ۱۰۰ كمدي برتر تمام دوران موسسه فيلم امريكا قرار گرفت. دهه ۷۰ ميلادي پيوستن دوباره او با «اونيل» در فيلم «ماه كاغذي» همراه بود، كمدياي كه باعث شد دختر اين بازيگر با نام «تيتوم اونيل» برنده اسكار بهترين بازيگر نقش مكمل زن شود. «باگدانوويچ» ساخت فيلمهاي مطرحي چون «پدرخوانده»، «جنگير» و «محله چينيها »را رد كرد و در سال ۲۰۱۹ در مصاحبهاي با نشريه والچر اعتراف كرد كه در آن زمان داغ بودم!
او در سال ۲۰۱۰ به دانشكده كارگرداني دانشكده هنر دانشگاه كاروليناي شمالي پيوست و در سال ۲۰۱۴ آخرين فيلم داستاني خود را ساخت، يك فيلم كمدي با عنوان «اينجوري بامزه است» با بازي «جنيفر آنيستون» و «اُون ويلسون» و در سال ۲۰۱۸ آخرين فيلم او كه مستند «باستر كبير» بود را رونمايي كرد. همچنين مهر به نقل از ورايتي نوشت: باگدانوويچ كه مانند اسكورسيزي به عنوان يكي از كارگردانهاي مكتب قديم سينماي امريكا مطرح بود، مانند همتايانش در موج نوي فرانسه كارش را با نقد سينمايي و تحصيل در زمينه كارگرداني شروع كرد و يكي از كارگردانهاي نسل اول از آنهايي بود كه به عنوان عشق فيلم شناخته ميشدند و با توجه به زبان سينما بزرگ شدند. گفته ميشود وي در دوران جواني خود ۴۰۰ فيلم تماشا كرده بود. از اين نسل بعدها اسپيلبرگ و متاخرتر از آنها كوئنتين تارانتينو را ميتوان نام برد. از باگدانوويچ به عنوان منتقدي ارزشمند ياد ميشود كه با الهام از سينماي فرانسه بر كارگردان به عنوان يك مولف تاكيد داشت و بسياري از امريكاييها به دليل نوشتههاي تخصصي وي در اين زمينه كارگرداني فيلم را جديتر گرفتند. وي بسياري از اين نوشتهها را در مجله اسكواير منتشر ميكرد و از مجموعه اين مقالهها كتابي با عنوان «تكههاي زمان» در سال ۱۹۷۳ منتشر شد. وي با ساخت «آخرين نمايش فيلم» كه با اقتباس از رماني از لري مكمورتري ساخته شد سال ۱۹۷۱ موفق به كسب ۸ نامزدي اسكار از جمله بهترين كارگرداني و بهترين فيلمنامه اقتباسي شد و يك سال بعد با كمدي «چه خبر دكتر؟» كه به سبك يك فيلم كمدي از هاوارد هاكس ساخته شده بود كه دو تن از بازيگران آن دوران يعني باربارا استرايسند و رايان اونيل در آن بازي كرده بودند، شهرتش را تثبيت كرد. اين فيلم پس از «پدرخوانده» و «ماجراجويي پوزيدون» سومين فيلم پرفروش سال ۱۹۷۲ شد. فيلم بعدي وي «ماه كاغذي» در سال ۱۹۷۳ نيز كه فيلمي سياه و سفيد با بازي رايان اونيل بود، جايزه اسكار را براي بازي دختر ۹ ساله رايان اونيل در اين فيلم كسب كرد.فرزاد موتمن هم در حساب شخصي خود در فضاي مجازي درباره اين فيلمساز نوشت: «باگدانوويچ بيش از ده كتاب منتشر كرده كه از آن ميان چهار كتاب درباره آلفرد هيچكاك، هاوارد هاكس فريتزلانگ و جان فورد شهرت بيشتري داشتند. درحالي كه يك باور عمومي بهشدت غيرمنصفانه در هاليوود، عادت داشت كه از او به عنوان فيلمسازي شكستخورده نام ببرد بسياري از فيلمسازان جوانتر از نسلهاي پس از او اذعان داشتند كه هريك به نحوي تحت تاثيرش بودند از جمله كوئنتين تارانتينو، ريان جانسون، ديويد فينچر، ادگار رايت، ديويد او راسل، سوفيا كاپولا، وس اندرسون و نواه بومباك» «باگدانوويچ» ساخت فيلمهاي ديگري چون «ديزي ميلر» (۱۹۷۴)، «نيكل ادئون» (۱۹۷۶)، «ماسك» (۱۹۸۵) و مستندهايي مانند «به كارگرداني جان فورد» را در كنار نگارش كتابهاي مهمي چون «سينماي اورسن ولز»، «سينماي هاوارد هاوكز»، «سينماي آلفرد هيچكاك»، «جان فورد»، «فريتز لانگ در امريكا» و... را نيز در كارنامه داشت.