• ۱۴۰۳ سه شنبه ۲۲ آبان
روزنامه در یک نگاه
امکانات
روزنامه در یک نگاه دریافت همه صفحات
تبلیغات
بانک ملی صفحه ویژه

30 شماره آخر

  • شماره 5143 -
  • ۱۴۰۰ يکشنبه ۱۷ بهمن

مرگ باربارا تاكمن

مرتضي ميرحسيني

تحصيلات دانشگاهي را به پايان نبرد و مدرك آكادميك نگرفت و اصلا چنين دغدغه‌اي نداشت. از اين‌رو محافل علمي و دانشگاهي كشورش تا مدت‌ها به او و سبك كارش طعنه مي‌زدند و برخي‌ها مي‌گفتند كه نبايد نوشته‌هايش را چندان جدي گرفت. اما كتاب‌هايش هم مستند به منابع موثق، هم بسيار خواندني و هم پرفروش بودند و نمي‌شد او را جدي نگرفت. باربارا تاكمن از سال 1962 و بعد از انتشار كتاب «توپ‌هاي ماه اوت» و بردن جايزه پوليتزر، نويسنده‌اي مشهور بود و خوانندگان بسياري داشت. خودش مي‌گفت دوري از فضاي رسمي دانشگاه نجاتم داد، زيرا اگر روي پيشرفت آكادميك و كسب مدرك تحصيلي متمركز مي‌شدم، مهارتم در نوشتن خفه مي‌شد. شايد حرفش درست بود. هرچند بيشتر مورخان بزرگ دوران ما، از فرنان برودل و رابرت پالمر گرفته تا ادوارد تامپسون و اريك هابسبام چهره‌هاي دانشگاهي بودند و زندگي آكادميك بر مهارت نويسندگي‌شان تاثير منفي نداشت، اما تاريخ‌نويسي به سبكي كه تاكمن مي‌نوشت مستلزم عبور از چارچوب‌ها و ناديده گرفتن بسياري از قواعد رسمي بود. او براي روايت گذشته به درون كاخ‌ها و قلعه‌ها، به ميان محافل حزبي و سياسي مي‌رفت، آدم‌هاي جالب هر برهه را پيدا مي‌كرد و از آنان - از لباسي كه به تن داشتند، جملاتي كه به زبان آورده بودند و هدفي كه برايش مي‌جنگيدند و معنايي كه در زندگي جست‌وجو مي‌كردند - مي‌نوشت. مثل اين جملاتش در توصيف تاماس ريد، يكي از روساي كنگره امريكا در اواخر قرن نوزدهم: «سن او كه بيشتر شد موهايش رفته‌رفته ريخت و شكمش بزرگ شد و وقتي در خيابان‌هاي پورتلند راه مي‌رفت، در مقايسه با مردم ديگر مانند يك كشتي جنگي بود در ميان مشتي كرجي پارويي. ساكت و آرام و خونسرد بود. گويي ديدگانش به درون مي‌نگريست و متوجه كسي نبود. سنگين و ملايم و فيل‌وار گام برمي‌داشت. روزي عابري با ديدن او گفت: وقتي در خيابان راه مي‌رود چقدر خيابان تنگ به نظر مي‌رسد!» تاكمن پژوهش و نوشتن را از خبرنگاري در مجله نيشن كه زماني از آن پدرش بود -ياد گرفت و با تمرين و ممارست، هر دو توانايي را رشد و پرورش داد. در همان سال‌هاي جواني گوشه و كنار دنيا را ديد، تجربه حضور در جنگ داخلي اسپانيا را پشت سر گذاشت و در جنگ دوم جهاني در اداره اطلاعات جنگ كشورش خدمت كرد. با كتاب‌هايش به چهره‌اي معتبر در تاريخ‌نويسي تبديل شد و در دهه پاياني عمرش به عضويت آكادمي هنرها و علوم ايالات متحده امريكا درآمد. سال 1980 با كتاب «آيينه‌اي در دوردست» - كه كتاب بسيار پرفروشي هم بود - جايزه كتاب سال كشورش را نيز كسب كرد. كمي بيشتر از 77 سال عمر كرد و سال 1989 در چنين روزي در بيمارستاني در گرين‌ويچ (ايالت كنتيكت) از دنيا رفت. بيشتر كتاب‌هاي تاكمن به فارسي هم ترجمه شده‌اند و در بازار كتاب كشور ما پيدا مي‌شوند و از اين‌رو نام او براي كتاب‌خوان‌هاي ايراني نام ناشناخته‌اي نيست. در «توپ‌هاي ماه اوت» پشت پرده سياست در مقطع منتهي به جنگ اول جهاني را روايت مي‌كند و با «آيينه‌اي در دوردست» زندگي اروپاييان در قرن چهاردهم - قرن طاعون، قرني كه مردم به قحطي دچار شدند و برخي‌ها از شدت گرسنگي فرزندان‌شان را خوردند - به تصوير مي‌كشد. جز اين دو كتاب، «سلام اول» (1988) درباره انقلاب امريكا، «تاريخ بي‌خردي» (1984) با موضوع حماقت‌هاي مشهور تاريخ و «برج فرازان» (1966) كه روايتي از اروپاي پيش از جنگ اول جهاني است، كتاب‌هاي ديگر ترجمه ‌شده از او هستند.

ارسال دیدگاه شما

ورود به حساب کاربری
ایجاد حساب کاربری
عنوان صفحه‌ها
کارتون
کارتون