بحران اوكراين و جدايي سياست از ورزش
زسكا به سرنوشت فوتبال ايران دچار شد
بهرام سرگوسرايي
ولاديمير پوتين رييسجمهور روسيه در ۲۱ فوريه فرمانهايي مبني بر به رسميت شناختن استقلال جمهوريهاي خلق دونستك و لوگانسك و معاهدههاي دوستي و كمك متقابل با آنها را امضا كرد. پوتين در توضيح تصميم خود مساله عدالت تاريخي و خطر احتمالي استقرار نيروهاي ناتو در نزديكي مرزهاي روسيه و همچنين تمايل به پايان دادن به درگيريهاي هشتساله را توضيح داد.
تصميم سياسي پوتين علاوه بر بازخوردهاي مشابه در سطح جهان در ورزش نيز بلافاصله اثرگذار شد. كاميل بورتنيچوك وزير ورزش لهستان روز سهشنبه گفت كه با توجه به وضعيت كشور اوكراين، تلاش ميكند تا بازي تيم ملي كشورش مقابل روسيه را در زميني بيطرف برگزار كند. تيمهاي ملي روسيه و لهستان در گروه بيپليآف انتخابي جام جهاني روز پنجشنبه چهار فروردين بايد به ميزباني روسيه به مصاف هم بروند.
وزارت ورزش لهستان علاوه بر درخواست تغيير ميزبان پليآف جام جهاني فوتبال از فدراسيون جهاني واليبال خواست ميزباني رقابتهاي قهرماني جهان اين رشته را نيز از روسيه بگيرد. فدراسيون جهاني واليبال اعلام كرد كه سياست از ورزش جدا بوده و روسيه همچنان ميزبان مسابقات واليبال قهرماني مردان جهان در سال ۲۰۲۲ خواهد بود.
تيم فوتبال زسكا مسكوي روسيه هم از تركشهاي تنشهاي سياسي در امان نماند. زسكا يكي از بزرگترين و قديميترين باشگاههاي فوتبال روسيه به حساب ميآيد.
بسياري از سران حزب كمونيست شوروي تا پيش از فروپاشي طرفدار اين تيم بودند. آنها تنها تيم روسي هستند كه موفق به فتح يك جام اروپايي در سال ۲۰۰۵ شدند.
زسكا در آن سال قهرمان ليگ اروپا شد. در حال حاضر بيش از ۵۰ درصد سهام اين باشگاه در اختيار شركت VEB.RF كه يك شركت دولتي در روسيه است قرار دارد. وينشيكنومبانك يك ابرشركت خدمات مالي و بانكداري دولت روسيه است كه دقيقا يك قرن قدمت دارد.
روز سهشنبه وزارت خرانهداري امريكا در بيانيهاي اعلام كرد اين شركت و ۲۵ شركت تابعه آن به دليل فعاليت در بخشهاي دفاعي و موارد مرتبط با خدمات مالي در فدراسيون روسيه در ليست تحريمها قرار گرفتهاند. به اين ترتيب باشگاه فوتبال زسكا مسكو نيز در ليست تحريمهاي ايالات متحده قرار گرفته است.
در كنار اين موارد بسياري از سياستمداران از جمله بوريس جانسون نخستوزير اعلام كرد ميزبان فينال ليگ قهرمانان امسال بايد تغيير كند.
در حال حاضر شهر سنپترزبورگ روسيه به عنوان ميزبان ديدار نهايي يوسيال امسال معرفي شده است. بوريس جانسون، نخستوزير انگليس گفت كه روسيه بايد از حق ميزباني فينال ليگ قهرمانان اروپا در سال ۲۰۲۲ محروم شود.
جانسون روز سهشنبه هنگام رونمايي از تحريمهاي جديد عليه افراد و موسسات مالي روسيه به قانونگذاران بريتانيا گفت كه غيرقابل تصور است كه مسابقات بزرگ بينالمللي فوتبال بزرگ در روسيه برگزار شود. برخي ديگر از كشورها نيز همنوا با جانسون خواستار گرفتن ميزباني ليگ قهرمانان اروپا از روسيه شدند. گفته ميشود برگزاري فينال يوسيال براي شهر ميزبان نزديك به ۶۰ ميليون پوند عايدي دارد.
با اين حال يوفا اصرار دارد با وجود بحران روسيه و اوكراين و به رسميت شناختن دو جمهوري خودمختار توسط پوتين، برنامهاي براي انتقال فينال ليگ قهرمانان از ورزشگاه گازپروم سن پترزبورگ ندارد. در خبرها آمده بود در صورت گرفتن ميزباني از كشور روسيه استاديوم ومبلي شهر لندن به عنوان ميزبان معرفي خواهد شد.
در حالي كه همواره گفته ميشود سياست از ورزش جداست، اما تمام وقايع سياسي به صورت مستقيم و غيرمستقيم بر حوزه ورزش اثر ميگذارد. در حال حاضر فوتبال ايران نيز مشمول تحريمهاي ايالات متحده قرار دارد. باشگاهها و فدراسيون فوتبال ايران مدتهاست از دريافت منابع خود در نزد كنفدراسيون فوتبال آسيا و فيفا محروم مانده و براي نقلوانتقال پول مربيان و بازيكنان خارجي با مشكل مواجه هستند.