كرهشمالي در آستانه انتخابات كرهجنوبي
آزمايش موشكي جديد انجام داد
حسادت پيونگيانگ به توجه جهاني به روسيه و چين
شهاب شهسواري
ارتش كرهجنوبي، صبح شنبه بار ديگر از يك آزمايش موشكي جديد توسط پيونگيانگ خبر داد. سه روز مانده به انتخابات در كرهجنوبي كه ميتواند به شكل قابل توجهي روابط سئول و پيونگيانگ را تحتتاثير قرار دهد، كرهشمالي به آزمايشهاي مكرر موشكي خود ادامه ميدهد. براساس بيانيه ستاد مشترك نيروهاي مسلح كرهجنوبي يك پرتابه ناشناخته، صبح شنبه توسط كرهشمالي به سمت آبهاي شرق شبهجزيره كره پرتاب كرده است. اين نهمين آزمايش موشكي كرهشمالي از آغاز سال جاري ميلادي است؛ در طول اين مدت كرهشمالي تقريبا هر هفته يك آزمايش موشكي انجام داده است. ديگر آزمايشهاي موشكي سال جاري ميلادي كرهشمالي شامل آزمايش يك موشك فراصوت و يك موشك ميانبرد بود كه ميتواند پايگاه نظامي ايالاتمتحده امريكا در جزيره گوام اقيانوس آرام را هدف قرار دهد. براساس اطلاعاتي كه از سوي ارتش كرهجنوبي منتشر شده است، موشك مذكور ۲۷۰ كيلومتر طي مسير كرده است و در طول اين مسير به ارتفاع ۵۶۰ كيلومتري از سطح دريا رسيده است. يكشنبه هفته گذشته نيز كرهشمالي يك موشك ميانبرد را آزمايش كردهبود كه به نوشته رسانههاي اين كشور با هدف قرار دادن ماهوارهاي در مدار زمين و آزمايش يك سامانه تصويربرداري جاسوسي اين كشور انجام شدهبود. كرهجنوبي در پي اين اقدام، جلسه اضطراري شوراي امنيت ملي اين كشور را برگزار كرد و در بيانيهاي از كرهشمالي خواست به ويژه با توجه به بحراني كه در نتيجه تهاجم روسيه به اوكراين رخ داده است و در شرايطي كه كرهجنوبي آماده برگزاري انتخابات رياستجمهوري ميشود، از اقداماتي كه به افزايش تنشها دامن بزند خودداري كند. كيشي نوبو، وزير دفاع ژاپن در واكنش به تازهترين آزمايش موشكي كرهشمالي گفته است: «اين موشك درست همزمان با واكنش جامعه بينالمللي به تجاوز روسيه به اوكراين و در ميانه برگزاري پارالمپيك پكن شليك شده است كه يك اقدام كاملا غيرقابل قبول است.» فرماندهي نيروهاي مسلح امريكا در اقيانوس هند و آرام هم با انتشار بيانيهاي گفته است شليك اين موشك يك تهديد فوري عليه نيروهاي نظامي يا سرزمينهاي ايالات متحده يا متحدانش نيست. اين بيانيه از كرهشمالي خواسته است تا از اقدامات بيثباتساز بيشتر خودداري كند و بر همكاري نزديك با ژاپن، كرهجنوبي و ديگر متحدان منطقهاي درخصوص اين اقدام كرهشمالي تاكيد كرد.
انتخابات تاثيرگذار در همسايه جنوبي
اقدام كرهشمالي درست در آستانه برگزاري انتخابات رياستجمهوري در كرهجنوبي انجام ميشود. روز شنبه بخشي از رايدهندگان كرهجنوبي براي راي زودهنگام جلوي حوزههاي رايگيري صف كشيده بودند. روز چهارشنبه انتخابات در كرهجنوبي برگزار خواهد شد. يكي از مهمترين اختلافات سياسي ميان دو نامزد اصلي انتخابات، نوع برخورد با كرهشمالي و روابط با پيونگيانگ است. لي جائه-ميونگ، نامزد حزب چپ ميانهرو، حزب دموكراتيك خواستار رويكرد آشتيجويانه براي حل مسائل با كرهشمالي است. او روز شنبه از آزمايش موشكي كرهشمالي انتقاد كرد، اما بار ديگر بر تعهد خود بر گفتوگو تاكيد كرد. به گزارش آسوشيتدپرس، در بيانيهاي كه اين نامزد رياستجمهوري در صفحه شخصي خود در شبكه اجتماعي فيسبوك منتشر كرده است، تاكيد ميكند كه «هيچ اقدامي را كه باعث افزايش تنشها شود، نميپذيرم.» يون سئوك يول، نامزد محافظهكار حزب قدرت مردم، موضعي دقيقا متفاوت با رقيب چپگرايش دارد. يون معتقد است كه كرهشمالي ابتدا بايد تسليحات اتمي خود را كنار بگذارد و سپس دو كره براي پيمان صلح و كمكهاي اقتصادي مذاكره كنند. او همچنين پاييز امسال در مصاحبهاي با يك روزنامه كرهاي گفته بود كه در صورت رسيدن به قدرت ممكن است در صورت عدم تغيير رفتار كرهشمالي توافقنامه جامع نظامي سال ۲۰۱۸ را با پيونگيانگ لغو كند. اين توافق يكي از دستاوردهاي عمده دولت مون جائه-اين، رييسجمهور كنوني كرهجنوبي از حزب رقيب است. يون همچنين بر ازسرگيري رزمايشهاي مشترك كرهجنوبي با ايالاتمتحده امريكا هم تاكيد دارد. اين رزمايشها از سال ۲۰۱۸ تا حد زيادي متوقف شده بود. كرهشمالي اين رزمايشها را اعلام جنگ عليه خودش تلقي ميكند. كهانگ وو، كارشناس مسائل شرق آسيا ميگويد: «از سرگيري اين رزمايشها ممكن است كيم جونگ اون را وادار كند تا يكسره ديپلماسي را به كناري بگذارد. مسالهاي كه در دوران رياستجمهوري دو رييسجمهور پيش از مون جائه اين يعني پارك گئون هي و لي جائه ميونگ هم اتفاق افتادهبود.»
پيونگيانگ تندتر ميشود
به نوشته آسوشيتدپرس، تحليلگران معتقدند كه كرهشمالي در ماههاي آينده شدت اقداماتش را بيشتر ميكند و احتمالا آزمايش برخي سلاحهاي مهمتر را مانند موشكهاي بالستيك قارهپيما از سر ميگيرد تا بتواند اندكي توجه ايالات متحده امريكا را كه بهشدت مشغول مسائل مرتبط با تهاجم روسيه به اوكراين و رقابتهاي منطقهاي با چين است، به خود جلب كند.
لئيف-اريك ايزلي، استاد مطالعات بينالملل در دانشگاه اوهاي سئول به آسوشيتدپرس ميگويد: «رژيم كرهشمالي از توجه ايالات متحده به روسيه و تلاش واشنگتن براي ايجاد يك اتحاد جهاني براي رويارويي با حمله روسيه به اوكراين و همچنين به دليل نگاه درونگراي سئول در آستانه انتخابات رياستجمهوري كرهجنوبي، احساس نااميدي ميكند.» اين تحليلگر با اين حال تاكيد ميكند: «تنها انگيزه كرهشمالي از آزمايش موشكي، جلبتوجه بينالمللي نيست، اولويتهاي كنوني كرهشمالي مدرنيزه كردن ارتش و سياستهاي داخلي هستند.»
ماه گذشته در كنفرانس حزب كارگر كرهشمالي، دفتر سياسي اين حزب خواستار ازسرگيري آزمايشهاي هستهاي و موشكهاي قارهپيما شد. كيم جونگ اون، از ابتداي سال ۲۰۱۸ به صورت يكجانبه اين آزمايشها را متوقف كرده بود. اين اقدام پيونگيانگ به آغاز چند دوره مذاكره مستقيم ميان ايالات متحده امريكا و كرهشمالي انجاميد كه ابتدا با ديدار دونالد ترامپ و كيم جونگ اون در سنگاپور و امضاي يك توافقنامه چهاربندي باعث ايجاد خوشبينيهايي در حل بحران چند دههاي شبهجزيره كرهشمالي شد. دور بعدي مذاكرات ميان ترامپ و كيم جونگ اون، در ويتنام با شكست مواجه شد و بهرغم ديدار بعدي دونالد ترامپ با كيم جونگ اون در منطقه بدون سلاح مرز ميان دو كره، مذاكرات مذكور از سال ۲۰۱۹ تاكنون متوقف مانده است. پيونگيانگ خواستار كاهش چشمگير تحريمها به ازاي برچيده شدن برخي تاسيسات اتمي اين كشور است، اما واشنگتن با اين درخواست كرهشمالي موافقت نكرده است. دولت بايدن از زمان روي كار آمدنش چندين بار از مقامهاي كرهشمالي درخواست آغاز دور جديدي از گفتوگوها را كرده است، اما پيونگيانگ حاضر به پذيرش چنين گفتوگوهايي نيست.