از انكار توليد ملي
تا خودروي آب‌سوز!
به نقل از جهان صنعت؛ از زمان وقوع تصادف زنجيره‌اي جاده بهبهان تاكنون، سردار هاديانفر رييس پليس راهور كشور در مصاحبه‌هاي مختلف خود با اشاره به خودروسازان داخلي، شديدترين انتقادات را در مورد آنها مطرح كرده است.در همين راستا در تازه‌ترين صحبت‌هاي رييس پليس راهور كشور كه در ايام تعطيلات نوروز منتشر شد، باز هم اين انتقادات مطرح شد، به‌طوري‌كه هاديانفر تاكيد كرد: امروز يكي بيايد از خودروساز بپرسد كه چرا از چين قطعه وارد مي‌كنند؟ چه كسي بر كيفيت قطعه چيني نظارت دارد؟ ما مادامي كه نگاه‌مان به قطعات چيني است هيچگاه خودروي ملي نداريم. اما فارغ از اين انتقادات مطرح‌شده، رييس پليس راهور كشور ادعاي عجيبي نيز مطرح كرده است. وي در ادامه صحبت‌هاي خود با بيان اينكه اكنون دانشگاه‌هاي ما خودروي ملي توليد كرده اما حمايت نشده‌اند، گفت: همين الان دانشمندان جوان ما سوخت آب را به جاي بنزين توليد كرده‌اند و اكنون شش خودروي پليس در البرز از آب براي تردد استفاده مي‌كنند. حالا هر چه به خودروساز مي‌گوييم از آب استفاده كن، هزار اما و اگر مي‌آورد! گفته‌هاي سردار هاديانفر در مورد خودروي آب‌سوز در حالي مطرح شده كه برخي از ناظران و كارشناسان در خصوص وجود چنين خودرويي شبهات مختلفي را مطرح كرده و سوال اصلي‌شان نيز اين بوده كه اگر چنين فناوري و قابليتي در كشور وجود دارد چرا تاكنون عملياتي نشده و به توليد انبوه نرسيده است يا اينكه اساسا چرا تاكنون خودروسازان بزرگ جهان كه ميلياردها دلار هزينه تحقيق و توسعه فناوري‌هاي نوين در سال مي‌كنند، به سمت توليد چنين خودرويي نرفته‌اند؟
مانور رسانه‌اي
در اين رابطه مهدي محمودي كارشناس صنعت خودرو توضيح مي‌دهد: در ابتدا لازم است خاطرنشان كنم كه به شخصه تاكنون چنين خودرويي را مشاهده نكرده‌ام. از سوي ديگر اگر تاكنون چنين خودرويي توليد شده است، چرا تاكنون صحبتي در مورد آن به صورت گسترده مطرح نشده و انتشار نيافته است؟ شما مي‌دانيد كه در حال حاضر يكي از راه‌هاي جايگزيني سوخت‌هاي فسيلي در صنعت خودرو، توليد ماشين‌هايي با سوخت هيبريدي و در گام دوم ماشين‌هاي برقي است كه روز‌به‌روز هم ميزان توليد آنها افزايش مي‌يابد. بنابراين اگر در كشور ما خودروي آب‌سوز وجود دارد يا توليد شده، چرا تاكنون ساير شركت‌هاي خودروسازي به سراغ اين تكنولوژي نرفته‌اند؟ لذا اگر چنين پروژه‌اي وجود خارجي داشته باشد از لحاظ سيستم Power train (سيستم پيشرانه) و گشتاور قابل توجه نبوده و از همين ابتدا محكوم به شكست است. وي در ادامه مي‌افزايد: در واقع وقتي كه شركت‌هاي بزرگي در دنيا وجود دارند كه تنها در بخش Power train فعاليت مي‌كنند، آيا تاكنون شاهد بوده‌ايم كه يكي از آنها اعلام كند كه خودروي آب‌سوز توليد كرده است؟ بنابراين چنين صحبت‌هايي بيشتر جنبه رسانه‌اي و تبليغاتي داشته و به شخصه معتقدم چنين پروژه‌اي وجود خارجي نخواهد داشت؛ چراكه اگر قرار باشد از آب به عنوان سوخت استفاده كنيد، بايد آن را تجزيه كرده و هيدروژن و اكسيژن را از يكديگر جدا كنيد. حال سوال اين است كه پيشرانه‌اي كه قادر به انجام اين تجزيه و تفكيك است، هزينه تمام‌شده‌اش چه ميزان بوده و گشتاوري هم كه ايجاد مي‌كند به چه مقدار است؟ پس لازم است در وهله اول اگر چنين خودرويي در كشور ما وجود دارد، يك برآورد دقيق از نحوه و هزينه توليد آن منتشر شود و در نهايت نيز مستندات آن را نيز در قالب مقالات علمي در نشريات معتبر به انتشار برسانيم. وقتي تاكنون چنين اتفاقي صورت نگرفته، مي‌توان گفت كه صحبت‌هاي مطرح‌شده در اين خصوص جنبه رسانه‌اي داشته و نوعي فرار به جلو محسوب مي‌شود. در واقع امروز بخش Power train خود يك صنعت در دنياست كه اكنون از سوخت‌هاي فسيلي به سمت خودروهاي هيبريدي و برقي گام برداشته است. بنابراين اگر واقعا در ايران خودروي آب‌سوز توليد شده باشد بايد نتايج مطالعات آن منتشر شده و اعلام شود كه از چه رآكتوري براي تجزيه آب به اكسيژن و هيدروژن استفاده شده تا آن زمان بتوان به صورت دقيق بررسي كرد كه اين طرح خوب است يا بد؟
ادعايي كه قابليت تجاري‌سازي ندارد
از سوي ديگر مهران لهراسبي كارشناس صنعت خودرو نيز در خصوص ادعاي مطرح‌شده در مورد خودروهاي پليس آب‌سوز در استان البرز توضيح مي‌دهد: اكنون چند سال است كه بحث خودروهاي آب‌سوز مطرح مي‌شود؛ خودروهايي كه دستگاهي در داخل آنها تعبيه مي‌شود تا با جدا كردن اكسيژن و هيدروژن از آب، عامل احتراق و نيروي محرك آنها تامين شود. با اين حال شواهد نشان داده كه هزينه چنين طرحي بسيار گران تمام شده و مقرون به صرفه نيست. به همين دليل هم هست كه هيچ كشوري تاكنون در دنيا به دنبال چنين طرحي نرفته است. يعني شايد چنين خودرويي به عنوان پايلوت، نمونه يا طرح اوليه وجود داشته باشد، اما اينكه تجاري‌سازي شده و به توليد انبوه رسيده باشد، تاكنون در جايي ديده نشده است.لهراسبي در ادامه صحبت‌هاي خود مي‌افزايد: شما اكنون مي‌توانيد خودروي اتمي هم توليد كنيد. يعني يك رآكتور كوچك درون خودرو قرار دهيد و پلوتونيوم را تبديل به انرژي و عامل پيشران آن كنيد؛ ولي اين طرح‌ها هنوز مقرون به صرفه نبوده و با استقبال هم روبرو نشده است. علاوه بر اين فارغ از بحث مقرون به صرفه بودن چنين طرح‌هايي، مساله مهم تكنولوژي آنها نيز مطرح است. لذا نمي‌توان تنها به نمونه‌هاي آزمايشگاهي اكتفا كرد. همچنين لازم به ذكر است كه تبديل خودروهايي كه با سوخت فسيلي كار مي‌كنند به خودروهايي با سوخت پاك در كشورهاي نفت‌خيز صرفه اقتصادي نداشته و داراي مزيت رقابتي نيز نيست. بنابراين همان‌طوركه اشاره كردم صحبت‌هاي مطرح‌شده در خصوص خودروهاي آب‌سوز در ايران تنها در سطح نمونه آزمايشگاهي است كه قادر به توليد انبوه نيست. در واقع در اينجا مرز بين خلاقيت و تجاري‌سازي از اهميت زيادي برخوردار است. يعني شما بايد در ابتدا خلاقيت را به نوآوري و پس از آن نوآوري را به كارآفريني و در مرحله آخر به تجاري‌سازي تبديل كنيد. چنين فاصله‌اي از نظر امكانات، تامين منابع، رقابت و فناوري حائز اهميت است و اگر يك درصد امكان داشت كه با توجه به شرايط موجود خودروي آب‌سوز به توليد انبوه برسد، مطمئن باشيد تاكنون اين كار توسط خودروسازان بزرگ دنيا دنبال شده و به نتيجه مي‌رسيد.