گزارش مركز آمار نشان داد
تبعيض آشكار در بازار
اشتغال و نرخ بيكاري زنان ايراني
گروه اجتماعي|گزارش مركز آمار از نرخ بيكاري و مشاركت زنان در بازار اشتغال رسمي در فاصله سال‌هاي 1395 تا پاييز 1400 نشان مي‌دهد كه با وجود كاهش تعداد زنان بيكار و افزايش شاغلان زن طي اين بازه زماني، همچنان فاصله معناداري بين سهم اشتغال زنان و مردان ايراني وجود دارد . بر اساس گزارش مركز آمار ايران، در سال 1395، نرخ بيكاري جمعيت بالاي 15 سال در كشور 12.4 درصد بوده كه نرخ بيكاري زنان در اين سال 20.7 درصد برآورد شده است. در پاييز 1400، نرخ بيكاري جمعيت بالاي 15 سال كشور به 8.9 درصد كاهش يافته و متعاقب اين كاهش، نرخ بيكاري زنان بالاي 15 سال در كشور هم به 15.7 درصد رسيده است. نكته مهم در گزارش مركز آمار اين است كه در فاصله سال‌هاي 1395 تا پاييز 1400، نرخ بيكاري زنان بالاي 15 سال حدود دوبرابر مردان بيكار بوده چنانكه سال 1395، نرخ بيكاري مردان بالاي 15 سال كشور 10.5 درصد و نرخ بيكاري زنان بالاي 15 سال، 20.7 درصد بوده. پاييز 1400 هم نرخ بيكاري مردان بالاي 15 سال به 7.6 درصد كاهش يافته در حالي كه نرخ بيكاري زنان بالاي 15 سال، 15.7 درصد بوده است. حتي در بررسي تعداد فارغ‌التحصيلان بيكار هم مي‌توان اختلاف دوبرابري يا بيشتر نرخ بيكاري زنان نسبت به مردان را شاهد بود. طبق گزارش مركز آمار ايران، سال 1396 نرخ بيكاري مجموع فارغ‌التحصيلان كشور 19.4درصد بوده كه نرخ بيكاري مردان 13.5درصد و نرخ بيكاري زنان 30.4 درصد بوده است. در سال 1399، نرخ بيكاري كل فارغ‌التحصيلان كشور به 14.2درصد كاهش يافته كه نرخ بيكاري مردان 10.4درصد و نرخ بيكاري زنان 22.8درصد بوده است. اين عدم توازن در بيكاري فارغ‌التحصيلان زن و مرد حتي در مقاطع تحصيلي هم تغيير نكرده چنانكه در سال 1399، نرخ بيكاري فارغ‌التحصيلان مرد در رشته كارداني 10.7درصد و براي زنان 23.2درصد، در مقطع كارشناسي، نرخ بيكاري فارغ‌التحصيلان مرد 11.7درصد و براي زنان 24.5درصد، نرخ بيكاري فارغ‌التحصيلان مرد در مقطع كارشناسي ارشد، 7.9درصد و براي زنان 19.7درصد و بالاخره در مقطع دكترا يا بالاتر، با تفاوت بسيار معنادار، نرخ بيكاري فارغ‌التحصيلان مرد 1.7درصد و براي زنان 12.6درصد بوده است. مصداق ديگري از عدم توازن جنسيتي در بازار اشتغال رسمي و دولتي در اين گزارش مربوط به سهم اشتغال زنان در بدنه دولت و پست‌هاي مديريتي است كه فاصله حدود 85 الي 90درصدي با سهم مردان صاحب پست و موقعيت در مناصب مديريتي دارد. در حالي كه كل شاغلان در سال 1394 طبق گزارش مركز آمار ايران 21 ميليون و 972 هزار و 84 نفر بوده‌اند، در اين سال سهم زنان از بازار اشتغال دولتي 15.8درصد بوده است. سال 1399، تعداد كل شاغلان كشور به 23 ميليون و 263 هزار و 47 نفر افزايش يافته كه در اين سال هم سهم زنان از بازار اشتغال دولتي 15.7درصد بوده است.