وزير نفت: 16 ميليارد دلار قرارداد بستيم اما جزييات را نميگوييم
جواد اوجي وزير نفت ايران گفته است از زمان آغاز به كار دولت ابراهيم رييسي تاكنون بيشتر از ۱۶ ميليارددلار قرارداد جديد نفتي به امضا رسيده اما دولت و وزارت نفت تصميم به اعلام جزييات اين قراردادها و اسامي شركتهاي طرف قرارداد ندارد.
وزير نفت گفت: شايد آنها ناراضي هستند كه هشت سال كشور را معطل امثال شركت فرانسوي توتال كردند، اما اكنون ميبينند شركتهاي بزرگ ديگري آمدهاند و در مجموع چند برابر وعده بيعمل توتال، حاضر به سرمايهگذاري شدهاند و قرارداد هم امضا كردهاند.
به گفته وي در دولت سيزدهم بيش از ۵۵ قرارداد و تفاهمنامه امضا شده، كه هم در بحث توسعه ميدانهاي نفتي و گازي مشترك، هم بحث جمعآوري گازهاي مشعل بوده است.
او افزوده است كه اين قراردادها چند برابر قرارداد ايران با شركت فرانسوي توتال براي توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبي است كه به نتيجه نرسيد.
به گزارش روابط عمومي وزارت نفت، وي گفت: ۲۸ مورد از اين قراردادها مربوط به جمعآوري گازهاي همراه نفت و مشعل بوده كه قرار است تا پايان اين دولت تعيين تكليف شود. در بحث احداث خطوط انتقال فرآوردههاي نفتي نيز قراردادهايي امضا شد تا تردد تانكرها در جادهها كم و انتقال فرآورده از جنوب كشور تا شمال كشور با خط لوله انتقال انجام شود.
اوجي گفت: در بحث احداث مخازن ذخيرهسازي گاز طبيعي، تكميل زنجيره پتروشيمي و احداث پتروپالايشگاهي نيز قراردادهايي امضا شد و نخستين واحد پتروپالايشگاهي توسط خود وزارت نفت به ظرفيت ۳۰۰ هزار بشكه در استان هرمزگان در بهار امسال كلنگزني خواهد شد.
وزير نفت گفت: عمده تامين مالي قراردادهاي توسعه ميدانها از محل عايدات همان ميدان خواهد بود و هلدينگهاي بزرگ، ميدانهاي نفتي و گازي را توسعه ميدهند و سرمايهگذاري كه انجام دادند، از محل توليد نفت، ميعانات گازي و گاز مستهلك خواهد شد. بخش ديگري از تامين مالي نيز توسط كنسرسيومهاي بانكي به صورت فاينانس و تسهيلات است و بخشي نيز از منابع داخلي پروژهها تامين خواهد شد.
وي گفت: بخشي از قراردادهايي كه تاكنون در دولت سيزدهم امضا شده مربوط به توسعه ميدانها مشترك است. براي توسعه فاز ۲ ميدان مشترك آزادگان، شركتهاي مختلفي آمدهاند و تكميل و توسعه اين ميدان در حال بررسي است تا زمينه همكاري با شركتها و هلدينگهاي بزرگ فراهم شود كه تكميل و توسعه اين ميدانها توسط شركتهاي بزرگ داخلي انجام خواهد شد.
دولت آقاي رييسي با اين انتقاد مواجه است كه جزيياتي از اين قراردادها منتشر نكرده و مشخص نيست قراردادهاي نفتي ايران در اين دوره حتي با چه شركتي و در چه فرآيند قانوني امضا و واگذار شده است. اما وزير نفت ميگويد: بيشك از اين پس هم در همه قراردادهاي نفتي، همين رويه ما خواهد بود و به هيچ عنوان انتظار انتشار جزييات قراردادها و اسامي شركتها را نداشته باشيد. منتقدان ميتوانند روند پيشرفت پروژهها را نقد كنند، صرف انتشار اسامي شركتها جز اينكه راه را براي تحريم باز ميكند، چه فايدهاي دارد.
امريكا صنايع نفت و گاز ايران را تحريم كرده و دولت ايران ميگويد براي مبارزه با فشار تحريمهاي ايالات متحده و با هدف حفاظت از شركتهاي طرف قرارداد، جزييات قراردادهاي نفتي را منتشر نميكند. اما منتقدان ميگويند اين روش در تضاد با رويكردهاي ضدفساد است و محرمانه ماندن همه جزييات اين قراردادها از ديد افكار عمومي ميتواند باعث بروز فساد مالي شود.
پيش از اين و در روزهاي اول سال 1401، ايران اعلام كرده بود كه ظرفيت توليد نفت اين كشور به پيش از تحريمهاي نفتي امريكا رسيده. به گفته وزير نفت ظرفيت كنوني توليد نفت اين كشور بيش از «سه ميليون و ۸۰۰ هزار بشكه در روز» شده است. در عين حال ادعا شده كه درآمدهاي حاصل از فروش نفت خام، ميعانات گازي، صادرات گاز و فرآوردههاي نفتي و محصولات پتروشيمي در مقايسه با سال ۱۳۹۹ حدود ٢/٥ برابر شده است. اين در حالي است كه رويترز نيز سال گذشته گزارش كرده بود بر اساس برآورد سه شركت رديابي نفتكشها، صادرات نفت ايران به چين در ماه ژانويه از ۷۰۰ هزار بشكه در روز فراتر رفته است. بيشترين ميزان خريد چين در سال ۲۰۱۷- يك سال قبل از تحريمهاي نفتي دولت دونالد ترامپ عليه صنايع نفت و گاز ايران، اين رقم حدود ۶۲۳ هزار بشكه در روز بود. البته اين شائبه نيز وجود دارد كه ايران طي سالهاي اخير و با توجه به محدوديتهاي تحريمي اقدام به «ارزان فروشي» نفت كرده است. گفته ميشود پالايشگاههاي چيني خريد نفت «ارزان» را در مقابل خطر جريمه احتمالي به دليل نقض تحريمها پذيرفتهاند. اما اتاق مشترك بازرگاني ايران و چين البته «ارزانفروشي» نفت ايران به چين را رد كرده است.