طرح صيانت معلق در مجلس

گروه سياسي

موضوع بررسي طرح صيانت از فضاي مجازي كشور در كميسيون مشترك كه طي ماه‌هاي گذشته با مخالفت‌هاي بسيار افكار عمومي مواجه شده بود، روز گذشته در جلسه غيرعلني مجلس به راي گذاشته شد و 120 نماينده مجلس با بازگشت اين طرح به صحن علني موافقت كردند. اگر اين راي نمايندگان مبنا قرار بگيرد، بررسي و تصويب اين طرح در جلسه علني مجلس انجام خواهد شد و مردم اين امكان را خواهند داشت تا از نقطه‌ نظرات موافقان و مخالف طرح مطلع شوند. 
علاوه بر مخالفت افكار عمومي با اصل اين طرح، يكي ديگر از مخالفت‌ها اين بود كه برخي نمايندگان حامي اين طرح با استناد به اصل 185، بررسي اين طرح را به كميسيون مشترك واگذار كردند و بر اين اساس راي اعضاي كميسيون مبناي تصويب طرح قرار گرفت و نه راي همه نمايندگان مجلس. هر چند روز گذشته، رشيدي كوچي از نمايندگان مخالف اين طرح اعلام كرد كه بررسي و تصويب طرح به صحن علني مجلس واگذار شده اما برخي نمايندگان از جمله بيژن نوباوه اعلام كردند كه راي ديروز مجلس در حمايت از بازگشت طرح به صحن علني، صرفا يك راي استمزاجي بوده است و نمي‌تواند مبنا قرار بگيرد. نوباوه گفت: «راي‌گيري در جلسه غيرعلني براي بازگشت طرح حمايت از كاربران در فضاي مجازي به صحن تنها يك راي‌گيري استمزاجي براي نظرخواهي بوده و به معناي بازگشت اين طرح به صحن نيست. علاوه بر اين يك عضو هيات رييسه مجلس نيز با تاكيد بر اينكه طرح صيانت ديگر در كميسيون مشترك سابق بررسي نمي‌شود، گفت: احتمالا كميسيون مشترك جديدي براي بررسي طرح صيانت تشكيل شده تا همچون ساير طرح‌ها و لوايح مصوبات آن در صحن علني مورد بررسي قرار گيرد و حتما هم محتواي اين طرح تغيير مي‌كند. عليرضا سليمي در گفت‌وگو با ايسنا در توضيح جلسه غيرعلني ديروز صبح مجلس براي بررسي طرح نظام تنظيم مقررات خدمات فضاي مجازي موسوم به طرح صيانت، گفت: هدف از تشكيل جلسه غيرعلني بيان استدلال طرفين در يك فضاي منطقي بود تا تصميمي حقوقي فارغ از همه فشارها گرفته شود. وي توضيح داد: رييس كميسيون مشترك در ۱۰ دقيقه به بيان توضيحاتي پرداخت، سپس ۳ نفر موافق و ۳ نفر مخالف صحبت كردند. يعني كساني كه مي‌خواستند اين طرح در كميسيون مشترك به صورت اصل ۸۵ بررسي شود و همچنين متقاضيان برگشت طرح به صحن علني، هر كدام در مدت ۵ دقيقه صحبت‌هاي‌شان را بيان كردند. علاوه بر آن به چند نفر از نمايندگان ديگر نيز فرصت بيان نظرات‌شان داده شد.  درنهايت راي استمزاجي گرفته شد كه براساس راي استمزاجي اكثريت نمايندگان راي دادند كه اين طرح در كميسيون مشترك طبق اصل ۸۵ بررسي نشده و به صحن علني برگردد. اين عضو هيات رييسه مجلس در توضيح چگونگي ادامه بررسي طرح صيانت در مجلس گفت: با توجه به راي استمزاجي گرفته شده دو نظر از لحاظ حقوقي مطرح است؛ يك نظر مي‌گويد كار تمام شده و همين راي استمزاجي راي جلسه علني تلقي مي‌شود، نظر ديگر آن است كه براساس مواد ۱۶۵ و ۱۶۷ آيين‌نامه بايد دوباره موضوع بررسي نشدن طرح در كميسيون مشترك طبق اصل ۸۵ و ارجاع آن به صحن علني، مجددا در يك جلسه علني راي‌گيري شود.  اين دو نظر حقوقي به كنكاش حقوقي نياز دارد و هر نتيجه‌اي حاصل شود قطعا نمايندگان در برابر آن تمكين خواهند كرد. 
سليمي ادامه داد: بعد از تصميم‌گيري، يك طرحي تهيه مي‌شود و كميسيون مشترك جديد تشكيل خواهد شد كه مصوبات آن به عنوان گزارش كميسيون به صحن علني آمده و نمايندگان ماده به ماده آن را در صحن علني مورد بررسي قرار خواهند داد. قاعده اين است كه ما يك كميسيون مشترك جديد تشكيل دهيم. حتما هم محتوا تغيير مي‌كند اما ميزان تغيير آن هنوز مشخص نيست ولي به هر حال بررسي اين طرح به صورت اصل ۸۵ منتفي شده است. رضا تقي‌پور، وزير ارتباطات در دولت احمدي‌نژاد كه رياست كميسيون مشترك بررسي طرح صيانت را برعهده دارد درخصوص راي‌گيري ديروز مجلس گفت: «راي‌گيري استمزاجي امروز براي كسب نظر نمايندگان براي بقاي طرح در كميسيون مشترك بود كه تعداد آراي مخالفان ابقا، ۱۲۰ راي از ۲۴۱ راي حاضر بود و مخالفان ابقاي طرح در كميسيون مشترك، به ۵۰درصد نرسيدند. اخباري كه توسط همكاران منوط به انحلال كميسيون مشترك طرح صيانت مطرح شده، نادرست است و هنوز درخواستي براي بازگشت طرح به صحن علني مطرح نشده است. تقي‌پور با تاكيد بر اينكه درخواست برگشت طرح به صحن اصلا موضوع راي‌گيري امروز اين جلسه نبود، خاطرنشان كرد: موضوع راي‌گيري استمزاجي براي كسب نظر نمايندگان براي ابقاي طرح در كميسيون مشترك بود. وي گفت: در صورتي كه نمايندگان خواستار بازگشت طرح به صحن باشند، بايد اين موضوع توسط هيات رييسه اعلام وصول شود و بعد براي آن تصميم‌گيري و راي‌گيري شود.

مخالفت افكار عمومي با طرح صيانت اصراربرخي حاميان اين طرح در بيرون كشيدن آن از بررسي در صحن علني، نگراني‌هايي را در مورد قصد نمايندگان براي اعمال محدوديت و فيلترينگ در فضاي مجازي برانگيخته است. از سوي ديگر سخنان جمعه گذشته آيت‌الله علم‌الهدي، از موافقان پرقدرت طرح صيانت، اين تصور را ايجاد كرده كه حاميان اين طرح در مجلس به رويه خود ادامه خواهند داد. علم‌الهدي در خطبه‌هاي نمازجمعه مشهد گفته بود: «ما امروز متاسفانه به تعداد تمام گوشي‌هاي هوشمند رسانه آزاد داريم در اين مملكت كه توليد محتوا و پيام مي‌كنند و هيچ‌كس هم جلودار آنها نيست ...مسوولان در مجلس و دولت چقدر مي‌خواهيد اين ور و آن ور كنيد تا فضاي مجازي را كنترل كنيد؟ ... مجلس هم كه هر روز يك افسانه‌ ساز مي‌كند، يك روز مي‌گويند «صيانت» يك روز مي‌گويند صيانت قبول نيست، «تنظيم‌گرايي». آخر شما چقدر معطل هستيد؟ مي‌خواهيد تا كي صبر كنيد و دشمن تا كجا برسد؟ مجلس و دولت بايد بيايند و با همه قدرت مسوولان بايستند در اين مساله ... دشمن آمده تا حلق ما. هي شما امروز و فردا مي‌كنيد، چرا انقدر معطل هستيد؟» رشيدي كوچي نماينده مخالف طرح صيانت در گفت‌وگويي با خبرآنلاين از ملاقات تقي‌پور رييس كميسيون صيانت، با آيت‌الله علم‌الهدي خبر داده است. رشيدي كوچي همچنين گفته است: «هر طرحي قطعا يك‌سري موافق و مخالف خارج از مجلس دارد. طرح صيانت هم طبق همين اصل كلي، خارج از صحن و مجلس موافقاني دارد. افرادي هستند كه به دنبال تصويب طرح صيانت در مجلس هستند. اينكه بگوييم به‌ طور خاص در دولت يا نهادهاي خاص هستند، درست نيست. اين موافقان در دولت نيز حضور دارند. اما آيا نگاه آنها نگاه كلي دولت است؟ من اين موضوع را تاييد نمي‌كنم، چراكه ديدگاه دولت را سخنگو و رييس دولت بيان مي‌كنند ولي ممكن است عده‌اي باشند كه از لحاظ كاري و استخدامي ارتباط با دولت داشته باشند و موافق طرح نيز باشند.» در هر صورت طرح صيانت با راي امروز نمايندگان مجلس يك قدم از كميسيون مشترك دور شده و يك قدم به صحن علني مجلس نزديك‌تر شد. اما نكته مهم در اين ميان اين است كه در راي‌گيري امروز تنها 120 نماينده به خروج طرح صيانت از كميسيون مشترك راي مثبت دادند و به قول نوباوه 109 نماينده در راي‌گيري ديروز راي مخالف داده‌اند. 
اين درحالي است كه 185 نماينده نامه درخواست از هيات رييسه براي بازگشت طرح از كميسيون صيانت را امضا كرده بودند. با اين حساب 65 نماينده در راي‌گيري ديروز پاي امضا خود نايستادند. بنابراين مي‌توان گفت كه مجلس هنوز نتوانسته درخصوص بازگشت طرح صيانت به صحن علني به موضوع قاطعي برسد.