قيمت‌هاي نجومي در بازار خودرو

ندا جعفري

هنوز چند روزي از سال جديد نگذشته كه بازار خودرو ملتهب شده و قيمت‌ها نجومي شده است. فعالان بازار خودرو دليل اصلي رشد قيمت‌ها را روند افزايشي قيمت دلار مي‌دانند البته علاوه بر اين بايد به عملكرد شركت‌هاي خودروساز در كاهش عرضه نيز اشاره كرد، چراكه به‌رغم تعريف ده‌ها پروژه و دستورالعمل راهبردي براي رشد و عرضه بيشتر خودرو، در نهايت خودروسازان آمارهاي نااميد‌كننده‌اي از توليد خودرو در سال 1400 منتشر كردند و همين موضوع نيز باعث افزايش قيمت خودرو در بازار شده است.بررسي آمارهاي توليد محصولات سواري گوياي اين نكته است كه ايران‌خودرو در سال 1400 با توليد حدود 451‌هزار و 100 دستگاه، عنوان پرتيراژترين خودروساز كشور را به خود اختصاص داد و سايپايي‌ها در سال 1400 در مجموع توليد نزديك به 281‌هزار و 250 دستگاه خودروي سواري را تجربه كردند، اين در شرايطي است كه در سال پيش از آن آنها توانسته بودند حدود 289‌هزار و 500 دستگاه انواع خودروي سواري توليد كنند.

شرايط براي توليد بيشتر فراهم نبود
اميرحسن كاكايي، عضو هيات علمي گروه مهندسي خودرو دانشگاه علم‌ و صنعت در خصوص افزايش 15 درصدي قيمت خودرو در فروردين ماه به «اعتماد» گفت: اوضاع اقتصادي در شرايط فعلي نااميد‌كننده است و اخبار مثبتي از مذاكرات وين شنيده نمي‌شود، بورس هم در حال افت است و ديگر مانند سال‌هاي گذشته قابل اعتماد نيست، ضمن آنكه توليد خودرو رشدي نداشته و خودروسازان هم مي‌گويند با چالش‌هاي زيادي روبه‌رو هستند.اين كارشناس بازار خودرو در ادامه گفت: همچنين اخبار خوبي از شانگهاي و شهرهاي مهم چين كه تامين‌كننده قطعات خودرو هستند به گوش نمي‌رسد و مجموعه اين عوامل در فضاي اقتصادي كشور در بخش توليد اثر گذار بوده و باعث شده تا ميزان عرضه محدود شده و در مقابل استقبال از خودرو افزايش پيدا كند.اين عضو هيات علمي گروه مهندسي خودرو دانشگاه علم‌ و صنعت تصريح كرد: در صورتي كه وضعيت موجود به همين منوال پيش رود سرعت افزايش قيمت‌ها بيشتر خواهد شد.كاكايي در مورد توليد خودرو در سال 1400 خاطرنشان كرد: سال گذشته به‌رغم وعده‌هاي دولت شرايط لازم براي توليد يك ميليون و350 هزار خودرو فراهم نشد، البته يكسري از موضوعات جهاني بود مانند كمبود چيپست‌هاي الكترونيكي كه توليد آن در همه كشورها محدود و قيمت آن چندين برابر شده و صنعت خودروسازي را با چالش جدي روبه‌رو كرده است.
اين كارشناس بازار خودرو در ادامه گفت: در كنار اين موضوع با چالش‌هاي لجستيك در سطح بين‌المللي نيز روبه‌رو شديم و همين امر باعث شد تا دايما تعداد خودروهاي سطح پاركينگ‌ها افزايش پيدا كند. همچنين كمبود برق و گاز يكي از معضلات سال گذشته در كشور بود كه واحدهاي صنعتي را درگير كرد.
باز هم توليد خودرو از پيش‌بيني‌ها عقب ماند
اين كارشناس صنعت خودرو در ادامه خاطرنشان كرد: مي‌توان به جرات گفت سال قبل به دليل قطعي‌هاي برق حدود يك ماه برخي توليدكنندگان فولاد كه انرژي‌بر هم بودند، تعطيل شدند و در مجموع ادعاهاي وزير صمت در مورد افزايش ميزان توليدات به يك ميليون و 350 هزار دستگاه خودرو فراهم نشد و ميزان توليدات حدود 500 هزار دستگاه كمتر از ميزاني است كه ادعا شده بود.كاكايي با بيان اينكه اين وضعيت براي امسال نيز ادامه دارد، افزود: با توجه به كمبود انرژي (برق و گاز) در سال جاري و افزايش اين مشكلات به دليل گرماي زودهنگام هوا و افزايش مصرف آن و نيز معضل نبود چيپست كه در سال جاري نيز ادامه دارد، بعيد است باز هم به آمارهاي پيش‌بيني شده برسيم.
او ادامه داد: بر اساس گفته‌هاي مديرعاملBMW كمبود مشكل چيپست تا پايان سال 2022 ادامه خواهد داشت و مديرعامل فولكس واگن هم ادعا كرده كه اين مشكل تا سال 2024 ادامه داشته باشد لذا اين چالش همچنان ادامه دارد و بعيد است خودروسازان به آمار‌هايي كه براي سال 1401 ادعا مي‌شود دست يابند.
ارايه برنامه بدون داشتن بودجه و راهكار امكان‌پذير نيست
او با تاكيد بر اينكه برنامه‌اي براي رسيدن به ارقام توليدي كه اعلام مي‌شود وجود ندارد، تصريح كرد: مسوولان مي‌انديشند كه با دستور دادن مشكلات برطرف مي‌شود، اين در حالي است كه يكسري از مشكلات بايد به صورت ريشه‌اي حل شوند مانند كمبود 15 هزار مگاواتي برق كه نيازمند سرمايه‌گذاري جهاني است و با اين دستورات به صنعت خودرو در حالي كه زمينه توليد فراهم نيست مسلما نمي‌توان كاري از پيش برد. ارايه برنامه بدون داشتن بودجه، راهكار مناسب و هماهنگي ملي امكان‌پذير نيست.اين كارشناس صنعت خودرو با اشاره به وعده‌هاي افزايش توليد خودرو در سال جديد خاطرنشان كرد: مسوولان سعي مي‌كنند تا آرزوهاي خود را براي مردم بيان كنند تا به مردم اميد و آرامش بدهند اما متاسفانه واقعيت‌هاي اقتصادي و صنعتي بسيار خشن‌تر از آرزوهاست و ما را با شلاق از رويا بيدار مي‌كند.او در واكنش به سخنان وزير صمت گفت: اگر قرار است توليد خودرو 1.5 برابر شود به اين معني است كه توليد فولاد بايد 1.5 برابر شود و مصرف برق در اين بخش نيز بايد رشد كند. كاكايي ادامه داد: اگر وزارت صمت توان حل اين مشكلات را ندارد پس نمي‌تواند چنين برنامه‌هايي را نيز ارايه دهد، متاسفانه مسوولان در اين شرايط تنها به وعده دادن بسنده كرده‌اند، اين در حالي است كه بازار كار خود را مي‌كند و اين آمارها و واقعيت‌ها پايان هر سال مشخص مي‌شود. اين كارشناس بازار خودرو با بيان اينكه متاسفانه هنوز هيچ مشكلي حل نشده است، گفت: زماني كه وعده‌اي داده مي‌شود توقع مردم هم بالا مي‌رود و زماني كه اين وعده‌ها اجرايي نمي‌شود بازار به هم مي‌ريزد مانند اخباري كه شب عيد در مورد واردات خودرو مطرح شد و پس از آن شاهد آن بوديم كه نه تنها مذاكرات وين به سرانجام نرسيد، بلكه واردات آن هم منحل شد و اين موضوعات واقعيت است و بايد گفت حداقل تا 3 ماه آينده و با اخباري كه از مذاكرات مي‌رسد و با كمبود برق و گاز در كشور بعيد است تا مسوولان به قول‌هايي كه داده‌اند، بتوانند جامه عمل بپوشانند و قيمت‌ها افتي داشته باشد.