اول رياست جشن «شب بازيگر» و بعد برگزاري مجمع عمومي خانه تئاتر
چرا انتخابات برگزار مي‌كنيد؟
بابك احمدي
دوباره خبري از «خانه تئاتر» رسيد و فقط نام يك نفر مطرح شد. جشن شب بازيگر به زودي برگزار مي‌شود و دبيري را هم شهره سلطاني برعهده دارد، اما نكته جالب اينجاست كه بلافاصله بعد از اعلام نام خانم سلطاني، خبر رسيد كه «انجمن بازيگران» خانه تئاتر «به اتفاق آرا» ايرج راد را به عنوان «رييس» اين مراسم برگزيده است. رياستي كه سايه‌اش روي سر كل اعضا و انجمن‌ها سنگيني مي‌كند تا جايي كه مي‌توان پرسيد «اصلا چرا زحمت برگزاري انتخابات را به خودتان مي‌دهيد؟» واقعا چرا اين بازي صوري بايد هرازچندي اتفاق بيفتد؟ مثلا همين مجمع عمومي خانه كه مدتي است به دليل شيوع ويروس كرونا به تعويق افتاده و اخيرا متوجه شديم قرار است 24 ارديبهشت در ورزشگاه شيرودي برپا شود. انصافا نوبر است در ميان اين همه مكان فرهنگي-هنري، برگزاري انتخاب اعضاي هيات‌مديره تشكيلات تئاتري در باشگاه واليبال و كشتي و غيره. گرچه، شايد حكمتي در كار است و حسن انتخاب!
جشن بازيگر حداقل از دوره سيزدهم با مسائل عديده و اعتراض نسبت به شيوه انتخاب هنرمندان مواجه بوده، حتي كار تا آنجا پيش رفت كه هيات‌مديره قول داد در شيوه‌نامه داوري و برگزاري بازنگري كند. براي نمونه مراسم «شب بازيگر» سيزدهم شامگاه 11 ارديبهشت‌ماه 1395 در سالن اصلي تئاترشهر برگزار شد و طي آن برگزيدگان بازيگري تئاتر در سال 94 پس از داوري معرفي شدند. قضاوت و اعلام نظري كه بي‌حاشيه نبود، چراكه در مقطع ياد شده، داوران برخلاف سال‌هاي گذشته براي اعلام سه بازيگر برگزيده به اتفاق‌نظر نرسيدند و همين امر موجب شد در هر بخش چهار برگزيده معرفي كنند. بعد نوبت به بخش «استعدادهاي جوان» رسيد كه نامزدهايش از قبل اعلام نشده بود و اسامي 46 كانديداي بخش ياد شده تنها دقايقي پس از شروع رسمي مراسم مشخص شدند. به همين دليل فقط چند نفر توانستند به مراسم بيايند كه به گفته آنها تعداد بسياري از كانديداها اصلا از نامزد شدن‌شان مطلع نبودند.
تازه در دوره شانزدهم بود كه اعتراض‌ها بالا گرفت؛ مراسم ارديبهشت سال ۹۸ به دبيري بهزاد فراهاني (يكي ديگر از اعضاي ثابت هيات‌مديره خانه تئاتر) در سالن اصلي تئاتر شهر برگزار شد. نحوه داوري و انتخاب برترين بازيگرها در آن مقطع نيز اعتراض شديد هنرمندان را به دنبال داشت تا آنجا كه كار به چيزي شبيه استعفا و گفت‌وگو با رسانه‌ها كشيد. همين هيات داوري اوليه پيش از شروع مراسم در بيانيه‌اي به پروسه نهايي انتقاد و بر اصلاح و بازبيني آيين‌نامه شب بازيگر تاكيد كردند. امري كه روشن نيست براي دوره پيش‌رو مدنظر قرار گرفته يا نه؟
اما هر چه هست، انجمن بازيگران خانه تئاتر يا در حقيقت همان انجمني كه عملا سال‌هاست رياست هيات‌مديره اين تشكيلات تئاتري را در دست دارد، حالا چند روز قبل از برگزاري مجمع عمومي و انتخابات، اعلام كرده رياست هفدهمين جشن «شب بازيگر» را چه كسي برعهده خواهد داشت. برنامه‌ريزي اينجا واقعا دقيق است. گام بلندي به سوي تكرار اسامي ثابت در هيات‌مديره. اتفاقي كه اگر در فضاي رقابت‌هاي سياسي رخ مي‌داد، سروصداهاي متعدد بلند مي‌شد كه شائبه تبليغات انتخاباتي دارد. به هر روي بايد ديد آيا اعضاي هيات‌مديره انجمن فرصت دو سال تعطيلي تئاتر را غنيمت شمرده و شيوه داوري متفاوتي طراحي كرده‌اند؟ در نگاه اول كه بعيد به نظر مي‌رسد خانه تئاتر با طراحي سيستم نسبت آنچنان روشني برقرار كرده باشد، چراكه در اين صورت، خيلي سال پيش امكان سيستماتيك كردن فرآيندهاي اداري و انتخاباتي و داوري و غيره وجود داشت ولي با مقاومت و شورش يك جمع مشخص مواجه شد. رييس جشن «شب بازيگر» براي انتخابات هيات‌مديره مركزي خانه تئاتر كه ۱۷ ارديبهشت برگزار مي‌شود، نامزد شده است. به ظاهر 30 نفر از انجمن‌‌هاي گوناگون كانديداي حضور در انتخابات هيات‌مديره هستند ولي جالب است كه مي‌بينيم 12 نفر يعني بيش از يك‌سوم نامزدها را اعضاي «انجمن بازيگران» تشكيل مي‌دهند. در اين ميان دو گزينه ديگر، يكي آمده از «انجمن روابط عمومي» و ديگري نماينده‌اي از «انجمن كارگردانان» -كه در نام نمي‌برم- در تمامي ادوار گذشته همواره به عنوان حامي جدي رييس جشن شب بازيگر شناخته شده‌‌اند. به اين ترتيب من تعداد نامزدهاي انجمن بازيگران را به 14 نفر افزايش مي‌دهم. تكليف از همين حالا روشن است. مراسم «شب بازيگر» با رياست ايرج راد و دبيري شهره سلطاني روز شنبه ۲۴ ارديبهشت برگزار مي‌شود ولي هنوز محل برپايي به‌طور رسمي اعلام نشده است.