مك فارلين و ديپلماسي پنهان

آيت‌الله هاشمي: امام فرمودند‌: «بزرگترین پیروزی سیاسی تاریخ اخیر ماست»

رابرت مك فارلين، مشاور امنيت ملي رونالد ريگان در ۸۴ سالگي درگذشت.دويچه‌وله در گزارشي در اين باره نوشت: «مك فارلين عامل اصلي فروش مخفيانه اسلحه به تهران در خلال جنگ ايران و عراق بود كه با هدف آزادي گروگان‌هاي امريكايي حزب‌الله در لبنان انجام شد. خانواده مك فارلين اعلام كردند كه رابرت مك‌فارلين روز پنجشنبه ۱۲ مه در حالي كه براي يك سفر خانوادگي در ايالت ميشيگان بوده به علت بيماري ريوي و در ۸۴ سالگي درگذشته است. او مشاور امنيت ملي دولت دونالد ريگان بود و پس از ماجراي «ايران‌كنترا» براي هميشه از صحنه سياست امريكا كنار رفت. «ايران‌كنترا» نامي است كه بر رسوايي سياسي دولت دونالد ريگان در سال ۱۹۸۸ گذاشته شده است. در اين ماجرا فاش شد كه دولت ريگان از سال ۱۹۸۵ به‌طور پنهاني به ايران كه در حال جنگ با عراق بود، اسلحه فروخته تا ايران براي آزادي گروگان‌هاي امريكايي در لبنان تلاش كند. پول حاصل از فروش اين اسلحه به مخالفان دولت وقت چپ‌گراي نيكاراگوئه موسوم به «ساندينيست‌ها» داده شد كه با دولت در حال جنگ بودند و قصد سرنگوني حكومت ماركسيستي نيكاراگوئه را داشتند. هر دوي اين اقدامات غيرقانوني بود؛ هم فروش اسلحه به ايران كه تحت تحريم‌هاي شديد امريكا قرار داشت و هم رساندن پول به مخالفان دولت رسمي نيكاراگوئه. مك فارلين دادگاهي شد و اعتراف كرد كه به كنگره دروغ گفته است. نيويورك‌تايمز در گزارشي درباره مرگ مك فارلين نوشته كه او تنها يكي از عاملان عملياتي بود كه عده زيادي در آن مشاركت داشتند. مك فارلين با همكاري سازمان سيا از كاخ سفيد بيرون رانده شد. با اين حال او خودش در مصاحبه‌هاي بعدي تاييد كرد كه مقصر بوده و گناهش را پذيرفت. اين در حالي است كه ساير عوامل اين رسوايي يا از اين عمليات دفاع كردند يا مسووليت‌شان در آن را انكار كردند. پيامدهاي اين رويداد براي مك فارلين آنقدر شديد بود كه او در فوريه ۱۹۸۷ در خانه‌اش با خوردن قرص واليوم اقدام به خودكشي كرد. اما همسرش او را به بيمارستان رساند و مك فارلين از مرگ نجات پيدا كرد. او هفته‌ها در بيمارستان تحت درمان روحي قرار داشت. مك فارلين پيش از اقدام به خودكشي با اشاره به سنت ژاپني «هاراگيري» از «خودكشي شرافتمندانه» صحبت كرده بود با اين حال پس از خودكشي‌اش در يك مصاحبه گفت كه اين راه با فرهنگ مدرن امريكايي همخواني ندارد و براي بيشتر مردم رفتار قابل قبولي نيست. مك فارلين از طرفداران سرسخت ترميم روابط با ايران بود، به‌طوري كه پس از ترك كاخ سفيد در سال ۱۹۸۷ به درخواست ريگان به‌طور مخفيانه و ناشناس به ايران سفر كرد. او پس از اين سفر گفت كه در آنجا با مقامات مختلف ملاقات كرده، اما متوجه شده كه اين جلسات اتلاف وقت بوده است.»