زمان اجرا در اختيار من نيست!

«اعتماد»: ناصر حسيني‌مهر، كارگردان، مترجم و پژوهشگر هنرهاي نمايشي 18 ارديبهشت به منظور پيگيري دريافت نوبت اجراي عموم – چيزي كه چندسالي است برايش تلاش مي‌كند و هر بار به هدف نمي‌رسد – سري به مجموعه «تئاتر شهر» مي‌زند و با مديريت اين مجموعه ديدار مي‌كند. آنچه در ادامه مي‌خوانيد حاصل گفت‌وگوي بين اين دو نفر است كه حسيني‌مهر پس از دريافت موافقت ابراهيم گله‌‌دارزاده، مدير سابق مجموعه «تئاتر شهر» آن را در اختيار روزنامه قرار داده و حالا پيش روي شماست. اين گفت‌وگو اگر چه در نگاه اول ساده به نظر مي‌رسد اما گذر زمان نشان خواهد داد كه به مثابه سندي معتبر، آنچه را كه اين روزها – و شايد براي دهه‌ها– بين هنرمندان و مديران گذشته و مي‌گذرد، بازتاب مي‌دهد. به‌ويژه اين مورد بسيار مهم را ‌كه مديران تا چه اندازه نسبت به فرداي خود بي‌خبرند يا براي چند ماه آينده برنامه ندارند؛ يا قرار نيست داشته باشند!

  حسيني‌مهر: گويا قرار بود كه تا 15 ارديبهشت خبرهايي از شما داشته باشيم. آيا شانس اجرا در تئاتر شهر را داريم؟
گله دارزاده: باور كنيد من هنوز به روشني نمي‌دانم! احتمال آن خيلي بيشتر شده؛ ولي هنوز كاملاً مشخص نيست. تنها مي‌توانم بگويم كه من به فكر اجراي شما هستم. فقط مرا در تنگنا قرار ندهيد. چون مشخص شدن دقيق زمان در اختيار من نيست. تعيين وقت دقيق فقط به تصميم من بستگي ندارد و عوامل ديگري هم موثر است. فقط مي‌توانم بگويم كمي صبر كنيد. چون در نيمه دوم سال حتماً جاي خالي خواهيم داشت.
  حسيني‌مهر: ممكن است بفرماييد تعيين زمان اجرا اگر در اختيار شما نيست در اختيار چه كسي است؟
گله‌دارزاده: به چند عامل بستگي دارد. يكي آنكه ممكن است كمك هزينه‌ها كاهش پيدا كند و ممكن است گروه‌هايي كه نوبت دارند نتوانند با آن هزينه اجرا بروند. بعضي از آنها از همين حالا مي‌خواهند انصراف بدهند و مطمئنم انصراف يكي، دو گروه حتمي است؛ يا اينكه گروهي نوبت اجرا دارد اما زمان اجرا با سفرهاي كاري يا برنامه‌هاي ديگر گروه همخوان نيست. به همين دليل ممكن است برنامه اجراي گروه‌شان را تغيير بدهند يا كلا از اجرا منصرف شوند. بعضي از آنها احتمالا از اجرا منصرف خواهند شد. چند كارگردان با من در اين زمينه گفت‌وگو كرده‌اند. به همين دليل من نمي‌توانم نوبت‌ها را جابه‌جا كنم يا از همين الان شما را در جدول نيمه دوم سال قرار بدهم. يا منتظر بمانيد يا هر طور كه مايليد تصميم بگيريد.
  حسيني‌مهر: فكر مي‌كنيد اين روش و برنامه‌ريزي شما عادلانه است؟ آيا كسي مثل من بايد منتظر انصرافي‌ها بماند؟
گله دارزاده: نه شما و نه حداقل 500 نفر متقاضي ديگر حق‌تان اين نيست.
  حسيني‌مهر: كدام 500 نفر آقاي گله‌دارزاده؟ در سراسر آلمان هم 500 كارگردان وجود ندارد اما اگر شما طبق نوبت‌هاي تعيين شده از سال‌هاي قبل برنامه‌ريزي كرده‌ايد يا مي‌كنيد، حتماً مطلعيد كه گروه ما سال 1396 براي نمايش «مسخ» كافكا و بعد هم «مده آ»ي مولر در سالن چهارسو نوبت داشت. آيا منطقي است كه بعد از 5 سال بلاتكليفي كه بر ما تحميل شده، امروز منتظر انصرافي‌ها باشيم؟ چرا درهاي تئاتر را به روي ما بسته‌ايد؟ فكر نمي‌كنيد اساس برنامه‌ريزي شما نادرست است؟ در كجاي دنيا يك كارگردان بايد پنج شش سال در انتظار يك سالن بماند؟
گله‌دارزاده: آقاي حسيني‌مهر؛ كار شما در فهرست اجرايي ما هست، نه كه نباشد؛ اما اجازه بدهيد در فرصتي مناسب انجام شود. من كه ا ز انصرافي‌ها صحبت كردم قصد جسارت و توهين نداشتم. واقعيت اين است كه بنده تا الان نزديك به 300 «نه» به كارگردان‌هاي مهم ايران گفته‌ام. تعدادي از تقاضاها جنبه جدي ندارند اما دست كم 300 تقاضاي جدي از كارگردان‌هايي كه حق دارند در تئاتر شهر اجرا كنند وجود دارد. 
 حسيني‌مهر: بنابراين يكي از آنها بنده و گروهم هستيم،  متشكرم!
گله‌دارزاده: آيا مديري هست در اينجا بنشيند و به همه اين 300 نفر اجرا بدهد؟ باور كنيد چنين چيزي ممكن نيست؛ اما من از ميان آن 300 نفر تنها 10 مورد را انتخاب مي‌كنم و مي‌دانم كه در جدول امسال قرار مي‌گيرند...
  حسيني‌مهر: پس چطور نيمي از آن 10 نفر انصراف مي‌دهند؟ و بر چه اساسي گروه ما بعد از6 سال انتظار جزو اين ده گروه نيست و مي‌گوييد منتظر انصرافي‌ها بمانيم؟
گله‌دارزاده: به هر حال هر گروهي انتخاب شود به قيمت انتخاب نشدن چندين گروه است. عرض كردم فهرستي از 10 نمايش به عنوان رزرو تهيه كرده‌ايم تا در فرصت‌هاي پيش‌آمده اجرا كنند و درصورتي كه فرصتي در امسال پيش نيامد در سال آينده به اجرا برسند. شما هم جزو آن 10 مورد خواهيد بود اما زمانش معلوم نيست. بهتر است مدتي صبر كنيد .
  حسيني‌مهر: اين جمله شما را بارها از مديران قبلي هم شنيده‌ام و براي من معنايي بيشتر از يك «وعده» يا «از سر وا كردن» ندارد.گله‌دارزاده: من اينطور فكر نمي‌كنم.
  حسيني‌مهر: اين رويه در گذشته هم بارها بر استادان ما تحميل شده، به كساني مثل مهين اسكويي، حميد سمندريان، ركن‌الدين خسروي و... 
گله دارزاده: اين‌طور نيست. من كه نمي‌خواهم شما را فريب بدهم. من منتظر فرصتي هستم تا شما را در جدول برنامه‌ها قرار بدهم. نگران نباشيد، مطمئن باشيد ما چهارماه قبل از تاريخ اجرا، شما را مطلع مي‌كنيم. چيز ديگري نمي‌توانم بگويم و كار ديگري از من برنمي‌آيد.
  حسيني‌مهر: بله، من هم شما را مقصر نمي‌دانم؛ اما من و گروهم به هيچ‌وجه مايل نيستيم در ليست ذخيره براي انصرافي‌هاي شما قرار بگيريم.
گله دارزاده: باز هم مي‌گويم من تلاش و كار خودم را خواهم كرد و اميدوارم به زودي نمايش شما هم به اجرا برسد .