كره شمالي هجدهمين دور آزمايش‌هاي موشكي خود در سال جاري ميلادي را انجام داد
آزمايش اراده‌ها
شهاب شهسواري
يك روز پس از پايان رزمايش مشترك نظامي ايالات متحده و كره جنوبي، پيونگ‌يانگ با شليك هشت موشك كوتاه‌برد به سمت دريا از سواحل شرقي اين كشور به اين رزمايش واكنش نشان داد. دولت كره‌جنوبي اين آزمايش را آزمايش ميزان آمادگي امنيتي سئول توصيف كرده است. هر چند كه اين شليك‌ها نسبت به گمانه‌زني‌هايي كه در ماه‌هاي گذشته نسبت به اهداف بلندپروازانه نظامي رهبر كره شمالي مطرح مي‌شد، ابعاد كوچك‌تري داشت، اما با واكنش شديد همسايگان كره شمالي در سئول و توكيو مواجه شده است. آزمايش‌هاي موشكي روز يكشنبه، هجدهمين دور آزمايش‌هاي موشكي كره شمالي در كمتر از شش ماه از آغاز سال جديد ميلادي است كه به نظر مي‌رسد ركورد تعداد موشك‌هاي شليك شده از سوي پيونگ‌يانگ در طول يك روز را شكسته است. براساس بيانيه ستاد مشترك نيروهاي مسلح كره جنوبي اين شش موشك از نقاط مختلف خاك كره شمالي در طول مدت ۳۵ دقيقه به صورت متوالي شليك شده‌اند. دو موشك كه از ساحل غربي كره شمالي شليك شده بودند در خاك اين كشور و در شمال پايتخت پيونگ‌يانگ فرود آمده‌اند و ۶ موشك ديگر هم به سمت آبهاي شرق اين كشور شليك شدند. بر اساس اين بيانيه برد موشك‌هاي شليك‌شده از ۱۱۰ تا ۶۷۰ كيلومتر بود و حداكثر ارتفاع آنها نيز از ۲۵ تا ۸۰ كيلومتر و سرعتي معادل ۳ تا ۶ كيلومتر پرواز كرده‌اند. با اين حال پرتاب اين هشت موشك كوتاه‌برد كمتر از برآوردهاي اخير در مورد آمادگي كره شمالي براي انجام يك آزمايش هسته‌اي يا آزمايش موشك‌هاي قاره‌پيماي جديد است. ۵ سال از آزمايش موفقيت‌آميز پيشين بمب هسته‌اي كره شمالي مي‌گذرد. آزمايش‌هاي موشكي كره شمالي در طول سال جاري در حالي شدت گرفته است كه تلاش‌هاي واشنگتن براي برقراري تماس ديپلماتيك با كره شمالي ناموفق باقي مانده است. به گزارش سي‌ان‌بي‌سي، تحليلگران معتقدند كه عملكرد ستيزه‌جويانه كيم جونگ اون رهبر كره شمالي با اين هدف شدت گرفته است كه ايالات متحده را به پذيرش اين كشور به عنوان يك قدرت هسته‌اي وادار كند و مذاكرات اقتصادي و امنيتي با واشنگتن را از موضع قدرت آغاز كند.
مقام‌هاي كره جنوبي و ايالات متحده مي‌گويند كه كره‌شمالي براي يك آزمايش هسته‌اي جديد در منطقه پونگي ري در شمال شرقي اين كشور آماده مي‌شود. چنين آزمايشي اگر انجام شود، هفتمين آزمايش انفجار هسته‌اي كره شمالي از سال ۲۰۰۶ تاكنون و نخستين آزمايش از سپتامبر ۲۰۱۷ تا به امروز است. سال ۲۰۱۷ كره شمالي مدعي شد توانسته است بمب هسته‌اي را آزمايش كند كه در ابعاد قابل جاگذري در يك موشك قاره‌پيما طراحي شده بود. سونگ كيم، فرستاده ويژه امريكا در امور كره شمالي روز جمعه بعد از ديدار با همتايان كره جنوبي و ژاپني‌اش گفته بود كه واشنگتن و متحدان آسيايي‌اش براي «واكنش به هر اتفاقي» آماده مي‌شوند و همكاري نزديك دارند. ايالات متحده بعد از شكست در برقراري تماس به پيونگ‌يانگ براي از سرگيري مذاكراتي كه در طول سه سال گذشته متوقف شده است، تصميم دارد تا تحريم‌هاي بين‌المللي عليه كره شمالي را تشديد كند. اما اختلافات امريكا با دو عضو شرقي شوراي امنيت، يعني روسيه و چين، دورنماي تصويب قطعنامه‌ها عليه كره شمالي را مبهم كرده است. دو هفته پيش، وتوي روسيه و چين باعث شد تا پس از ۱۶ سال اجماع در مورد تصويب قطعنامه‌هاي ضد كره شمالي، شوراي امنيت از تصويب تحريم‌هاي تازه عليه پيونگ‌يانگ باز بماند. قطعنامه پيشنهادي امريكا بعد از آزمايش‌هاي موشكي كره شمالي در پي سفر جو بايدن به شرق آسيا و ديدارش از كره جنوبي و ژاپن به شوراي امنيت ارايه شده‌بود. ماه مارس سال جاري ميلادي كره شمالي يك موشك قاره‌پيما را آزمايش كرد كه به گفته ناظران با بيشترين ارتفاع و بيشترين برد نسبت به همه موشك‌هايي كه تاكنون آزمايش كرده بود، پرواز كرد. اين موشك توانايي دسترسي به تمامي خاك امريكا از غرب به شرق را دارا است. هر چند موشك‌هاي قاره‌پيماي كره شمالي بيشترين واكنش‌هاي بين‌المللي را جلب مي‌كند، اما در طول سه سال گذشته پيونگ‌يانگ به توسعه گسترده موشك‌هاي كوتاه‌برد با سوخت جامد اقدام كرده است كه مي‌تواند خاك كشورهاي همسايه به ويژه كره جنوبي و ژاپن را هدف قرار بدهد. همزمان با هر آزمايش موشكي در ماه‌ها و سال‌هاي اخير، رهبر كره شمالي با اظهارنظرهايي در خصوص امكان استفاده اين كشور از قدرت هسته‌اي در صورت هرگونه اقدام تحريك‌آميز يا تهديدآميز، در همسايگان ايجاد وحشت كرده است. اين در حالي است كه با تغيير حكومت در سئول، رييس‌جمهور جديد كره جنوبي رويكرد ستيزه‌جويانه‌اي عليه كره شمالي انتخاب كرده است و بر خلاف مون جائه اين رييس‌جمهور پيشين كه خواستار حل‌وفصل مسائل ميان دوكره از طريق گفت‌وگو بود، يون سوك يئول، رييس‌جمهور جديد اين كشور هرگونه گفت‌وگو را به خلع سلاح كامل هسته‌اي كره شمالي موكول كرده است. دولت جديد كره جنوبي همچنين از اقدام پيشدستانه عليه كره شمالي در صورت احساس تهديد سخن مي‌گويد. گفت‌وگوهاي هسته‌اي ميان ايالات متحده امريكا و كره شمالي كه با ابتكار دونالد ترامپ، رييس‌جمهور پيشين امريكا از طريق گفت‌وگوي مستقيم ميان رهبران دو كشور در سنگاپور آغاز شده‌بود، از سال ۲۰۱۹ تاكنون معلق شده است. كره شمالي به‌رغم تشديد بحران اقتصادي بر اثر تحريم‌هاي بين‌المللي علاقه‌اي به كنار گذاشتن كامل توانايي هسته‌اي خود نشان نمي‌دهد. كارشناسان معتقدند كه كيم جونگ اون، علاقه‌مند است تا مذاكرات تعليق‌شده هسته‌اي خود با امريكا را از نوعي مذاكرات خلع سلاح به مذاكرات كاهش متقابل توانايي هسته‌اي تبديل كند. يون سوك يئول، رييس‌جمهور كره جنوبي در واكنش به آزمايش موشكي روز گذشته كره شمالي، جلسه شوراي امنيت ملي كره جنوبي را برگذار كرد و دستور داد تا «بازدارندگي مشترك كره جنوبي و امريكا توسعه پيدا كند و دفاع متحد دو كشور تقويت شود.» در رزمايش اخير كره جنوبي و ايالات متحده امريكا كه در طول هفته گذشته برگزار شد، امريكا براي نخستين‌بار در پنج سال گذشته يك ناو هواپيمابر را به آبهاي ساحلي دو كره اعزام كرده بود. رزمايش سه‌روزه امريكا و كره شمالي با حضور ناو هواپيمابر اتمي رونالد ريگان، در درياي فيليپين انجام شده بود. در اين رزمايش كه در آبهاي بين‌المللي نزديك به جزيره اوكيناوا در ژاپن برگزار شد، مواردي همچون پدافند هوايي، عمليات‌هاي ضدكشتي، ضدزيردريايي و ممانعت از آمد و شد كشتيراني تمرين شد. يون سوك يئول كه كمتر از يك ماه پيش كار خود را به عنوان رييس‌جمهور كره جنوبي آغاز كرده است با جو بايدن رييس‌جمهوري ايالات متحده امريكا توافق كرده است كه همكاري‌هاي نظامي مشترك با بازدارندگي در مقابل كره شمالي را تشديد كند. رزمايش‌هاي نظامي مشترك كره‌جنوبي و امريكا، در پي نخستين ديدار دونالد ترامپ، رييس‌جمهور پيشين امريكا با كيم جونگ اون، رهبر كره شمالي در سال ۲۰۱۸ به دستور ترامپ متوقف شده بود. كره شمالي رزمايش‌هاي مشترك كره جنوبي و ايالات متحده امريكا را استمرار سياست‌هاي خصمانه امريكا عليه خود توصيف كرده بود و همواره تاكيد دارد چنين رزمايش‌هايي را تمرين حمله نظامي عليه خاك خود تلقي مي‌كند. مقام‌هاي دولت جديد كره جنوبي مي‌گويند كه آزمايش اخير موشكي كره شمالي با هدف آزمودن و به چالش كشيدن ميزان آمادگي امنيتي دولت سئول انجام شده است كه كمتر از يك ماه است كار خود را آغاز كرده است. كيشي نوبو، وزير دفاع ژاپن هم در واكنش به اين آزمايش گفته است كه اين اقدامات «قابل تحمل نيست.» كيشي گفته است كه هيچ‌يك از اين موشك‌ها در منطق اختصاصي اقتصادي ژاپن سقوط نكرده است اما دست‌كم يكي از اين موشك‌ها مسير مارپيچ داشته است كه نشان مي‌دهد توانايي گمراه كردن سامانه‌هاي دفاع موشكي دارد.