پيام تند تهران به رافائل گروسي، مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي:
از محدوده وظايف خود خارج نشويد
واقعيت‌ها را عمدا وارونه جلوه ندهيد
گروه ديپلماسي
چهارماه پس از آخرين ديدار هيات‌هاي مذاكره‌كننده ايران و 1+4 (روسيه، چين، فرانسه، بريتانيا و آلمان) در هتل كوبرگ وين، تنش ميان تهران و تروييكاي اروپايي به علاوه ايالات متحده همراستا با پيچيده شدن پرونده ايران در آژانس بين‌المللي انرژي اتمي بالا گرفته است. تهران؛ رافائل گروسي، مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي را به دور شدن از نگاه مستقل و جانبداري از منافع رژيم اسراييل در تنظيم گزارش به شوراي حكام اين آژانس و بسترسازي براي صدور قطعنامه سياسي متهم مي‌كند، اما مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي مي‌گويد هرچند خشم ايران را درك مي‌كند اما كاري كه او انجام داده در چارچوب مسووليتش بوده است. يكي از نتايج گزارش گروسي و صدور قطعنامه عليه ايران در شوراي حكام، قطع اتصال دوربين‌هاي فراپادماني است كه به گفته گروسي 27 دوربين در تاسيسات هسته‌اي مختلف ايران را شامل مي‌شود. در چند روز اخير، گروسي چه در نشست خبري با خبرنگاران در وين و چه در گفت‌وگو با برنامه فريد زكريا در سي‌ان‌ان درباره تبعات قطع اتصال دوربين‌ها هشدار داده و اعلام كرده كه اگر اين دوربين‌ها در يك فاصله زماني 3 تا 4 ماهه مجددا وصل نشوند، آژانس نمي‌تواند مسووليت خود را به عنوان ناظر بر برنامه هسته‌اي ايران در مسير احياي برجام به درستي ايفا كند. روز گذشته اما سعيد خطيب‌زاده، سخنگوي وزارت خارجه ايران در نشست خبري با خبرنگاران رسانه‌هاي داخلي و خارجي بيشترين انتقادها را متوجه رافائل گروسي كرد و با جملاتي تند و تيز از رويه او در ارائه گزارش به پارلمان اروپا، سفر به تل‌آويو و ديدار با مقام‌هاي اسراييلي و ارايه گزارش به شوراي حكام انتقاد كرد.
مديركل در زمان غلط و جاي غلط
افراد غلط را ملاقات كرد
به گزارش خبرگزاري فارس، سعيد خطيب‌زاده در پاسخ به سوالي درباره سفر رافائل گروسي به سرزمين‌هاي اشغالي گفت: با يك كنشگر و رژيم ياغي در اين منطقه روبه‌رو هستيم كه بيش از هفت دهه است تداوم‌دارترين رفتارهاي ياغي‌گرايانه، تروريستي، جنگ‌طلبانه، مداخله‌جويانه و قانون‌گريز را در نظام بين‌الملل به منصه ظهور گذاشته است. اين رژيم جعلي صهيونيستي از هيچ تلاشي فروگذار نكرده كه ساختارهاي حقوق بين‌الملل را به سخره بگيرد و سازمان‌هاي بين‌المللي را ابزار كند و همه را با حمايت‌ها و چك سفيد امضاي برخي كشورهاي مدعي انجام داده است. جاي تاسف است كه مديركل آژانس به عنوان كارگزار آژانس اين ساختار را در اختيار چنين رژيم قانون‌گريزي قرار بدهد. يعني توسط كارگزار، ساختار را به سخره گرفته و اين ساختار را به چالش كشيده است. اين يعني دستاوردهاي نظام بين‌الملل در حوزه پادماني توسط خود مديركل بي‌اعتبار شده است. فكر مي‌كنم پيام اين سفر مثل هر اقدام غيردپيلماتيك ديگر روشن است. مديركل بايد نگران بي‌طرفي و استقلال باشد. طبق بند F ماده هفت اساسنامه آژانس وظيفه قطعي در اين زمينه داشته و در زمان غلط و جاي غلط با افراد غلط ملاقات كرده است. مطمئنم به اعتبار آژانس در چشم همه ضربه بدي زده است و پاسخ ما داده شده و اميدواريم ايشان تصحيح رويه كند.
قطعنامه در مسير ايران و آژانس اختلال ايجاد كرد
سخنگوي وزارت خارجه درباره قطعنامه صادره عليه ايران در شوراي حكام آژانس و تاثير آن بر مذاكرات وين گفت: اين يك اقدام كاملا سياسي و طراحي شده و در مسيري كه بين ايران و آژانس تعريف شده بود، اختلال ايجاد كرد. بر اساس بيانيه مشترك كه ۱۵ اسفند بين ايران و آژانس توافق شده بود، رفت و برگشت‌هايي انجام شد. اين اقدام، تغيير لحن و گفت‌وگو و بيان‌هاي گروسي نشان مي‌دهد كه دستورپذيري از يك مركز انجام شده است. قطعا نمي‌توانستيم اين اقدام سياسي غيرفني از سوي آژانس را بدون پاسخ بگذاريم و اقدامات خودمان را انجام داديم كه همه اقدامات قاطع و متناسب بود. هر قدر اينها بگويند قطعنامه شكلي و توصيه‌اي بوده است، اگر ضرورتي بر انجام قطعنامه نبود بايد مسير ديگري را مي‌رفتند.
گروسي تصور اشتباهي از جايگاه خود دارد
سخنگوي وزارت خارجه در ادامه اين نشست خبري در پاسخ به پرسشي درباره ابراز نگراني گروسي نسبت به خاموش بودن دوربين‌ها و لطمه زدن به روند نظارت آژانس از گروسي خواست كه در رويه خود بازنگري كند و افزود: مشكل ما با آقاي گروسي اين است كه او فراتر از وظايف خودش سخناني را مطرح مي‌كند. به عنوان نمونه روز يكشنبه ديروز در مصاحبه با يكي از رسانه‌هاي امريكايي مطالبي را درباره مسائل داخلي و اقتصاد ايران مطرح كرد كه به نظرم نشان مي‌دهد او تصور اشتباهي از جايگاه خود دارد. لذا از او دعوت مي‌كنم كه به مسائل فني و در حيطه وظايفش بپردازد. اگر گزارش شتاب‌زده و اظهارات سياسي ايشان نبود، شايد الان جايگاه آژانس در راستي‌آزمايي بهتر بود. آنچه ايران انجام مي‌دهد و اقدامات ايران طابق النعل بالنعل و جزو به جزو مطابق تعهدات ايران در پادمان است. آنچه ايران متوقف كرده برخي اقدامات داوطلبانه است. اينكه مديركل آژانس اين را نداند يا به عمد اين را به گونه ديگري جلوه دهد جاي تاسف دارد. تمامي دوربين‌هاي پادماني و اقداماتي كه ايران زير نظر آژانس در لواي تعهدات پادماني انجام مي‌داده به قوت خود باقي است. هرگاه در يك توافق مرضي‌الطرفين طرف مقابل از مصلحت مرضي‌الطرفيني عبور كرده و تخطي و تجاوز مي‌كند، مختار هستيم از تعهد اخلاقي خارج شويم،چون طرف مقابل در اين فرآيند از خود رفتار اشتباه نشان داده است. سعيد خطيب‌زاده با اشاره به اينكه اقدامات ايران هيچ نگراني اشاعه‌اي ندارد و ايران همچنان جزو پادمان است، افزود: بزرگ‌نمايي‌هاي گروسي در اين باره به بزرگ‌نمايي‌هاي رسانه‌اي شبيه است، چون آژانس همه دسترسي‌هاي پادماني را دارد. بهتر است مديركل بر طرف‌هايي كه عضو ان.پي.تي نيستند، يا طرف‌هايي كه مثل عربستان سعودي تعهدات جامع پادماني را نمي‌پذيرند و اجراي كامل توافق جامع پادماني را در دستوركار قرار نمي‌دهند و تلاش مي‌كنند پروتكل‌هاي جزيي را در كشورهاي خود ادامه بدهند و دسترسي‌هاي آژانس را محدود كردند، متمركز شود. جامعه جهاني اين استانداردهاي دوگانه را نمي‌پذيرد. ايران كشوري بوده كه بيشترين نظارت را بر برنامه هسته‌اي‌اش داشته و كسي نمي‌تواند اين واقعيت را با نمايش‌هاي خبري وارونه جلوه كند.
تمام اقدام‌هاي ايران برگشت‌پذير هستند
به گزارش خبرگزاري فارس، سخنگوي دستگاه ديپلماسي در پاسخ به اين پرسش كه با توجه به توافقات حاصله در بعد فني در مذاكرات وين آيا صدور قطعنامه شوراي حكام بر اين توافقات نيز اثر خواهد گذاشت، گفت: آنچه جمهوري اسلامي ايران در كاهش تعهدات داوطلبانه و برجامي خود انجام داده در پاسخ به اقدامات طرف مقابل بوده است. سال‌هاست كه برجام براي جمهوري اسلامي ايران كار نكرده يعني توافق، منافع اقتصادي براي مردم ايران نداشته است. يك مقداري هم طرف‌هاي مقابل اين روزها را تحمل كنند كه برخي ابعاد فني آن كاهش يابد و آنها ببينند كه كاهش تعهدات يعني چه. اگر توافق فردا در وين نهايي شود، تمامي اقدامات ايران از لحاظ فني برگشت‌پذير است. اتفاقا آنچه برگشت‌ناپذير است، تروريسم اقتصادي امريكا و كشورهاي اروپايي و آنهايي است كه با اين اقدامات تحريمي غيرقانوني، فراسرزميني و يكجانبه همراهي كردند. اين فشارهايي كه بر مردم ايران تحميل كردند و دردي كه ترامپ و بعد از آن هم برخي تلاش كردند بر مردم ايران تحميل كنند، برگشت‌ناپذير است.
توافق در دسترس است اگر...
خطيب‌زاده ادامه داد: توافق در دسترس و ممكن است؛ اگر امريكا دو كار كند، اول اينكه از اين توهم اهرم‌سازي عبور كند. هيچ كسي در نظام بين‌الملل نيست كه يك طرفه اهرم درست كند. اگر تصور و توهم اهرم‌سازي يك طرفه را كساني كه در كاخ سفيد هستند به اضافه آلمان، فرانسه و انگليس دارند، اشتباه مي‌كنند. اهرم‌سازي يك طرفه وجود ندارد و از اين توهم عبور كنند. دوم اينكه بپذيرند به تعهدات خودشان ذيل برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ بازگردند، همين فردا مي‌توانيم به وين برويم و كمتر از چند هفته توافق را اعلام كنيم.
سفر گروسي به تهران
بايد دستور كار مشخص داشته باشد
سخنگوي وزارت خارجه درباره آمادگي رافائل گروسي، مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي براي سفر به تهران نيز گفت: مراودات ما با آژانس و مديركل به صورت معمول و فني ادامه دارد و در چارچوب‌هاي خودش پيگيري مي‌شود. البته هر سفري بايد دستوركار مشخص و واضحي داشته باشد. برخي توضيحات را در خصوص عدم توجه آژانس به نشست‌هايي كه در چارچوب بيانيه مشترك پنج مارس برگزار شد و گزارش آژانس درخواست كرديم كه ان‌شاءالله آن پاسخ‌ها داده شود. آقاي گروسي اگر مي‌خواهد در چارچوب مديركل به تهران سفر كند اين سفر به دستور كار مشخص نياز دارد ولي اگر بخواهد به عنوان توريست سفر كند، مي‌تواند.
مقام امريكايي: اقدام ايران كشنده نيست
به گزارش «اعتماد» در حالي كه در چند روز اخير تحليل‌هاي بسياري درباره تبعات قطعنامه شوراي حكام و واكنش ايران شنيده شده، روز گذشته يك مقام ارشد امريكايي كه نام و هويت او افشا نشده در گفت‌وگو با فايننشال تايمز گفت كه اقدامات اخير ايران، ضربه‌اي جدي بوده اما هنوز ضربه كشنده و مرگبار به توافق برجام نيست «براي اينكه تا اين لحظه (اين اقدامات) برگشت‌پذير است.» اين مقام ناشناس واشنگتن البته هشدار داد كه هر چه دوربين‌ها بيشتر خاموش بمانند، ورود مجدد به توافق سخت‌تر خواهد بود. «اگر آنها (دوربين‌ها را به زودي دوباره روشن نكنند) اقداماتي كه بايد انجام بدهند تا به آژانس بين‌المللي انرژي اتمي اطمينان كافي براي جبران شكاف اطلاعاتي بدهند، بازگشت به آن (توافق برجام) را بسيار دشوارتر خواهد كرد.» فايننشال تايمز در بخشي از گزارش خود نوشت: «تحليلگران بر اين باورند كه اقدام ايران در راستاي افزايش اهرم فشار بر ميز مذاكره پس از بيش از يك سال توقف تلاش‌هاي ديپلماتيك با ميانجيگري اتحاديه اروپا جهت احياي توافق طراحي شده است. در صورت شكست مذاكرات، انتظار مي‌رود غرب اقدامات تنبيهي بيشتري را عليه ايران اعمال كندكه تنش‌ها را تشديد مي‌كند و خطر بي‌ثباتي جديدي در منطقه را به دنبال خواهد داشت.»