سوررئاليسم رشد اقتصادي
عربستان هر روز يك ميليارد دلار نفت به فروش ميرساند (يعني هر ماه 30ميليارد دلار) عراق در هر ماه 18 ميليارد دلار نفت ميفروشد. رشد اقتصادي عراق در سال گذشته 9.5 درصد و رشد اقتصادي عربستان در يك بازه زماني چند دههاي بالاي 7 درصد بوده است. رشد اقتصادي امارات 6.5 درصد و رشد اقتصادي، قطر بالاي 7 درصد است. از سوي ديگر، حداقل دريافتي يك حقوق بگير در كشورهاي عربي همسايه بين 1700 تا 2 هزار دلار است، اما حقوقبگيران در ايران 200 دلار دريافتي دارند. به نظرم اين اعداد و ارقام است كه بايد در خصوص آنها صحبت كرد و فاصله اقتصاد ايران با اقتصاد كشورهاي همسايه را تخمين زد. اينكه مديران دولتي بدون مقايسه تطبيقي با استفاده از برخي اعداد و ارقام در خلأ درباره رشد صحبت كنند، فايدهاي براي كشور نخواهد داشت. بايد ديد دولت براي تداوم رشد اقتصادي و پايان دادن به تحريمهاي اقتصادي چه برنامهاي دارد.
4) در خصوص سياستهاي پولي معتقدم فعالان بازارهاي موازي اقتصادي با صحبتهاي وزير اقتصاد موافقتي ندارند. بازار سرمايه، طلا، ارز، خودرو و مسكن در وضعيت ملتهبي قرار دارند. اين در حالي است كه دولت سياستهاي جامعي براي ثبات در اين بازارها ارائه نكرده است. بدون جهتگيري در خصوص رفاه و رشد اقتصادي، اعداد و ارقام صرف به كار دولت و مردم نميآيند. من منتظرم گزارشهاي 3 ماهه اقتصادي در سال 1401 منتشر شود تا در وهله نخست نحوه رشد پايه پولي نمايان شود. پس از آن بايد ديد گزارشهاي رشد اقتصادي چه سمت و سويي دارند. اگر رشد اقتصادي كشور، زير 4 درصد باشد و از سوي ديگر رصد نقدينگي در هر ماه بالاي 4.5 درصد باشد، تورم در سال 1401 بدون ترديد بالاي 60 درصد خواهد بود. اگر رشد اقتصادي، بالاي عدد 4 درصدي بنشيند، اما نقدينگي معادل سال 1400 (يعني 39درصد) رشد كند، تورم بين 50 تا 60 درصد خواهد بود. اگر رشد اقتصادي بالاي 6 و 7 درصد باشد و رشد نقدينگي همان 39 درصد باشد، ميتوان تورمي 45 درصدي را متصور شد.
5) اين وضعيت از رشد تنها در صورتي محقق ميشود كه روند احياي برجام در دستور كار قرار بگيرد و تحريمها لغو شوند. بنابراين يكي از مهمترين گزارههايي كه وزير اقتصادي اساسا به آن اشاره نكرده است اما متغيري كليدي براي بهبود شاخصهاي اقتصادي است، احياي برجام است. دولت بدون احياي برجام نميتواند شاخصهاي مورد نظر اقتصادي را در مسير بهبود قرار بدهد و فشار فزاينده بر اقشار محروم را كاهش بدهد. واقعيتي كه انگار برخي ميل ديدن آن را ندارند و در برابر درك آن خود را خواب زدهاند.