سازمان‌هاي بين‌المللي با هشدار نسبت به وضعيت آسيب ديدگان زمين‌لرزه پكتيكا، خواهان افزايش كمك‌هاي بين‌المللي شدند
خطر شيوع وبا در مناطق زلزله‌زده افغانستان
شهاب شهسواري
در حالي كه كمتر از يك هفته از زمين‌لرزه مرگبار افغانستان مي‌گذرد، دفتر هماهنگي امور بشردوستانه سازمان ملل متحد هشدار داده است كه مناطق آسيب‌ديده در معرض شيوع همه‌گيري وبا قرار دارند. بر اساس اعلام اين نهاد بين‌المللي هزاران شهروند افغانستان كه در ولايت‌هاي كاپيسكا و خوست، خانه‌هاي خود را از دست داده‌اند، نيازمند دريافت فوري غذا و آب سالم هستند تا از همه‌گيري خطرناك وبا در امان بمانند. در زلزله چهارشنبه هفته پيش در جنوب شرقي افغانستان، دست كم ۱۰۰۰ نفر جان خود را از دست دادند، ۲۰۰۰ نفر مجروح شدند و ۱۰ هزار خانه از بين رفت. شرافت زمان، سخنگوي وزارت صحت عامه طالبان مي‌گويد: «مردم به‌شدت نيازمند غذا و آب سالم هستند.» اين مقام طالبان گفته است كه حكومت در حال حاضر توانسته است داروي مورد نياز را تامين كند، اما مديريت افرادي كه خانه‌هاي‌شان را از دست داده‌اند مشكل است. او مي‌گويد: «ما از جامعه جهاني و نهادهاي امدادرسان مي‌خواهيم كه براي تامين غذا و دارو به ما كمك كنند، نجات‌يافتگان اين حادثه ممكن است به دليل فقدان سرپناه و از دست دادن خانه‌هاي‌شان دچار بيماري شوند.»
دفتر هماهنگي امور بشردوستانه سازمان ملل متحد مي‌گويد كه دست كم ۸۰۰ خانواده در مناطق زلزله زده بدون هيچ سرپناهي شب را به روز مي‌رسانند. آسوشيتدپرس مي‌نويسد: «شهروندان منطقه، درگذشتگان‌شان را با دستان خالي از زير آوار بيرون كشيده‌اند و آنها را در گورهاي جمعي دفن كرده‌اند و در طول روزهاي گذشته به‌‌رغم بارندگي، بدون سرپناه در مناطق جنگلي شب را به روز رساندند.» به نوشته اين خبرگزاري امدادگران داخلي و بين‌المللي هنوز به بسياري از روستاها و شهرهاي دور افتاده به دليل جاده‌هاي آسيب‌ديده و صعب‌العبور بودن مسيرها دسترسي ندارند و اطلاعي از وضعيت بسياري از آسيب ديدگان اين زلزله در دسترس نيست.
راميز الكبرف، معاون نماينده ويژه سازمان ملل متحد كه روز شنبه براي ارزيابي ميزان خسارت‌هاي وارده بر اثر زلزله به ولايت پكتيكا سفر كرد، مي‌گويد: «بازديد از مناطق بار ديگر حجم شديد رنج مردم را در افغانستان و عزم راسخ‌شان را در مقابل فلاكت بزرگ به من نشان داد.» او خواستار كمك به بازسازي خطوط لوله آب، جاده‌ها و خطوط ارتباطي در منطقه شد. او تاكيد كرد: «بدون حمايت، مردم اين منطقه به مواجهه با رنج غيرضروري و غيرقابل تصور ادامه مي‌دهند.»
۲۰۰ هزار آسيب‌ديده از زلزله
فدراسيون بين‌المللي جمعيت‌هاي هلال احمر و صليب سرخ اعلام كرد كه بر اساس ارزيابي‌هاي تازه، در زلزله مرگبار اخير در شرق افغانستان ۲ هزار خانه تخريب شده و حدود ۶۰ هزار خانوار شامل ۲۰۰ هزار نفر نيز از اين زمين‌لرزه متاثر شده‌اند. گزارش با اعلام اينكه ۴۰ درصد از اين آمار كودكان هستند، مي‌افزايد كه بارش مداوم باران تلاش‌هاي جست‌وجو و نجات را با مشكل مواجه كرده و خطرات بلاياي ثانويه مانند رانش زمين و سيل را افزايش مي‌دهد. نهضت بين‌المللي صليب سرخ و هلال احمر در توصيف وضعيت بحراني افغانستان تاكيد مي‌كند: اين وضعيت همزمان با بحران‌هاي بشردوستانه كنوني كه افغانستان با آن مواجه است شكل مي‌گيرد، جايي كه بيش از ۵۰ درصد جمعيت افغانستان به دليل تركيبي از بحران‌ها از جمله چند دهه جنگ، خشكسالي طولاني و شديد، اثرات ساير بلاياي شديد اقليمي، شرايط سخت اقتصادي ناشي از تاثيرات تحريم‌ها و بيكاري و سيستم بهداشتي ضعيف به كمك‌هاي بشردوستانه نياز دارند. اين كشور همچنين با يكي از بدترين بحران‌هاي ناامني غذايي و سوءتغذيه در جهان مواجه است، حدود ۲۰ ميليون نفر بحران يا سطوح اضطراري ناامني غذايي را تجربه مي‌كنند و پيش‌بيني مي‌شود بيش از نيمي از كودكان زير پنج سال با سوء تغذيه حاد مواجه شوند.
۴۷۰ كودك كشته‌شده و آسيب‌ديده از زلزله
بر اساس تازه‌ترين آمار اعلام شده توسط دفتر هماهنگي امور بشردوستانه سازمان ملل متحد، تعداد كودكان كشته شده در زلزله چهارشنبه گذشته جنوب شرق افغانستان به ۱۵۵ نفر رسيده است. بر اساس اين گزارش كه روز يكشنبه منتشر شد دست كم ۲۵۰ كودك ديگر نيز در اين زلزله مجروح شده‌اند. بخش اعظم كودكان آسيب‌ديده در اين زلزله در ولسوالي گيان بودند كه بخش اعظم آن تخريب شده است. دفتر هماهنگي امور بشردوستانه سازمان ملل متحد همچنين خبر داده است كه ۶۵ كودك افغان بر اثر اين زلزله والدين خود را از دست داده‌اند و يتيم شده‌اند. صندوق كودكان ملل متحد نيز روز دوشنبه اعلام كرده است در تلاش است تا كودكاني را كه بر اثر هرج و مرج و شلوغي‌هاي پس از زلزله از خانواده‌هاي خود جدا شده‌اند، به خانواده‌هاي‌شان بازگرداند. يونيسف همچنين قرار است يك كلينيك سلامت روان و روانپزشكي در ولسوالي گيان تاسيس كند.
كمك‌هاي بين‌المللي براي زلزله‌زدگان افغانستان
دولت‌ها و نهادهاي بين‌المللي در پي زلزله چهارشنبه هفته گذشته در افغانستان كمك‌هاي خود را به اين كشور ارسال مي‌كنند. يكي از نخستين كشورهايي كه كمك‌هاي بشردوستانه براي كمك به زلزله‌زدگان افغانستان ارسال كرد، جمهوري اسلامي ايران بود كه در همان ساعات نخست، دو هواپيما كمك بشردوستانه به اين كشور فرستاد. در طول روزهاي گذشته دو هواپيما كمك ديگر نيز از ايران به مقصد افغانستان رفته است. به گزارش طلوع نيوز، سازمان ملل اعلام كرده است كه ده ميليون دلار از طريق صندوق اضطراري به افغانستان اختصاص داده شده است تا به آسيب‌ديد‌گان زلزله اخير كمك‌هاي فوري صورت گيرد. از سوي ديگر، وزارت خارجه چين نيز اعلام كرده است كه آن كشور هفت‌ونيم ميليون دلار به زلزله‌زدگان در افغانستان اختصاص داده است. علاوه بر اين تاكنون، كره‌جنوبي يك ميليون دلار، تايوان يك ميليون دلار، اتحاديه اروپا يك ميليون يورو و بريتانيا دو و نيم ميليون پوند به افغانستان تعهد كمك كرده‌اند.
بلال كريمي، معاون سخنگوي امارت اسلامي [حكومت خودخوانده گروه شبه‌نظامي طالبان در افغانستان] گفت: «كميته‌هايي براي تنظيم و توزيع اين كمك‌ها تعيين شده؛ از سوي كميته‌ها زير بررسي است، نظارت مي‌شود كه خوب مراقبت آن شود و به مردم مستحق به شفافيت برسد.» عبداللطيف نظري، معاون وزارت اقتصاد گفت: «ارگان‌هاي مختلف و كارگزاران نظام از جمله مسوولان محلي در تلاش است كه اين كمك‌ها با شفافيت و نظارت همه‌جانبه توزيع شود.» يك نهاد خيريه تركي نيز براي سيصد خانواده آسيب‌ديده كمك در نظر گرفته است. مسوولان اين نهاد مي‌گويند كه كمك‌هاي‌شان را به آسيب‌ديد‌گان خوست و پكتيكا ادامه خواهند داد. بهروز حميد، ناظر موسسه خيريه تركيه گفته است: «كمك‌هاي ما مواد ضروري ابتدايي است كه شامل آرد، برنج و روغن است كه ما براي ۳۰۰ خانواده در اين منطقه به خانواده‌ها آورديم.» تركمنستان، ازبكستان و قطر نيز از طريق اين هواپيماها، به آسيب‌ديد‌گان زلزله در ولايت‌هاي خوست و پكتيكا مواد غذايي و بهداشتي فرستاده‌اند. شماري از كشورهاي ديگر مثل امريكا، هند، پاكستان، ژاپن، آلمان و برخي كشورهاي ديگر به زلزله‌زدگان تعهد مالي كرده‌اند.
كمك‌هاي ايران به زلزله‌زدگان افغانستان
سيد حسن يحيوي، سركنسول جمهوري ايران در مزار‌شريف در يك نشست خبري گفت: «تاكنون چهار محموله هوايي به افغانستان آمده و يك محموله از مسير زميني از طريق سيستان و بلوچستان راهي منطقه شده است.» اين محموله‌ها شامل چادر، پتو، موكت و اقلام خوراكي بوده كه براي آسيب ديدگان ارسال شده است. يحيوي تاكيد كرد كه همه نهادهاي امدادرسان در جمهوري اسلامي ايران اعلام آمادگي كرده‌اند و اگر نياز به كمك بيشتر باشد، به كمك اين عزيزان بشتابند و شفاخانه‌ها در ايران در ساعات اوليه زلزله به حالت آماده باش درآمده بودند. وي افزود: «هلال احمر جمهوري اسلامي ايران، شماره حساب‌هايي را براي كمك‌هاي نقدي مردم ايران براي مردم افغانستان اعلام كرده كه از كانال خودش به هلال احمر افغانستان تقديم خواهد شد.»