بازگشت هيات‌هاي مذاكره‌كننده به پايتخت‌ها
مذاكرات دوحه متوقف شد
گروه ديپلماسي |مذاكرات غيرمستقيم ايران و ايالات متحده با وساطت انريكه مورا، معاون مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا زودتر از آنچه پيش‌بيني مي‌شد به پايان رسيد. رابرت مالي، رييس هيات مذاكره‌كننده ايالات متحده و علي باقري، رييس هيات مذاكره‌كننده ايران روزهاي دوشنبه و سه‌شنبه به انريكه مورا در دوحه پيوستند تا شايد اين‌بار در محلي متفاوت بتوانند بر اختلاف‌هاي باقيمانده غلبه كرده و مسير را براي اعلام احياي برجام در وين، پايتخت اتريش هموار كنند. روز سه‌شنبه خبرهاي رسيده از دوحه حاكي از ملاقات هيات ايراني به رياست علي باقري با انريكه مورا بود و اطلاعات بيشتري درباره جزييات اين رايزني‌ها در اختيار رسانه‌ها قرار نگرفت. با اين همه بخش‌هايي از سخنان حسين اميرعبداللهيان، وزير خارجه ايران در جمع كاركنان سفارت ايران در تركمنستان درباره چند و چون مذاكرات دوحه خبرساز شد. به گزارش خبرگزاري فارس، حسين اميرعبداللهيان با اشاره به اينكه در دوحه مذاكرات سه‌جانبه غيرمستقيم در جريان است، گفت: ما براي رسيدن به توافق خوب، پايدار و قوي آمادگي داريم و جدي هستيم. بهرغم اينكه آقاي بايدن مرتبا از كانال‌هاي مختلف پيام‌هايي را براي ايران ارسال و تاكيد مي‌كند كه من اراده جدي دارم براي اينكه به توافق برسيم، ولي ما هنوز در عمل چيزي جز رفتارهاي مبتني بر فشار حداكثري دوره ترامپ در امريكا را شاهد نيستيم. بهرغم اينكه لسان و زبان آقاي بايدن متفاوت است، ولي در مرحله عمل بايد ببينيم كه در اين مرحله از گفت‌وگوها چه مقدار ادعاي امريكايي‌ها نسبت به داشتن نيت و اراده جدي واقعي است. ما جدي هستيم و از خطوط قرمز خود به هيچ‌وجه عبور نخواهيم كرد. خطوط قرمزي كه در مذاكرات ترسيم شده در سطح سياستگذاري و تصميم‌گيري در كشور، مبتني بر تامين حداكثري منافع ملي كشور است و اين موضوعي است كه نسل‌هاي بعدي نيز درباره آن قضاوت خواهند كرد.معتقدم اگر طرف امريكايي نيت جدي داشته باشد و واقع‌بينانه برخورد كند، توافق در اين مرحله و در اين دور از مذاكرات در دسترس است. در موضوعات محتوايي توافق هم طبعا جمهوري اسلامي ايران كاملا منطقي و مستدل در مذاكرات حضور پيدا مي‌كند و با دستور كار مشخص و ما در نهايت اين آمادگي را داريم چنانچه اين دور از گفت‌وگوها با واقع‌بيني امريكا و سه كشور اروپايي همراه باشد، بتوانيم به نتايج مورد نظر همه طرف‌ها و بازگشت همه طرف‌ها به اجراي تعهدات‌شان در قراردادي كه سال ۲۰۱۵ ميلادي امضا شد، برگردند.البته همچنان از برخي تشكل‌هاي مرتبط با غرب اظهارات غيرسازنده و مواضع غيرسازنده‌اي را مي‌شنويم كه اين نشان مي‌دهد هنوز طرف‌هاي مقابل در مسير واقع‌بيني حركت نمي‌كنند. شرط موفقيت در مذاكرات، واقع‌بيني همه طرف‌هاست.
همزمان با انتشار اين سخنان اميرعبداللهيان، «جوزپ بورل» مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا نيز در پيامي توييتري به شروع مذاكرات دوحه پرداخت و نوشت: «پس از رايزني‌هايم در تهران، تيم من از امروز در دوحه براي هماهنگي و تسهيل تبادلات غيرمستقيم ميان مذاكره‌كنندگان امريكا و ايران حضور دارند. هدف از مذاكرات، پيشبرد كار براي بازگشت به حالت كاملا عملياتي و اجرايي برجام است.»
از سوي ديگر «پيتر استانو»، سخنگوي اتحاديه اروپا در امور خارجي و سياست‌هاي امنيتي روز سه‌شنبه ابراز اميدواري كرده كه مذاكرات دوحه براي رفع تحريم‌هاي ايران با گفت‌وگوهاي وين ادامه پيدا كند.
صبح روز چهارشنبه مجموع موضع‌گيري‌ها و سخنان جسته و گريخته در فضاي رسانه‌اي ايران حاكي از آن بود كه رايزني‌ها در دوحه بهرغم بي‌خبري رسانه‌ها به خوبي در جريان است. با اين همه خبرگزاري تسنيم بعدازظهر چهارشنبه از شكست مذاكرات دوحه به دليل زياده‌خواهي امريكا خبر داد. خبري كه عمر چنداني نداشت و با واكنش ناصر كنعاني، سخنگوي وزارت خارجه روبه‌رو شد. كنعاني در اين باره گفت: مذاكرات دو روزه هنوز به انتها نرسيده و عصر امروز نشست ديگري ميان علي باقري مذاكره‌كننده ارشد جمهوري اسلامي ايران و انريكه مورا هماهنگ‌كننده اروپايي گفت‌وگوها برگزار خواهد شد. گفت‌وگوها در دوحه از ابتدا دو روزه برنامه‌ريزي شده بود و در طول رايزني‌هاي ديروز و امروز طرف‌ها در مورد موضوعات باقيمانده به تبادل پيشنهادها و ديدگاه‌هاي خود پرداختند. مذاكرات دو روزه دوحه در فضايي حرفه‌اي و جدي در حال برگزاري است.
به گزارش «اعتماد»، نخستين دور از مذاكرات غيرمستقيم ايران و ايالات متحده در دوحه در حالي به پايان رسيد كه تا لحظه تنظيم اين خبر مشخص نيست آيا هيات‌هاي دو كشور دوباره به دوحه بازخواهند گشت؟ آيا دو طرف در مذاكرات غيرمستقيم به راهكاري رسيده‌اند كه نيازمند تصميم‌گيري مراجع ديگر در پايتخت‌هاست يا مطالبه‌ها آنچنان از هم فاصله داشته كه هيچ كدام از طرفين ادامه رايزني‌ها را راهگشا ندانسته‌اند.
پيش از ازسرگيري مذاكرات براي احياي برجام در دوحه كه به ابتكار جوزپ بورل، مسوول سياست خارجي ايران صورت گرفت بسياري با بدبيني به اين دور نگاه كرده و تاكيد داشتند كه اگر طرف ايراني و امريكايي با همان خطوط قرمزي كه در ماه مارس وين را ترك كردند به دوحه بازگردند عملا كاري از پيش نخواهد رفت. در چنين شرايطي بايد منتظر ماند تا هيات‌هاي ايران و ايالات متحده به پايتخت‌ها بازگشته و درباره دلايل توقف دوباره مذاكرات اطلاع‌رساني كنند.