حرفهاي گران
افراد را به كل نظام فكري و ساختار جامعه نسبت ميدهند و بر اين مبنا قضاوت ميكنند. من بارها با اين نوع قضاوت و تعميم در گفتوگوهاي اجتماعي مواجه شدهام. ۳- وقتي به نام تبيين، با انحراف مفهومي، محققان و تحصيلكردگان يك حوزه با كلمات سخيف مورد توهين قرار ميگيرند، بخشي از آنها اين افراد را صاحبان مواضع رسمي تلقي كرده و اين امر موجبات دلزدگي و نااميدي از آينده علمي كشور را فراهم ميكند. ۴- مشاهده ميشود كه افرادي از اين نحله، با گندهگوييهاي بيمبنا و طرحهايي كه هيچ بنيان علمي ندارند با موضعگيريهاي خاص، مورد توجه و خوشايند قرار گرفته و بعضا در جايگاهها و پستهاي سياستگذاري مينشينند كه اين موضوع علاوه بر ايجاد كژراهه در امور، موجب نااميدي نخبگان ميشود. بخشي از احساس غبن و ايجاد يأس و حرمان ذهني و واكنشهاي اعتراضي در نتيجه مقايسههايي كه محققان، كارشناسان و انديشمندان صورت ميدهند، حاصل ميشود. ب - برخي حرفهاي سليقهاي و شخصي به نام دين نيز اين روزها چالشهاي ذهني ايجاد كرده است:
۱- اظهارات غلوآميز برخي به نام سخنگويان ديني در قالب داستانسراييهايي سوءاستفادهگرايانه و انحرافي از خواب، تشرف و مكاشفه را شاهديم. البته پديده «غلو» را ميتوان كم و بيش در بسياري از اديان و مذاهب مشاهده كرد.
۲- اين پديده سابقه و قدمت ديرينهاي دارد، اما در سالهاي اخير به دليل گسترش شبكههاي اجتماعي شاهد انتشار وسيع و گسترده اينگونه اظهارات با بازنماييهاي متفاوت هستيم. متاسفانه اينگونه اظهارات كه بعضا همراه با مقايسههاي توهينآميز صورت ميگيرد، نگاه كنيد به برخي اظهارات طرح شده در خصوص بحث عفاف و حجاب و نسبت دادن برخي صفات ناشايست كه موجب تبليغات ضدديني و ايجاد تنازعات نظري بيهوده ميشود. افزايش بازپخش اينگونه اظهارات از سوي گروهي از افراد و به نام دين كه از قضا برخي صاحبمنصب هم هستند و نبود واكنش جدي از سوي انديشمندان و بزرگان ديني در برابر اينگونه مواضع به خصوص غلوها و خرافات، موجب يك تعميم ناروا شده و از سويي با سوءاستفاده ديگران خوانشهاي نااميدكننده و نزاعبرانگيز را دامن ميزند. اين روزها، فضاي اجتماعي و افكار عمومي به اندازه كافي نگرانيهايي دارد؛ تداوم تحريم، كاهش اميد به آينده با اينگونه اظهارات و برخي سياستهاي اجتماعي موجب تشديد ناتابآوري اجتماعي خواهد شد. به نظر ميرسد ايجاد فضاي آرام، ارايه سخنان اميدبخش و نيز سياستهاي اجتماعي كمتنش ضرورت جامعه امروز ما براي عبور از شرايط سخت است.