يكسال از سلطه طالبان بر افغانستان گذشت
مدافعان حقوق بشر در معرض خطر
شماري از نهادهاي جهاني حمايت از مدافعان حقوق‌بشر گفته‌اند كه يك سال پس از سلطه طالبان در افغانستان، شرايط براي مدافعان حقوق‌بشر به ويژه زنان، بيشتر از پيش بدتر شده است. يكسال پيش زماني كه طالبان براي بار دوم قدرت را در افغانستان به دست گرفتند، وعده داده بودند كه به حقوق بشر، از جمله حقوق زنان و دختران و آزادي رسانه‌ها، احترام مي‌گذارند. به گزارش ترجمان افغانستان، به گفته نهادهاي بين‌المللي حمايت از مدافعان حقوق بشر، در طول يكسال گذشته، طالبان نه تنها نقض جدي حقوق بشر را انجام داده، بلكه به دنبال سركوب جامعه مدني و آزادي رسانه‌ها نيز بوده‌اند. فدراسيون بين‌المللي حقوق بشر، سازمان جهاني عليه شكنجه، آسيا فورم (ASIA-FORUM) و مدافعان خط مقدم (Front Line Defenders)، اخيرا در اعلاميه‌‌اي مشترك گفتند كه از ۱۵ آگوست ۲۰۲۱، آنان شاهد فرسايش مستمر دستاوردهاي حقوق بشر در افغانستان و حملات، انتقام‌جويي‌ها و عدم هرگونه حمايت موثر از مدافعان حقوق بشر در اين كشور بوده‌اند.
به باور اين نهادها، زنان و دختران، اقليت‌هاي مذهبي و قومي، كساني كه عليه تخلفات و حمايت از حقوق آسيب‌پذيرترين افراد صحبت مي‌كنند، به گونه عمدي هدف قرار گرفته‌اند و اين نمونه‌اي از خشونت است كه با اقدام ناكافي جامعه بين‌المللي مواجه شده است. در اين اعلاميه آمده است كه مدافعان حقوق بشر كه فعاليت‌شان را براي جوامع خود ادامه مي‌دهند، بدون حمايت كافي، دسترسي به منابع، حفاظت و راه‌هايي براي رسيدن به امنيت رها شده‌اند.
پس از مسلط شد ن مجدد طالبان، مدافعان حقوق بشر تقريبا روزانه با حملات و انتقام‌جويي‌هاي خشونت‌آميز مواجهند. اين اعمال خشونت‌آميز شامل دستگيري، شكنجه، تهديد و كشتار مي‌شود. علاوه بر آن، تشديد خشونت‌ها در ولايات، تعداد زيادي از مدافعان را مجبور به ترك منازل‌شان كرده است.
نهادهاي حمايت از مدافعان حقوق بشر گفته‌اند: «مدافعان حقوق بشر، به ويژه مدافعان حقوق زنان، با خطرها و تهديدهاي متعددي از سوي طالبان مواجه بوده‌اند از جمله اختطاف، بازداشت و حبس خودسرانه، شكنجه، آسيب جسمي و رواني، بازرسي منازل، مرگ و تهديد فيزيكي، ارعاب و آزار و خشونت عليه اعضاي خانواده‌هاي‌شان.» به باور اين نهادها، زنان مدافع حقوق بشر نيز با سركوب سيستماتيك و جدايي از زندگي عمومي مواجه شده و از حقوق خود براي كار، آزادي رفت و آمد، دسترسي به آموزش و مشاركت در امور عمومي محروم شده‌اند.
همچنان در بخشي از اين اعلاميه آمده است براي كساني كه مي‌خواهند افغانستان را به دليل خطرهاي شديد ترك كنند، مسيرهاي امن و با عزت براي خروج از اين كشور بسيار دشوار و چالش‌برانگيز است. براساس اظهارات نهادهاي حمايت از مدافعان حقوق بشر، اقليت‌هاي مذهبي و قومي در افغانستان به طور مداوم مورد هدف قرار گرفته‌اند. مدافعان حقوق بشر اين جوامع، به ويژه زنان در معرض خطر خاصي قرار دارند و كساني كه مي‌خواهند چنين تخلفات را مستندسازي و افشا كنند، با انتقام‌جويي شديد مواجه شده‌اند. اين در حالي است كه طالبان، نهادهاي مستقل مثل كميسيون مستقل حقوق بشر افغانستان را منحل كرده‌اند. به گفته اين نهادها، اين كار طالبان اصول حقوق بشر را ناديده گرفته كه اين عملكرد منجر به محدود شدن دسترسي شهروندان و مدافعان حقوق بشر افغانستان به يك نهاد مستقل و موثر حقوق بشري در اين كشور شده است. اين نهادها تاكيد كرده‌اند كه زمان آن فرا رسيده تا جامعه بين‌المللي گام‌هاي مشخصي براي ارايه حمايت عملي از مدافعان حقوق بشر بردارد و اطمينان حاصل كند كه طالبان پاسخگو هستند. آنان گفته‌اند: «اقدامات ملموس براي اطمينان از پايان فوري تمام نقض‌ها و تجاوزات حقوق بشري عليه همه افراد در افغانستان، از جمله مدافعان حقوق بشر، اقليت‌ها به ويژه گروه‌هاي قومي و مذهبي، خبرنگاران، زنان و دختران انجام داده شود.»
به گزارش طلوع نيوز، سميرا حميدي، مسوول بخش افغانستان در سازمان عفو بين‌الملل مي‌گويد: «ما نگران وضعيت وخيم و شكننده حقوق بشر در افغانستان هستيم و يافته‌هاي ما اين را نشان مي‌دهد كه يكسال بعد از اينكه گروه طالبان به شكل سيستماتيك خشونت و تبعيض در افغانستان انجام دادند و بيشتر ساختند و هيچ نوع حسابدهي وجود ندارد.»
امارت اسلامي يافته‌هاي سازمان ملل را درباره نقض حقوق بشر به دور از حقيقت مي‌داند و آن را نمي‌پذيرد. امارت اسلامي مي‌گويد كه پس از روي كار آمدن دوباره امارت اسلامي حقوق بانوان در افغانستان تامين شده است. بلال كريمي، معاون سخنگوي امارت اسلامي، گفت: «حقوق بشري زماني ضايع مي‌شد و مردم ما به وحشت و جنايت مختلف مواجه بودند كه زير بمباران بودند، ولي بعد از آمدن امارت اسلامي حقوق مردم و شهروندان ما تامين شده است.»