بيش از ۷۵ درصد بزهكاري‌ها و آسيب‌هاي اجتماعي
به علت فقر و بيكاري اتفاق مي‌افتند
سرقت قاب‌هاي آلومينيومي آرامستان آبادان
غانمي: معتادان و سارقان مسلح شبانه به آرامستان مي‌آيند
و اين قاب‌ها را مي‌دزدند
بهاره شبانكارئيان
يكي از جرايمي كه در طول تاريخ هميشه جامعه را به خطر انداخته، سرقت است كه انواع مختلفي نيز دارد. مشاركت در سرقت و فروش اموال سرقت شده نيز جرم محسوب مي‌شود و مجازات دارد. امروزه دعاوي سرقت يكي از پرتكرار‌ترين دعاوي است كه در دادگاه‌ها مطرح مي‌شود كه از لحاظ امنيتي نيز قابل بررسي است.
سرقت انواع مختلفي دارد و در كشور ما دو نوع سرقت تعزيري و سرقت حدي وجود دارد كه با توجه به نوع سرقت مجازات براي آن در نظر گرفته مي‌شود.
پژوهش‌ها و بررسي‌ها در خصوص شكل‌گيري برخي آسيب‌هاي اجتماعي در جامعه نشان مي‌دهد نرخ بالاي بيكاري، افزايش هزينه‌هاي زندگي، مشكلات اقتصادي منجر به بالا رفتن آمار سرقت مي‌شود. فقر يكي از مهم‌ترين عوامل وقوع اين نوع جرم است.
فقر به عنوان يك پديده اجتماعي و اقتصادي باعث به وجود آمدن بسياري از معضلات در جامعه مي‌شود كه ناشي از رشد و نابرابري است. يكي از مهم‌ترين تاثيرات فقر در اجتماع بالا رفتن احتمال وقوع جرايم و بزه‌هاي مختلف است كه مي‌تواند عامل موثري در وقوع جرم باشد. جامعه‌شناسان وقوع جرم را برآمده از عوامل اجتماعي مي‌دانند كه مسائل و مشكلات اقتصادي مانند فقر، تورم، اعتياد، بيكاري، فشار‌هاي زندگي و امثال اينها زمينه‌هاي اجتماعي را براي وقوع اين جرم فراهم مي‌كند. هر كدام از اين عوامل فرد را مي‌تواند به يك بزهكار تبديل كند، اما بزهكار متعلق به يك طبقه اجتماعي خاص نيست. بر اساس گزارش‌هايي كه عنوان مي‌شود احتمال بروز بزهكاري در طبقات پايين اجتماعي بسيار زياد است.
آمار‌ها نشان مي‌دهد بيش از ۷۵ درصد بزهكاري‌ها و آسيب‌هاي اجتماعي به علت فقر و بيكاري اتفاق مي‌افتند. به‌طور كلي مي‌توان گفت كه بسياري از فساد‌ها و انحرافات اجتماعي با حضور فقر آغاز شده است.
طبق برخي دست‌يافته‌ها هنگامي كه انديشه‌هاي اخلاقي و مباني معنوي در جامعه كمرنگ مي‌شوند، فقر مي‌تواند مبناي بسياري از جرايم و بزهكاري‌ها باشد. در حقيقت زماني كه فقر با ضعف پايبندي به ارزش‌هاي اخلاقي و اجتماعي همراه شود، مي‌توان منتظر وقوع جرايم و بزهكاري‌ها باشيم.
طي سه روز اخير ويديويي در خصوص سرقت قاب‌هاي آلومينيومي مربوط به آرامستان آبادان در فضاي مجازي منتشر شد. در اين ويديو نشان داده مي‌شود كه اكثر قاب‌هاي آلومينيومي بالاي سنگ قبرها كنده شده و فقط دو پايه كوچك بتني از آن باقي مانده است...
آرامستان در محله فقيرنشين قرار دارد
«سعيد غانمي»، مديرعامل آرامستان آبادان در خصوص انتشار اين ويديو به «اعتماد» مي‌گويد: «فكر نمي‌كنم اين ويديو مربوط به چند روز اخير باشد. خيلي وقت هست كه اين قاب‌هاي آلومينيومي را به سرقت مي‌برند. محله‌اي كه اين آرامستان واقع در آبادان قرار گرفته، محله‌اي فقرنشين است بارها هم پليس ۱۱۰ آمده اما كاري از دستش برنيامده چون اين سارقان يا مسلح هستند يا سريع فرار مي‌كنند و مي‌روند و پليس تاكنون نتوانسته آنها را دستگير كند. سرقت اكثر اين قاب‌هاي آلومينيومي براي گذشته است اين فردي كه در آرامستان آمده و اين ويديو را از قاب‌هاي سرقتي گرفته، حتما تازه به اين موضوع برخورد كرده است. آلومينيوم در بازار گران است براي همين اين سارقان اين قاب‌ها را مي‌دزدند. اكثر معتادان و بيكاران از بالاي ديوار انتهاي آرامستان وارد محوطه مي‌شوند و اين قاب‌ها را سرقت مي‌كنند. با اينكه اين آرامستان حدودا ۲۲ هكتار است، اما نيروي حفاظت اين آرامستان كم است و حصاري هم اطراف آن وجود ندارد. فقط سه نگهبان براي نگهباني اين آرامستان با اين متراژ بزرگ وجود دارد. سارقان هم كه شب‌ها مي‌آيند به اين نگهبانان حمله‌ور مي‌شوند و تهديدشان مي‌كنند. اين نگهبانان هم مي‌ترسند، چون اكثر اين سارقان مسلح هستند براي همين با آنها درگير نمي‌شوند. شهرداري هم براي استخدام افزايش اين نگهبانان محدوديت دارد و نمي‌تواند بيشتر از اين تعداد نيرو استخدام كند. اين آرامستان در ايستگاه ۱۲ اتوبان ذوالفقاري آبادان واقع شده است. همان‌طور كه به شما گفتم محوطه بزرگي دارد و دوربين مداربسته هم ندارد. قرار شده در اين آرامستان دوربين مداربسته نصب كنيم تا سرقت كمتري رخ دهد.»
او در ادامه مي‌گويد: «قاب‌هاي آلومينيومي هم قديمي شده و جزو دردسر چيزي ندارد. سمت جاده خضر نبي هم قشر ضعيف زندگي مي‌كنند و اين آرامستان در ابتداي اين جاده قرار گرفته است. سارقان اين قاب‌ها را مي‌دزدند و يكسري افراد سوءاستفاده‌گر هم اين قاب‌ها را از سارقان مي‌خرند. تعدادي از اين قاب‌ها را نگهبانان توانستند از سارقان بگيرند و در انبار نگه دارند تا اگر فردي مراجعه كرد و قاب بالاي سنگ قبر عزيز از دست رفته‌اش را خواست، نگهبانان بتوانند قاب را به آنها بدهند. نمي‌توانم آمار دقيق بدهم كه چه ميزان از اين قاب‌ها سرقت شدند، اما در كل استفاده از اين قاب‌هاي آلومينيومي اشتباه است، چون در شهرهاي ديگر هم مشخصات فرد فوت شده را روي سنگ قبر حك مي‌كنند. اين قاب‌هاي آلومينيومي بالاي سنگ قبر به صورت عمودي قرار مي‌گيرد و مشخصات فرد متوفي و گاهي چهره او روي اين قاب‌ها حك مي‌شود. به افرادي هم كه به تازگي مراسم خاكسپاري انجام مي‌دهند، گفته‌ايم كه از قاب‌هاي آلومينيومي استفاده نكنند، چون سارقان آنها را به سرقت مي‌برند.»
رابطه بين سرقت و مشكلات اقتصادي
جرم پديده‌اي است كه از ديدگاه جامعه‌شناسي، روانشناسي، حقوقي و اقتصادي مورد مطالعه قرار گرفته است. از منظر اقتصادي، در شرايطي كه كشورها دچار مشكلات اقتصادي نظير تورم، بيكاري، فقر، نابرابري درآمدي و افزايش هزينه‌هاي ضروري باشند، انتظار افزايش وقوع جرم اجتناب‌ناپذير است. يكي از موارد جرم، سرقت است كه نقش پررنگي در آمار جرايم ايفا مي‌كند. افزايش جرايم و ناهنجاري‌هاي اجتماعي، همواره يكي از دغدغه‌هاي مهم دولت‌ها در راستاي تامين امنيت جوامع بوده است. تعاريف متعددي از جرم وجود دارد. محققان علوم اجتماعي معتقدند كه هر فعل يا ترك فعلي كه نظم اجتماعي را مختل كند و قانون براي آن مجازات تعيين كرده باشد، جرم ناميده مي‌شود. به موجب ماده ۲ قانون مجازات اسلامي مصوب سال ۱۳۷۰ جرم عبارت است از هر فعل يا ترك فعلي كه در قانون براي آن مجازات تعيين شده باشد. متغيرهاي اقتصادي نظير نابرابري درآمدي، بيكاري، تورم، هزينه‌هاي ناشي از سلامت و آموزش، كاهش دستمزدهاي حقيقي و از اين قبيل مي‌توانند جرايم را تحت تاثير قرار دهند. گسترش بزهكاري‌هاي اجتماعي، انواع فساد، كاهش درآمد ملي، افزايش نيروي كار و در نتيجه، رشد بيكاري، كاهش مهارت‌هاي نيروي كار، از دست رفتن فرصت تحصيل و آموزش براي مرتكبان جنايت و… از جمله عواقب اقتصادي و اجتماعي ارتكاب جرم هستند. يكي از عوامل اصلي تاثيرگذار بر سرقت نابرابري درآمدي است. از آنجايي كه نابرابري درآمدي بين دهك‌هاي جامعه، منجر به ايجاد فاصله طبقاتي مي‌شود، افراد در دهك‌هاي پايين براي پر كردن شكاف طبقاتي، دست به ارتكاب سرقت مي‌زنند. با افزايش نابرابري، فاصله طبقاتي نيز افزايش مي‌يابد و اين مساله موجب برانگيخته شدن انگيزه‌اي در قشر فقير و كم درآمد جامعه مي‌شود كه براي تامين معاش خود به راه‌هاي غيرقانوني نظير دزدي، جيب‌بري، آدم‌ربايي، قتل و ديگر اعمال غيرقانوني روي آورند. در شرايطي كه قيمت‌ها بالا باشد، افراد كم درآمد براي جبران هزينه‌هاي ناشي از تورم و نگه داشتن سطح مطلوبيت پيشين خود و خانواده، بعضا به سمت كارهاي غيرقانوني روي مي‌آورند و اين مي‌شود كه امروزه سارقان قاب‌هاي آلومينيومي آرامستان‌ها و تابلوهاي آهني در اتوبان‌ها و مواردي ديگر از اين قبيل را به سرقت مي‌برند.