منوچهر اسماعيلي
آن حنجره استثنايي
بهروز رضوي
از دوران نوجواني شانس اين را داشتم كه با آقاي منوچهر اسماعيلي آشنا شوم و نسبت به ايشان ارادت خاصي داشتم و كارهايشان را به صورت حرفهاي دنبال ميكردم و كارهايشان را بسيار دوست داشتم. منوچهر اسماعيلي يكي از پيشكسوتكاران درست عرصه دوبله و صدا بودند و همواره به همكاري با ايشان افتخار ميكردم. البته ما هيچوقت همكاري مستقيمي باهم نداشتيم ولي در حوزه گويندگي و كار خودم را همكار ايشان ميدانستم. هر چند كه مسير كار ما از هم جدا شد و من تمركزم را روي گويندگي راديو گذاشتم. شانس اين را نداشتم كه هيچوقت از آموزههاي ايشان در عرصه صدا به صورت مستقيم بهره بگيرم. چون من جذب گويندگي راديو شدم طبيعا از وادي دوبله كه مورد علاقه من بود جدا افتادم ولي منوچهر اسماعيلي به عنوان هنرمند پيشكسوت و دوبلور مورد علاقهام خيلي مورد توجه من بودند. منوچهر اسماعيلي طبيعيترين حنجره را داشتند، صداي بسيار طبيعي و خالصي داشتند به همين دليل امكان مانور در اين حنجره زياد است. وقتي فردي صدايي طبيعت خوب و درستي داشته باشد و حنجره خوبي داشته باشد ميتواند استفاده خوب و درستي از اين حنجره و صدا بكند كه اتفاقا آقاي منوچهر اسماعيلي به خوبي توانستند از اين قابليتهايشان استفاده ميكردند و خوب بهرهبرداري ميكردند. صداي او رنگ خاصي داشت كه بدون اغراق ميتوان گفت او سهم انكارنشدني در محبوبيت برخي از بازيگران ايراني و خارجي نيز داشته است. به نظر من مجموعه كارهاي ايشان در هزاردستان بيشك يكي از درخشانترين كارهايشان به شمار ميرود. منوچهر اسماعيلي صرفنظر از گويندگي و دوبله، آدم بسيار مبتكر و خلاقي بودند. شما ميبينيد كه در يك مجموعه تلويزيوني ايشان پنج نقش را ميگفتند. يكي از مهمترين نقشهايي كه اسماعيلي به جاي او در هزاردستان صحبت كرد، عزتالله انتظامي بود. حتي برخي از شخصيتهايي كه او در يك مجموعه تلويزيوني كه به جايشان صحبت كرده، باهم گفتوگو داشتند و او به خوبي از عهده اين كار برآمده است و اگر كسي كارهاي صداپيشگان را به صورت حرفهاي دنبال نكند...
اصلا نميتواند متوجه شود كه اين يك نفر است كه مثلا به جاي چهار يا پنج نفر صحبت كرده است، به همين دليل است كه از او به عنوان مرد هزار صداي ايران ياد ميشود.
به نظر صاحبان فن، در هر پروژه سينمايي يا مجموعه تلويزيوني كه منوچهر اسماعيلي سهم داشت، آن پروژه از نظر دوبله در شمار بهترين آثار قرار ميگرفت. اسماعيلي نه تنها خودش كارش را خوب انجام ميداد بلكه در هر پروژهاي كه قرار ميگرفت توانايي اين را داشت كه كار در بخش صدا به بهترين شكل ممكن ارايه شود. حضور او در هر پروژهاي موجب دلگرمي همكارانش بود و همه متاثر از او سعي ميكردند كارشان را به بهترين شكل ممكن ارايه بدهند.
از بارزههاي كار ايشان ابتكاراتي بود كه در كار داشتند و حتي با خطوط چهره يك بازيگر صدايشان را تغيير ميدادند به همين دليل اكثر نقشهايي كه گفتند دقيق و منطبق با حركات بازيگر بوده است.
علاقهمندان و جواناني كه در اين مسير هستند بايد تمامي آثار منوچهر اسماعيلي را كنجكاوانه و موشكافانه دنبال كنند تا درس بگيرند. او هر نقشي را كه دوبله ميكرد آن اثر ماندگار ميشد و حتي لحظهلحظه هر نقش را آنچنان خوب درك و بيان ميكرد كه توانايي انتقال حس آن را با صدا داشت و بايد گفت نظير او را در هنر دوبله نداريم. درگذشت منوچهر اسماعيلي ضايعه بزرگي براي فرهنگ و هنر ايران است و من جا دارد به عنوان عضو كوچكي از خانواده گويندگي و صداي ايران اين ضايعه بزرگ را به خانواده ايشان تسليت بگويم.