بحران 2020، فرصتي جسورانه براي تحول ديجيتال شد
سوار شدن بر اسب 5G
اكثر سازمانها در اين دوره زماني مجبور به ايجاد شرايط دوركاري و الكترونيكي كردن امور خود شدند. لذا شاهد تعجيل آنها در بهرهبرداري از مطلوبترين زيرساختهاي موجود در كشور بوديم كه ضمن حفظ يكپارچگي سيستمي، توان ارايه امنيت و سازگاري در تمامي شرايط را داشته باشد. با توجه به اينكه تداوم فعاليتهاي كسبوكارها، عاملي حياتي در بقاي آنهاست، اهميت مقوله «فناوري اطلاعات» و «فناوري ارتباطات» هيچگاه به اندازه دوران شيوع كرونا درك نشد. خوشبختانه حوزه ارتباطي كشور ما با وجود اپراتورهاي رقابتكننده در حوزه سيار، لبه تكنولوژي محسوب ميشود و همپاي دنيا رو به توسعه است والا در مواجهه با چنين شرايطي توان پاسخگويي به حجم بالاي سازمانها براي الكترونيكي كردن فرآيندها و احراز هويت الكترونيكي نميبود. سرازير شدن سيل عظيم ترافيك ارتباطي روي شبكه اپراتورهاي كشور در اين مدت زمان دو ساله، نه تنها آنها را با محدوديت منابع (فركانسي) مواجه كرد، بلكه ظرفيت شبكه آنها را نيز تا مرز اشباع پيش برد كه گاهي شاهد بروز كنديهايي در سرويسدهي آنها به مشتركان تلفن همراه بوديم.
اما سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي هم براي جلوگيري از بروز بحران در فضاي ارتباطي همزمان با پديدار شدن بحران كرونا، به صورت قطرهچكاني مجوز افزايش ظرفيت را براي اپراتورهاي اول و دوم كشور صادر ميكرد تا به اين طريق حتيالامكان بتواند موانع پيشپاي دوركاري را بردارد. اما اپراتورها نيز دست روي دست نگذاشتند و ضمن توسعه ظرفيتهاي شبكهاي خود، ورود به نسل جديد فناوري با عنوان 5G را كليد زدند و اپراتور اول تلفن همراه كشور به شكلي كاملا جسورانه در گام نخست، نسل پنجم فناوري را روي شبكه واقعي و تجاري خود پيادهسازي كرد و در حضور كارشناسان و نمايندگان رسانههاي خبري، اقدام به تست سرعت روي شبكه مبتني بر اين نسل كرد و توانست ركورد سرعت اينترنت ايران را جابهجا كند. بله نسل پنجم آمد، زيرا ضامني بر پايداري و موفقيتهاي تجاري آينده است. امكاناتي كه اين نسل از فناوري در اختيار قرار ميدهد، بخش جداييناپذير از موفقيتهاي تجاري آينده و يك راه فراگير براي پشتيباني از جنبههاي مختلف كل اكوسيستم ديجيتال است. قابليتهايي نظير ايجاد چندين شبكه مجازي در بالاي يك زيرساخت فيزيكي مشترك، پهناي باند پيشرفته موبايل (eMBB) با توان عملياتي سريعتر، ارتباطات پايدار با تاخير زماني كم كه مورد توجه صنايع اتوماسيونمحور است و همچنين تعدد اتصالات به دستگاههاي مختلف (mMTC) كه هر كدام ميتوانند منبعي براي دريافت و ارسال جريان دادهها باشند، از جمله اين ويژگيهاست. ظهور نرخ گيگابيت بر ثانيه با توسعه تكنولوژي نسل پنجم ارتباطي زمينهاي را براي مشاهده ويديوهاي 3D، كار كردن و گيمينگ آنلاين روي فضاي ابري، واقعيت افزوده، اتوماسيون صنايع بزرگ و خودروهاي خودران فراهم ميآورد كه تحت عنوان يوزكيسهاي منطبق با اين تكنولوژي شناخته ميشوند. نسل پنجم يا همان 5G يك سطح از نسلهاي شبكه تلفن همراه است. اين يك استاندارد جهاني بيسيم جديد پس از شبكه نسلهاي اول، دوم، سوم و چهارم است كه براي اتصال تقريبا همه چيز از جمله ماشينها، اشيا و دستگاهها طراحي شده است. پديدار شدن مفاهيمي چون «خانه هوشمند»، «ساختمانهاي هوشمند» و «شهر هوشمند» نيز مبتني بر تركيب Embb و mMTC، از ديگر دستاوردهاي ورود به اين فناوري است. اتفاقاتي كه در كشور ما نيز هم اكنون گامهاي نخست آن برداشته شده و رفتهرفته قابل لمس براي تمامي مردم ميشود. به عنوان مثال پروژه «خودروي متصل» كه تفاهمنامه و قراردادهاي آن توسط نخستين و بزرگترين اپراتور تلفن همراه كشور با خودروسازان كشور منعقد شده، نمونهاي از آن است. همچنين نمونه ديگري از يوزكيسهاي 5G پيادهسازي شده توسط همراه اول به عنوان پرچمدار توسعه نسل پنجم ارتباطي در كشور و ركورددار سرعت اينترنت، «نخستين پلتفرم بوميسازي شده MEC» است كه بر بستر شبكه نسل پنجم اين اپراتور قرار گرفته تا با كاهش زمان دسترسي به سرويسها، منجر به استفاده بهينه از بسترهاي انتقال فيزيكي تا Core شبكه شود. اين اپراتور كه از سالها قبل و در راستاي حركت به سمت 5G اقدام به توسعه دانش و زيرساختهاي مورد نياز خود كرده بود، تمركز ويژهاي روي فناوري پردازش در لبه شبكه گذاشت و در نمايشگاههاي تلكام سالهاي قبل با ارايه دموهايي نظير خودروي خودران كه از طريق حسگرهاي مغزي به tested E2E Cloud native همراه اول متصل بود، سعي در به نمايش گذاشتن ابعاد اين فناوري كرد.