انتقاد يك هنرمند از وزير ارشاد
تخصيص امكانات تبعيضآميز است
گروه هنر و ادبيات|فقط «اشرف» دختر حاجي جبار ميدانست جواني كه عاشق پاكباخته اوست، يك مبارز مشروطهچي است. اين رازي بود كه تا اواخر داستان كسي از آن باخبر نميشد. سيروس همتي، بازيگري است كه نقش اين جوان عاشق و مبارز را در نمايش «خانه خراب» بازي ميكند. اين بازيگر و كارگردان تئاتر هم از حضورش در اين اثر نمايشي ميگويد، هم از وضعيت نمايشي كه خودش ميخواهد كارگرداني كند و هم از تبعيض در تخصيص امكانات دولتي تئاتر. او در گفتوگو با ايسنا با انتقاد از برخورد تبعيضآميز در تخصيص امكانات دولتي به گروههاي نمايشي ميگويد: وقتي گروهي از هفتخوان اجرا گذر كرده و نمايش خود را به صحنه رسانده، يعني نمايش او شايسته حمايت دولت است؛ حال اين حمايت ميتواند به شكل دريافت كمكهزينه باشد يا بهرهمند شدن از امكانات و سالنهاي دولتي تئاتر. اين بازيگر ادامه ميدهد: در چند وقت اخير در سه نمايش بازي كردم كه هيچ يك شامل كمكهزينه دولتي نشدند. يك نمايشنامهخواني براي خيريه هم داشتيم كه طبيعتا كمك دولتي به آن هم تعلق نميگرفت. در حالي كه خاطرهاي به ياد دارم از دوره مديريت مهندس مهدي شفيعي در مركز هنرهاي نمايشي. آن زمان در نمايشي در فرهنگسراي نياوران بازي ميكردم كه تهيهكنندهاي داشت ولي بودجه تهيهكننده در ميانه اجراها به پايان رسيد. بنابراين خيلي صادقانه مساله را با آقاي شفيعي كه تهيهكننده را هم نميشناخت، مطرح كردم و ايشان پذيرفت و كمكهزينهاي هر چند ناچيز به ما تعلق گرفت ولي آنچه از اين كمك برايم خوشايندتر بود، اين بود كه براي مركز هنرهاي نمايشي مهم بود از تهيهكنندگاني كه در آستانه ورشكستگي بودند يا كساني كه جرات كرده و در اين مسير پرريسك قدم گذاشته بودند، حمايت كند. تشخيص اينكه چه كسي شايسته دريافت كمك هزينه و امكانات دولتي تئاتر است، با كيست؟ اگر شوراي نظارت تاييد كرده كه به كاري مجوز اجرا بدهد، يعني آن اثر در راستاي اهداف عالي كشوراست. پس چرا در تخصيص كمك هزينه اينگونه برخورد ميكنند.
همتي با بيان اينكه رويه مشخصي در پرداخت كمك هزينه گروههاي نمايشي وجود ندارد، ميافزايد: مدتي تخصيص كمكهزينه برداشته شد اما ظاهرا در حال حاضر اين كمك به بعضي گروهها تعلق ميگيرد كه اين موضوع هم منصفانه نيست. تمام مديران گذشته عملكرد ديني داشتهاند و از سوي ديگر ادعاي مديريت جديد مركز هنرهاي نمايشي درباره اجراي آثار ديني، قابل تامل است. اگر قرار باشد نمايشهايي كه برخورد منتقدانه دارند، از امكانات دولتي مانند سالنهاي دولتي بيبهره بشوند، پس رسالت منتقدانه تئاتر و جسارت آن چه ميشود؟
او در ادامه درباره بازياش در نمايش «خانه خراب» كه بعد از اجرا در سالن ملك، اين روزها دور دوم اجراهاي خود را در سالن شهرزاد سپري ميكند، ميگويد: در اين نمايش نقش جواني عاشق را بازي ميكنم كه دلباخته دختري به نام اشرف ميشود. او براي نزديكي به اين دختر در خانه پدرش به نوكري مشغول ميشود، اما در پايان نمايش متوجه ميشويم كه او جواني است مبارز و مشروطهچي. چالشهاي اين نقش را بسيار دوست ميداشتم. جواني كه نقشش را بازي ميكنم، تيز و بز و هوشمند است و اربابش هم به او فضا ميدهد.
او كه در حوزه نوشتن هم دستي دارد، درباره جذابيت متوني كه بستري عاشقانه و سياسي دارند، ميگويد: چند سالي است كه نوشتن اين متنها كم شده و به سمت موضوعاتي رفتهايم كه ديگر طراوت و تازگي ندارد. اما اي كاش دوستان نويسنده توجه ميكردند دوران مشروطه چقدر بستر مناسبي است براي بيان بعضي حقايق. همتي كه چند وقتي است تمايل دارد نمايش تازهاي را به عنوان كارگردان روي صحنه بياورد، درباره آخرين وضعيت اجراي نمايش خود ميگويد: وعده وعيدهايي از مدير پيشين تئاتر شهر گرفته بودم ولي تفاهمنامه مكتوبي ندارم و متاسفانه بعضيها ازجمله من به دليل حجب و حيايمان اجازه نميدهيم كه چنين موضوعاتي را مطرح كنيم. نزديك دو سال در نوبت اجرا در تئاتر شهر بودم . با تغيير مديريت حسم بود كه متنم نميتواند جزو فراخوان اين مجموعه و اهداف آن باشد. بنابراين به ايرانشهر مراجعه كردم.
او كه پيشتر موافقت شوراي پيشين تماشاخانه ايرانشهر را براي طرح نمايشي خود جلب كرده بود، ادامه ميدهد: همزمان با اجراي نمايش «مزا مزا» در ايرانشهر، طرح نمايش تازهام را هم ارايه كردم كه خوشبختانه شوراي وقت، آن را پذيرفت و ظاهرا مصوبات آن شورا براي سال ۱۴۰۲ همچنان وجود دارد. پيش از كرونا هم كارم را ارايه كردم كه پذيرفته شد ولي شرايط بحراني آن مقطع، مانع از اجراي من شد و حالا طرح اجراييام براي اجرا در اين تماشاخانه در دست بررسي است كه اميدوارم بعد از دريافت مجوزهاي لازم، براي سال ۱۴۰۲ بتوانم نوبت اجرا بگيرم و بعد از ۵ سال فرصتي براي كارگرداني به دست آورم. همتي خبر ميدهد كه مجموعه نمايشنامهاش با نام «هفت كوتوله و تمساح» و مجموعه داستانش «ننه كاراته» در آستانه چاپ چهارم است و مجموعه داستان ديگري هم به قلم خودش و تقي همتينيا در آستانه چاپ و نشر دارد.